چرا مردها بیشتر از زنها ارث می برند؟

امام رضا علیه السلام در جواب مسائل محمد بن سنان نوشتند :
سرّ این که به زنان نصف میراث مردان مى‌رسد آن است که زن وقتى ازدواج نمود مال را از مرد مى‌ستاند(شاید مراد گرفتن مهریّه یا نفقه باشد)ولى مرد پس از ازدواج باید اعطاء کند از این رو حظّ‍‌ و نصیب او را بیشتر از نصیب زن قرار داده‌اند. علّت دیگر براى دو برابر ارث بردن مردان از زنان این است که زن اگر محتاج باشد در سلک عیال و نان‌خورهاى مرد داخل بوده و بر مرد لازم است او را اداره کند و نفقه‌اش را بپردازد ولى بر زن واجب نیست مرد را اداره کرده و در صورت احتیاج وى نفقه‌اش را بدهد لذا حظّ‍‌ مردان را دو برابر نصیب زنان قرار داده‌اند و به همین معنا اشاره دارد فرموده حق تعالى: « اَلرِّجٰالُ‌ قَوّٰامُونَ‌ عَلَى اَلنِّسٰاءِ بِمٰا فَضَّلَ‌ اَللّٰهُ‌ بَعْضَهُمْ‌ عَلىٰ‌ بَعْضٍ‌ وَ بِمٰا أَنْفَقُوا مِنْ‌ أَمْوٰالِهِمْ‌ » (مردان را بر زنان تسلّط‍‌ و حق نگهبانى است به واسطه آن برترى که خدا بعضى را بر برخى مقرّر داشته و هم به واسطه آنکه مردان از مال خود باید به زن نفقه دهند)

وکتب الرضا علیه‌السلام إلى محمد بن سنان فیما کتب من جواب مسائله :
عِلَّةُ إِعْطَاءِ اَلنِّسَاءِ نِصْفَ مَا یُعْطَى اَلرِّجَالُ مِنَ اَلْمِیرَاثِ لِأَنَّ اَلْمَرْأَةَ إِذَا تَزَوَّجَتْ أَخَذَتْ وَ اَلرَّجُلَ یُعْطِی فَلِذَلِکَ وُفِّرَ عَلَى اَلرِّجَالِ وَ عِلَّةٌ أُخْرَى فِی إِعْطَاءِ اَلذَّکَرِ مِثْلَیْ مَا یُعْطَى اَلْأُنْثَى لِأَنَّ اَلْأُنْثَى فِی عِیَالِ اَلذَّکَرِ إِنِ اِحْتَاجَتْ وَ عَلَیْهِ أَنْ یَعُولَهَا وَ عَلَیْهِ نَفَقَتُهَا وَ لَیْسَ عَلَى اَلْمَرْأَةِ أَنْ تَعُولَ اَلرَّجُلَ وَ لاَ تُؤْخَذُ بِنَفَقَتِهِ إِنِ اِحْتَاجَ فَوَفَّرَ اَللَّهُ تَعَالَى عَلَى اَلرِّجَالِ لِذَلِکَ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اَلرِّجٰالُ قَوّٰامُونَ عَلَى اَلنِّسٰاءِ بِمٰا فَضَّلَ اَللّٰهُ بَعْضَهُمْ عَلىٰ بَعْضٍ وَ بِمٰا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوٰالِهِمْ
عیون الأخبار ج۲ ص۸۸
علل الشرایع ج۲ ص۵۷۰

و در روایت حمدان بن حسین، از حسین بن ولید، از ابن بکیر، از عبد اللّٰه بن سنان آمده است که گفت: به امام صادق علیه السلام معروض داشتم که بچه علّتى میراث مرد برابر با سهم دو زن شده است‌؟ امام فرمود: این بعلّت صداقى (مهریه )است که خدا براى زن مقرّر فرموده است.

وفی روایة حمدان بن الحسین عن الحسن بن الولید عن ابى بکر عن عبد الله بن سنان قال : قلت لابی عبد الله علیه‌السلام لای علة صار المیراث للذکر مثل حظ الانثیین؟ قال : لما یجعل لها من الصداق.

تهذیب الأحکام نویسنده : شیخ الطائفة جلد : 9 صفحه :398