حسن بن عبد الرحمن از حضرت امام موسى بن جعفر علیهما السّلام روایت کرده که فرمودند: خوابها در آغاز خلقت نبود (و مردم خواب نمی دیدند) و بعدها پیدا شد.
گوید: من عرض کردم علت پیدایشش چه بود؟
فرمودند: خداوند عزوجل پیامبرى را به سوى مردم زمانش فرستاد و او ایشان را به پرستش و فرمانبردارى خدا دعوت فرمود، مردم گفتند: اگر ما چنین کنیم پاداشمان چیست؟ زیرا که بخدا سوگند نه تو مالت بیش از ما است و نه فامیلت عزیزتر از فامیل مایند؟
آن پیغمبر فرمود: اگر اطاعت مرا بکنید خداوند شما را به بهشت می برد، و اگر نافرمانیم کنید خداوند به دوزختان برد.
گفتند: بهشت و جهنم چیست؟
آن پیغمبر براى آنها آن دو را توصیف کرد.
گفتند: چه وقت ما به آنجا خواهیم رفت؟
فرمود: هر گاه بمیرید.
گفتند: ما مرده هامان را دیده ایم که استخوان پوسیده و خاک می شوند، و به دنبال این سخن بر تکذیب و خوار شمردنشان از آن پیغمبر بزرگوار الهى افزوده گشت، پس خداى عزوجل خوابها را در ایشان پدید آورد، پس به نزد آن پیغمبر آمدند و آنچه را در خواب دیده بودند به او گزارش داده و تعجب خود را از این جریان اظهار کردند.
آن پیغمبر به ایشان فرمود: همانا خداى عزوجل خواست تا بدین وسیله براى شما حجت آورد، ارواح شما نیز این چنین است که چون مردید اگر چه بدنهاتان پوسیده شود ولى جانهاتان در عقاب به سر می برند تا دوباره بدن ها زنده شود.
متن عربی روایت:
عَنْ أَبِی الْحَسَنِ علیه السلام قَالَ: إِنَّ الْأَحْلَامَ لَمْ تَکُنْ فِیمَا مَضَى فِی أَوَّلِ الْخَلْقِ وَ إِنَّمَا حَدَثَتْ فَقُلْتُ وَ مَا الْعِلَّةُ فِی ذَلِکَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ ذِکْرُهُ بَعَثَ رَسُولًا إِلَى أَهْلِ زَمَانِهِ فَدَعَاهُمْ إِلَى عِبَادَةِ اللَّهِ وَ طَاعَتِهِ فَقَالُوا إِنْ فَعَلْنَا ذَلِکَ فَمَا لَنَا فَوَ اللَّهِ مَا أَنْتَ بِأَکْثَرِنَا مَالًا وَ لَا بِأَعَزِّنَا عَشِیرَةً فَقَالَ إِنْ أَطَعْتُمُونِی أَدْخَلَکُمُ اللَّهُ الْجَنَّةَ وَ إِنْ عَصَیْتُمُونِی أَدْخَلَکُمُ اللَّهُ النَّارَ فَقَالُوا وَ مَا الْجَنَّةُ وَ النَّارُ فَوَصَفَ لَهُمْ ذَلِکَ فَقَالُوا مَتَى نَصِیرُ إِلَى ذَلِکَ فَقَالَ إِذَا مِتُّمْ فَقَالُوا لَقَدْ رَأَیْنَا أَمْوَاتَنَا صَارُوا عِظَاماً وَ رُفَاتاً فَازْدَادُوا لَهُ تَکْذِیباً وَ بِهِ اسْتِخْفَافاً فَأَحْدَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهِمُ الْأَحْلَامَ فَأَتَوْهُ فَأَخْبَرُوهُ بِمَا رَأَوْا وَ مَا أَنْکَرُوا مِنْ ذَلِکَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَرَادَ أَنْ یَحْتَجَّ عَلَیْکُمْ بِهَذَا هَکَذَا تَکُونُ أَرْوَاحُکُمْ إِذَا مِتُّمْ وَ إِنْ بُلِیَتْ أَبْدَانُکُمْ تَصِیرُ الْأَرْوَاحُ إِلَى عِقَابٍ حَتَّى تُبْعَثَ الْأَبْدَانُ.
الکافی (ط – الإسلامیة) ج۸ ، ص۹۰