۱. عزت فقط در دست خداست
«وَلاَ یَحْزُنکَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّهَ لِلّهِ جَمِیعًا هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿۶۵﴾۱؛سخنانی که مشرکین [درافتخار و بالیدن به خودشان] می‌گویند، تو را ای پیامبر غمگین نسازد که عزت همه‌اش از خداست و تنها شنوایی و دانایی از اوست».
پیام‌ها
الف) هدف تبلیغات دشمن، تحقیر دین و امت اسلامی است؛ ولی خداوند پیامبر را دلداری داده و کفار را به این هدف نمی‌رساند: «وَلاَ یَحْزُنکَ قَوْلُهُمْ»؛
ب) مؤمن نباید تحت تأثیر تبلیغات مسموم کفار قرار گیرد و احساس ضعف کند: «وَلاَ یَحْزُنکَ قَوْلُهُمْ»؛
ج) خداوند پشتیبان اولیای خویش است و پیروزی مکتب پیامبران را تضمین کرده است: «وَلاَ یَحْزُنکَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّهَ لِلّهِ»؛
د) عزت به دست خداست و با گفته‌های این و آن نمی‌شکند: «إِنَّ الْعِزَّهَ لِلّهِ»؛
۲. عزت در قطع وابستگی از کفار است
«الَّذِینَ یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاء مِن دُونِ الْمُؤْمِنِینَ أَیَبْتَغُونَ عِندَهُمُ الْعِزَّهَ فَإِنَّ العِزَّهَ لِلّهِ جَمِیعًا ﴿۱۳۹﴾۲ منافقان را بشارت ده که برایشان عذابی دردناک است. آنان که کافران را به جای مؤمنان، سرپرست و دوست خود می‌گیرند، آیا عزت را نزد آنان می‌جویند؟ همانا عزت به تمامی از آن خداست».
پیام‌ها
الف) عزت را در وابستگی به کفار جستن، خصلتی منافقانه است: «الَّذِینَ یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاء …»؛
ب) هرگونه ایجاد رابطه با کفار ممنوع است :« یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاء»؛
ج) در سیاست خارجی، به جای گسترش روابط با کشور‌های کفر، در فکر برقراری روابط با کشور‌های اسلامی باشیم: «یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاء مِن دُونِ الْمُؤْمِنِینَ»
۳. عزت واقعی نزد خداست و نه در دستان مردم
«مَن کَانَ یُرِیدُ الْعِزَّهَ فَلِلَّهِ الْعِزَّهُ جَمِیعًا؛۳ هرکس خواهان عزت است؛ پس عزت همه از آن اوست [وبه هرکه بخواهد ، می‌دهد] تنها سخن [وعقیده] پاک به سوی او بالا می‌رود و کار شایسته آن را بالا می‌برد و کسانی که برای انجام بدی‌ها نقشه می‌کشند، عذاب سختی است و نیرنگ انان است که تباه می‌شود».
پیام‌ها
الف) عزت واقعی، نزد خداست و نه پیش مردم: «فَلِلَّهِ الْعِزَّهُ جَمِیعًا»؛
ب) عزت واقعی در سایه‌ی ایمان و عمل صالح است: «فَلِلَّهِ الْعِزَّهُ جَمِیعًا … الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ»؛
ج) میان عقیده با عمل رابطه‌ی تنگاتنگ است و در یکدیگر اثر می‌گذارند: «وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ»
د) راه مؤمنان که عزت را به وسیله‌ی ایمان و عمل صالح می‌جویند، راه رشد و تکامل است: «یَصعَدُ-یرفع» و راه دیگران که عزت را از طریق فریب و نیرنگ می‌خواهند، محو و هلاکت است: «یَبورُ».
۴. عزت در انحصار خدا، پیامبر و مؤمنان است
«وَلِلَّهِ الْعِزَّهُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَلَکِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَا یَعْلَمُونَ﴿۸﴾؛۴ و حال آنکه عزت ویژه‌ی خدا و رسول و اهل ایمان است؛ ولی منافقان از این معنی آگاه نیستند».
پیام‌ها
الف) منافقان، در صدد بر اندازی حکومت اسلامی هستند: «لَیُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ»؛
ب) منافقان، خود را عزیز و پیامبر و مؤمنان را ذلیل می‌دانند: «لَیُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ»؛
ج) خداوند، پیروزی و عزت مؤمنان را به شرط مؤمن ماندن تضمین کرده است: «وَلِلَّهِ الْعِزَّهُ وَلِرَسُولِهِ وَ …»؛
د) عزت در انحصار خدا، پیامبر و مؤمنان است :«وَلِلَّهِ الْعِزَّهُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ»؛
ه) به یاوه سرایی دشمن پاسخ دهید و به کسانی که خود را عزیز ترین مردم و پیامبر را ذلیل ترین می‌پندارند، بگویید: «وَلِلَّهِ الْعِزَّهُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ»؛
و) منافقان از شناخت حقایق عاجزند. نه قدرت درک این مطلب را دارند که خداوند در برابر تحریم اقتصادی، مؤمنان را روزی می‌دهد: «لا یَفقَهونَ» و نه اینکه عزت حقیقی از ان اهل ایمان است: «لایَعلَمونَ».
پی نوشت‌ها
۱. یونس/۶۵.
۲. نساء/۱۳۹.
۳. فاطر/۱۰.
۴. منافقون/۸.
منبع: ماهنامه ره توشه راهیان نور/دفتر تبلیغات اسلامی حوزه‌ی علمیه قم/محرم ۱۴۳۴