دعای امام کاظم (ع) در شب هفدهم رمضان
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الحادی و العشرون فیما نذکره من زیادات و دعوات فی اللیله السابعه عشر منه و یومها و منها ما نختاره من عده فصول فی الدعوات بعده روایات روایه، دعاء آخر فی اللیله السابعه عشر منه
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب بیست و یکم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز هفدهم ماه. دعاهاى این شب عبارت است از (دعای دوم):
رَوَیْنَاهُ بِإِسْنَادِنَا إِلَى الْعَالِمِ ع أَنَّهُ قَالَ
دعاى دیگر در شب هفدهم که در روایت است حضرت امام کاظم-علیه السّلام- فرمود:
إِنَّ هَذِهِ اللَّیْلَهَ هِیَ اللَّیْلَهُ الَّتِی الْتَقَى فِیهَا الْجَمْعَانِ یَوْمَ بَدْرٍ وَ أَظْهَرَ اللَّهُ تَعَالَى آیَاتِهِ الْعِظَامَ فِی أَوْلِیَائِهِ وَ أَعْدَائِهِ الدُّعَاءُ فِیهَا
این شب همان شبى است که در آن دو گروه (لشکر حقّ و باطل) در جنگ بدر جنگیدند و خداوند متعال معجزات بزرگ خود را درباره‌ى دوستان و دشمنانش آشکار نمود. متن دعا به این صورت است:
یَا صَاحِبَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَوْمَ حُنَیْنٍ وَ یَا مُبِیرَ الْجَبَّارِینَ وَ یَا عَاصِمَ النَّبِیِّینَ
اى یاور حضرت محمّد-درود و سلام خدا بر او و خاندان او-در جنگ «حنین» و اى نابودکننده‌ى سرکشان و اى نگاه دارنده‌ى پیامبران،
أَسْأَلُکَ بِ (یس وَ الْقُرْآنِ الْحَکِیمِ)[1] وَ بِ (طه)[2] وَ سَائِرِ الْقُرْآنِ الْعَظِیمِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
به حق «یس» و قرآن استوار و به حق «طه» و سایر سوره‌هاى قرآن بزرگ، از تو درخواست می‌کنم که بر محمّد و آل محمّد درود فرستى
وَ أَنْ تَهَبَ لِیَ اللَّیْلَهَ تَأْیِیداً تَشُدُّ بِهِ عَضُدِی وَ تَسُدُّ بِهِ خَلَّتِی یَا کَرِیمُ أَنَا الْمُقِرُّ بِالذُّنُوبِ
و در این شب چنان نیرویى به من ببخشى که بازویم را بدان سخت و نیازم را برآورده سازى. اى بزرگوار، من به گناهانم اعتراف می‌کنم،
فَافْعَلْ بِی مَا تَشَاءُ لَنْ یُصِیبَنِی إِلَّا مَا کَتَبْتَ لِی عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ وَ أَنْتَ حَسْبِی وَ أَنْتَ رَبُّ الْعَرْشِ الْکَرِیمِ
پس هرچه خواهى با من بکن، که جز آنچه مقرّر نموده‌اى به من نخواهد رسید، تنها بر تو توکّل نمودم و تو براى من کافى هستى و تو پروردگار عرش باکرامت می‌باشى.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ خبر [خَیْرَ] الْمَعِیشَهِ أَبَداً مَا أَبْقَیْتَنِی بُلْغَهً إِلَى انْقِضَاءِ أَجَلِی أَتَقَوَّى بِهَا عَلَى جَمِیعِ حَوَائِجِی
خداوندا، از تو خواستارم تا زمانى که زنده‌ام داشتى براى همیشه بهترین روزى را به من ارزانى دارى تا مرا به پایان سرآمد عمرم برساند و به واسطه‌ى آن بر تمام خواسته‌هایم نیرو گیرم
وَ أَتَوَصَّلُ بِهَا إِلَیْکَ مِنْ غَیْرِ أَنْ تَفْتِنَنِی بِإِکْثَارٍ فَأَطْغَى أَوْ بِتَقْتِیرٍ عَلَیَّ فَأَشْقَى وَ لَا تَشْغَلْنِی عَنْ شُکْرِ نِعْمَتِکَ
و به تو نزدیکى جویم، بى‌آنکه با روزى فراوان امتحانم کنى تا مبادا طغیان کنم یا با کم دادن بیاموزى تا مبادا به زحمت بیفتم و مرا از سپاسگزارى نعمتت به چیز دیگر مشغول مساز
وَ أَعْطِنِی غِنًى عَنْ شِرَارِ خَلْقِکَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ الدُّنْیَا وَ شَرِّ مَا فِیهَا
و بى‌نیازى از مردمان بد را به من عطا کن و به تو پناه می‌برم از شرّ دنیا و آنچه در آن است.
اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلِ الدُّنْیَا لِی سِجْناً وَ لَا تَجْعَلْ فِرَاقَهَا لِی حُزْناً أَخْرِجْنِی عَنْ فِتْنَتِهَا إِذَا کَانَتِ الْوَفَاهُ خَیْراً لِی مِنْ حَیَاتِی مَقْبُولًا عَمَلِی
خدایا، دنیا را زندان من و جدایى از آن را مایه‌ى اندوه قرار مده، بلکه هرگاه که مرگ براى من بهتر از زندگانى است و درحالى‌که عملم را پذیرفته‌اى،
إِلَى دَارِ الْحَیَوَانِ وَ مَسَاکِنِ الْأَخْیَارِ وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ أَزْلِهَا وَ زِلْزَالِهَا وَ سَطَوَاتِ سُلْطَانِهَا وَ بَغْیِ بُغَاتِهَا
از فتنه‌هاى دنیا به‌سوى سراى زندگانى و جایگاه نیکان بیرون بر و از تنگى و سختى و زلزله‌ها و تاخت و تازها و تسلّط دنیا و تجاوز تجاوزکاران آن به تو پناه می‌برم.
