راه هاى شناخت پیامبران کدامند؟
سرشت آدمی با حس کنجکاوى و گواه خواهى از مدعى آمیخته است و براى هیچ انسانى گوارا نیست که ادعایى را بى دلیل بپذیرد و یا در برابر فردى بى آن که عظمت و شایستگى او را به دست آورد، سر تسلیم فرود آورد.
ابوعلى سینا در این باره می گوید: هر گاه شخصى مدعاى دیگرى را بى برهان و دلیل بپذیرد، باید گفت وى فطرت اصیل و سالم انسانى را از دست داده و سرشت وى از مسیر مستقیم فطرت منحرف گشته است.
نیز وى می گوید: سفیران الهى باید داراى امتیازات و نشانه هایى باشند، تا به وسیله آن شناخته شوند و مردم آنان را از مدعیان دروغ گو (متنبّیان) تمیز دهند.[16]
راه هاى شناخت پیامبران الهى عبارتند از:
1. معجزه.
2. خبر دادن پیامبر پیشین؛ مثلا حضرت عیسى(ع) خبر داده بود که پس از او، حضرت محمد(ص) خواهد آمد، و این نکته افزون بر قرآن[17] در کتاب «انجیل» نیز آمده است.
3. شواهد و قرائن؛ یعنى با جمع آورى شواهد و قراین، هم چون زمان و مکانى که مدعى نبوت در آن وجود دارد، می توانیم به صحت ادعاى او پى ببریم.[18]
4. مطالعه محتواى دعوت آنان؛ بررسى و مطالعه محتواى دعوت پیامبران گاه به تنهایى می تواند دلیل صدق آنان باشد و چه بسا که تکیه و اعتماد بر این راه، بیش از معجزات براى اندیشوران اطمینان بخش باشد.
—————
[16] جعفر سبحانى، منشور جاوید، ج 10، ص 279ـ280.
[17] صف، آیه 6.
[18] ر.ک: پیام قرآن، ج 7، ص 263ـ311.