خداوند در سوره مبارک فصلت، آیه 27، می فرماید: و آنها را به بدتر از آن چیزى که انجام داده اند جزا خواهیم داد. در مقابل این تعبیر، در جایى دیگر، تعابیرى مثل: (جزاءُ سیئهِ سیئه مثلُها)[55] است. لطفاً در این باره توضیح بفرمایید.
آیه 27 سوره فصلت به گوشه اى از انحراف و بداندیشى مشرکان عصر پیامبراکرم(ص) و به مجازات شدید این گونه افراد اشاره می کند، چون مشرکان براى جلوگیرى از رسیدن صداى پیامبراکرم مردم را از آن حضرت دور می کردند و می گفتند: سوت و فریاد بکشید و صدا را به شعر بلند کنید تا سخنان او را نشنوند! و چه عملى بدتر از کفر و شرک و انکار آیات الهى و مانع شدن مردم از شنیدن سخنان حق است؟
تعبیر به این توضیح ها درباره «اسوء» ممکن است به این جهت باشد که موضوع مجازات را با تأکید و تهدید جدى ترى روشن سازد، چرا که مشرکان با این کارشان، آیات الهى را انکار می کردند و افزون بر این، مجازات و کیفر در آخرت، به صورت تجسم اعمال است، امّا در دنیا چنین نیست. به تعبیر دیگر ممکن است «اسوء» به معناى «عمل بد» یا در مقام بیان این نکته باشد که به بدترین اعمالشان جزا می دهیم. و شاید مقایسه بدى کارشان (اذیت و آزار پیامبر) با جزاى آخرتى باشد یعنى عمل شان نتیجه بسیار بدى دارد که آیه 27 فصلت به آن اشاره دارد.
با توجه به «اسوء» توهّم احتمال تعارض آن با آیاتى نظیر (فَلاَ یجْزَى إِلاَّ مِثْلَهَا)[56] نیز منتفى است. دقت شود.
—————
[55] شورى، آیه 40.
[56] انعام، آیه 16؛ غافر، آیه 4.