فرق نبوت و رسالت چیست؟
نبىّ و رسول بر یک شخص گفته می شود و میان آن دو تساوى است. به پیامبر از آن جهت که از جهان بالا خبر دریافت می کند، خواه در عالم رؤیا باشد یا از وراى حجاب و یا به وسیله فرشته وحى، نبىّ می گویند و از آن جا که چنین انسان آگاه، مسئولیت ابلاغ پیام یا انجام کارى را برعهده دارد، رسول می نامند.
بنابراین، هر جا به یک انسان «نبىّ» می گویند، به جهت آگاهى او از غیب است و هر گاه به او رسول می گویند به جهت ابلاغ پیام و انجام مأموریت الهى است.[10]
——————–
[10] در تفاوت نبى و رسول دیدگاه هاى دیگرى نیز ارائه داده اند که به برخى از آنها اشاره می کنیم: 1. رسول کسى است که به او وحى شود و مأمور به تبلیغ گردد، و نبىّ کسى است که به او وحى شود، اگر چه مأمور به تبلیغ نباشد. (محمد طوسى، تبیان، ج 7، ص 331؛ فضل طبرسى، مجمع البیان، ج 7، ص 163؛ المیزان، ج 14، ص 390 و ج 2، ص 139) این تفاوت چند اشکال دارد: اولاً: قرآن کریم همه پیامبران را نویدگر و بیم دهنده معرفى می کند. پس همه پیامبران براى تبلیغ مبعوث شده اند. (بقره، آیه 213) ثانیاً: قرآن کریم یادآور می شود که همه پیامبران دشمنانى از انس و جن داشتند (فرقان، آیه 31) روشن است که دشمنى به جهت تبلیغ پیامبران است. 2. رسول انسانى است که افزون بر معجزه، کتاب هم دارد. نبىّ پیامبر است خواه کتابى داشته باشد یا نداشته باشد. (محمود زمخشرى، کشاف، ج 2، ص 165) این تفاوت با آیه 213 سوره بقره ناسازگار است، آن جا که می فرماید: (فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیّینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکِتـبَ …). 3. رسول کسى که شریعت جدید بیاورد و به صاحبان شریعت رسولان الهى می گویند. نبىّ اعم از رسول است؛ یعنى لازم نیست نبىّ داراى کتاب آسمانى باشد. (المیزان، ج 12، ص 256) این تفاوت هم کامل نیست؛ زیرا پیامبران صاحب شریعت، پنج نفراند، در حالى که رسولان الهى فراوانند. 4. نبىّ انسانى است که در خواب و عالم رؤیا به او وحى می شود و رسول شخصى است که فرشته وحى را در بیدارى می بیند و با او سخن می گوید. (همان، ج 18، ص 79 / عبد على عروسى حویزى، نور الثقلین، ج 3، ص 339 و 510) این تفاوت، بى دلیل است. بنابر آن چه قرآن می فرماید: تنها دو بار بر پیامبر اسلام در خواب وحى شد. یکى مربوط به صلح حدیبیّه بود (فتح، 27) و دیگرى مربوط به شجره ملعونه (اسراء، 60) بنابر تفاوت هاى پیشین از جهت مصداق میان نبىّ و رسول عموم و خصوص مطلق است و نبى اعم از رسول است. ولى بنابراین تفاوت، میان نبىّ و رسول از نظر مصداق، تساوى است / فخر رازى، تفسیر کبیر، ج 11، ص 231؛ جعفر سبحانى، منشور جاوید، ج 10، ص 260 ـ 272؛ ابو هلال العسکرى، معجم الفروق اللغویه، ص 531؛ پیام قرآن، ج 7، ص 365 ـ 367.