صالح علیه السلام (قوم ثمود)
یکی از پیامبران الهی و از نواده های سام بن نوح از قبیله ثمود بود. به زبان عربی سخن می گفت و 280 سال عمر کرد، قبرش در نجف اشرف یا بین حجر الاسود و مقام ابراهیم علیه السلام در کنار کعبه قرار دارد. قوم ثمود، امتی از عرب بودند که پس از قوم عاد به وجود آمدند و در سرزمین وادی القُری در شهر حِجر می زیستند و از قبایل مختلف تشکیل شده بودند و هم چون قوم عاد در بت پرستی، فساد، ظلم و طغیان غوطه ور بودند و در زندگیشان جز انحراف و گمراهی، چیز دیگری دیده نمی شد. آن ها در ظاهر دارای تمدن پیشرفته و شهرها و آبادی های محکم بودند و از قطعه های عظیم سنگ های کوهی، ساختمان می ساختند و برای حفظ خود پناهگاه های استواری ساخته بودند و در شهر حِجر دارای امکانات وسیع مادی و تشکیلات پر زرق و برق بودند؛ از این رو آن ها را «اصحاب حِجر» می نامند. آن ها در کار زندگی دنیایشان آن قدر سخت کوش بودند که برای خود، خانه های امن و امانی در دل کوه ها می تراشیدند.(1) حضرت در دعوت قوم خود، نهایت محبّت و دلسوزی را نمود، اما مردم با طغیان و سرکشی لجوجانه، دعوتش را رد کردند و بی شرمانه و گستاخانه در برابر او و دعوت های دلسوزانه او ایستادند و به کار شکنی و مخالفت شدید پرداختند و ناقه ای را که معجزه حضرت بود، کشتند.(2)
____________________
1. المیزان، ج 10، ص 318.
2. ر.ک: شعراء: 143 ـ 152؛ کلینی، روضه الکافی، ص 181؛ طبرسی، مجمع البیان، ج 7، ص 327.