اللَّهُمَّ مَنْ أَرَادَنِی بِخَیْرٍ فَأَرِدْهُ وَ مَنْ کَادَنِی فَکِدْهُ وَ اکْفِنِی هَمَّ مَنْ أَدْخَلَ عَلَیَّ هَمَّهُ
خداوندا، هرکس آهنگ [رساندن خیر]به من را داشته باشد، به او خیر برسان و هرکس بخواهد مرا نیرنگ بزند، نیرنگش بزن و مرا از اندوه هرکس که اندوه خود را بر من وارد کند، کفایت کن
وَ صَدِّقْ قَوْلِی بِفِعْلِی وَ أَصْلِحْ لِی حَالِی وَ بَارِکْ لِی فِی أَهْلِی وَ مَالِی وَ وُلْدِی وَ إِخْوَانِی
و گفتار مرا با کردارم تصدیق و حالم را اصلاح کن و خانواده و دارایى و فرزندان و برادرانم را براى من خجسته بدار.
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی مَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِی وَ اعْصِمْنِی فِیمَا بَقِیَ مِنْ عُمُرِی حَتَّى أَلْقَاکَ وَ أَنْتَ عَنِّی رَاضٍ وَ تَسْأَلُ حَاجَتَکَ
خداوندا، گناهان گذشته‌ام را بیامرز و در مقدار باقى‌مانده از عمرم [از گناه]نگاه دار تا درحالى‌که از من خشنودى، با تو ملاقات کنم.
ثُمَّ تَسْجُدُ عَقِیبَ الدُّعَاءِ وَ تَقُولُ فِی سُجُودِکَ
بعد از خواندن دعاى فوق سجده کن و در سجده بگو:
سَجَدَ وَجْهِیَ الْبَالِی الْفَانِی الْمَوْقُوفُ الْمُحَاسَبُ الْمُذْنِبُ الْخَاطِئُ
وجود ناپایدار و از بین‌رونده‌ام که به‌صورت ایستاده نگاه می‌دارند و از او حساب می‌کشند و گناه‌کار و خطاکار است،
لِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ الْبَاقِی الدَّائِمِ الْقَائِمِ الْغَفُورِ الرَّحِیمِ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَى وَ بِحَمْدِهِ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
در برابر روى [اسما و صفات، یا ذات]گرامی و پاینده و جاودانى [و پایدار]و بسیار آمرزنده و مهربان تو به سجده افتاده است. پاکا پروردگار برترم و ستایش او را،از خدا آمرزش می‌خواهم و به درگاه او توبه می‌کنم.
زیَادَهٌ
ادامه‌ى دعا [از نسخه‌هاى دیگر]:
اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ اللَّیْلَهِ الْعَظِیمَهِ لَکَ الْحَمْدُ کَمَا عَصَمْتَنِی مِنْ مَهَاوِی الْهَلَکَهِ وَ التَّمَسُّکِ بِحِبَالِ الظَّلَمَهِ
خداوندا، اى پروردگار این شب بزرگ، ستایش تو را همان گونه که مرا از پرتگاه‌هاى نابودى و چنگ زدن به رشته‌هاى تاریکى
وَ الْجُحُودِ لِطَاعَتِکَ وَ الرَّدِّ عَلَیْکَ أَمْرَکَ وَ التَّوَجُّهِ إِلَى غَیْرِکَ وَ الزُّهْدِ فِیمَا عِنْدَکَ وَ الرَّغْبَهِ فِیمَا عِنْدَ غَیْرِکَ
و انکار طاعت و ردّ دستوراتت و توجه به غیر تو و عدم تمایل به آنچه نزد تو است و گرایش به آنچه نزد غیر تو است، نگاه داشتى؛
مَنّاً مَنَنْتَ بِهِ عَلَیَّ وَ رَحْمَهً رَحِمْتَنِی بِهَا مِنْ غَیْرِ عَمَلٍ سَالِفٍ مِنِّی وَ لَا اسْتِحْقَاقٍ لِمَا صَنَعْتَ بِی وَ اسْتَوْجَبْتَ مِنِّی
بخششى که به من ارزانى داشتى و رحمتى که مرا مورد رحمت خود قرار دادى، نه به واسطه‌ى عمل گذشته‌ى من و یا آنکه مستحق و مستوجب نیکى تو باشم.
الْحَمْدَ عَلَى الدَّلَالَهِ عَلَى الْحَمْدِ وَ اتِّبَاعِ أَهْلِ الْفَضْلِ وَ الْمَعْرِفَهِ وَ التَّبَصُّرِ بِأَبْوَابِ الْهُدَى وَ لَوْلَاکَ مَا اهْتَدَیْتُ إِلَى طَاعَتِکَ
ستایش خدا را بر راهنمایى او به ستایش و پیروى از اهل دانش و معرفت و بصیرت به درهاى هدایت و اگر تو نبودى، نه به طاعتت رهنمون می‌شدم
وَ لَا عَرَفْتُ أَمْرَکَ وَ لَا سَلَکْتُ سَبِیلَکَ فَلَکَ الْحَمْدُ کَثِیراً وَ لَکَ الْمَنُّ فَاضِلًا وَ بِنِعْمَتِکَ تَتِمُّ الصَّالِحَات
و نه دستورت را می‌شناختم و نه راه تو را می‌پیمودم. پس ستایش بسیار تو را و منّت برتر براى تو، به نعمت تو همه‌ى کارهاى شایسته کامل می‌گردد.
[1]) سوره یس، آیات 1-2
[2]) سوره طه، آیه 1