بنی اسرائیل و نیکی های خدا

بنی اسرائیل و نیکی های خدا

قرآن در موارد گوناگونی با یادآوری نعمت های خداوند به بنی ‌‌اسرائیل در دوره ‌‌های مختلفی از تاریخ حیاتشان آنان را به سبب ناسپاسی، سرزنش کرده و به خداترسی، وفای به عهد الهی، ایمان به قرآن و پرهیز از آمیختن حق و باطل و کتمان حق فرا ‌خوانده است. نجات از دست فرعونیان و شرایط بسیار دشوار و مصیبت بار زندگی در مصر و گذشتن از دریا و نابودی فرعونیان در آیات متعددی به عنوان نعمت خدا به بنی‌‌ اسرائیل یادآوری شده است(1)؛؛ اعطای نبوت و حکم و کتاب که برخی مراد از حکم را آشنایی با مسائل دینی، دانش قضاوت یا تمیز حق از باطل گفته ‌‌اند(2)؛ بهره مندی از روزی پاک که همان «مَنّ» و «سَلْوی» بود که در برخی از آیات به آن اشاره شده است(3)؛ سایه افکندن ابر و جاری شدن چشمه که هنگام سرگردانی در بیابان های میان مصر و سرزمین موعود از شدت گرمای خورشید و تشنگی به تنگ آمده بودند، اعتراض کردند و برایشان به وقوع پیوست(4)؛ برتری بر عالمیان که برخی مراد از آن را برخورداری آنان از امتیازاتی مانند کثرت پیامبران، معجزات فراوان واقع شده در زمان آنان و برخورداری از نعمت های فراوان دانسته اند(5)، اسکان در سرزمین مقدس(6) و نشان دادن معجزات الهی(7) از جمله نعمت ها و برکاتی بود که خداوند به آنان عزا کرده بود.
____________________
1. بقره: 49؛ اعراف: 141؛ ابراهیم: 6.
2. جاثیه: 16؛ طبرسی،مجمع البیان، ج 9، ص 113؛ تفسیر قرطبی، ج 16، ص 108؛ المیزان، ج 18، ص 165.
3. بقره: 57؛ طبرسی، همان، ج 1، ص 255.
4. بقره: 57 و 60؛ تفسیر قرطبی، ج 1، ص 276.
5. بقره: 122؛ طبری، جامع البیان، مج 1، ج 1، ص 377ـ378؛ طبرسی، همان، ج 9، ص‌‌113؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج 3، ص 311ـ312.
6. اسراء: 104؛ تفسیر قمی، ج 2، ص 28؛ العروسی حویزی، نورالثقلین، ج 3، ص 231.
7. یونس: 90؛ زوسی، التبیان، ج 5، ص 429؛ بحرانی، البرهان، ج 3، ص 53؛بنی اسرائیل و پیمان با خدا
موسی علیه السلام الواح و تورات را در کوه طور دریافت کرد و برای بنی اسرائیل آورد و به آن ها اعلام کرد که کتابی آسمانی آورده ام و حاوی دستورهای مذهبی و حلال و حرام خداست و شما موظف هستید به آن عمل کنید و آن را برنامه کار خود قرار دهید. بنی اسرائیل فکر می کردند که دستورهای آن دشوار و عمل به آن سخت و مشکل است، از این رو زیر بار عمل به آن نرفته و بنای سرکشی و نافرمانی را گذاشتند. خدای سبحان جبرئیل یا فرشتگان دیگری را مأمور کرد تا قطعه بزرگی از کوه را جدا کردند و بالای سر آن ها گرفتند، به طوری که هم چون سایبانی بود. آن گاه موسی علیه السلام به آن ها فرمود: اگر پیمان ببندید که به دستورهای تورات عمل کنید و آن را محکم بگیرید، این عذاب از شما برطرف خواهد شد، وگرنه همگی هلاک می شوید. آن ها که وضع را چنان دیدند، قبول کردند و تورات را گرفتند و عذاب برطرف شد. توحید و پرستش خداوند یگانه، نیکی به پدر و مادر، برپا داشتن نماز، پرداخت زکات، نیکی به خویشان، مستمندان و یتیمان، نریختن خون یکدیگر، بیرون نکردن یکدیگر از خانه و کاشانه خویش، تلاش برای آزادی کسی که اسیر شده است و به نیکی سخن گفتن با یکدیگر پیمان هایی بود که بنی اسرائیل با قبول تورات با خدا بستند.(1)
___________________
1. المیزان، ج‏1، ص: 300 – 301، ج‏5، ص: 214- 215؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج‏6، ص: 439- 440، ج‏1، ص: 294 – 295، ج‏4، ص: 195، ج‏1، ص: 329.