وقایع روز بیست و یکم رمضان
21 رمضان
١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام
٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه السلام
٣ ـ هلاکت ابن ملجم مرادی
۱ – شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت امام علی(علیه السلام)
مولای متقیان امیرمؤمنان(علیه السلام) در شب بیست و یکم ماه رمضان سال ۴۰ هـ .ق مقارن طلوع فجر در ۶۳ سالگی به شهادت رسیدند. نقل شده است که در بیستم ماه رمضان اثر سم در بدن امیرمؤمنان (علیه السلام) ظاهر شد و پاهای مبارک ایشان ورم کرد . در شب بیست و یکم اثر زهر بسیار شد. حضرت، فرزندان و اهل بیت خود را جمع و با آنها وداع نمود و وصیتهای خود را بیان فرمود. در آن شب هر چه خوردنی و آشامیدنی آوردند تناول نفرمود و لب های مبارکش به ذکر خدا حرکت می‌کرد و عرق از پیشانی نازنینش مانند مروارید می‌ریخت و با دست مبارک خود آن را برطرف می‌کرد. به امام مجتبی(علیه السلام) فرمود: «تو را به برادرت حسین(علیه السلام) وصیت می‌کنم». به فرزندان دیگر که از فاطمه زهرا(سلام الله علیها) نبودند، فرمود: «شما را به اطاعت از حسن و حسین وصیت می‌کنم». سپس فرمودند: «خداوند شما را صبر نیکو کرامت فرماید. امشب از میان شما می روم و به حبیب خود محمد مصطفی(صلی الله علیه و آله و سلم) ملحق می شوم؛ چنان که مرا وعده داده است».
صدای گریه از اهل بیت بلند شد. آن گاه دستورهایی در مورد غسـل، کفن، نماز و محل دفن خویش به امام مجتبی (علیه السلام) و با امام حسین(علیه السلام) و حضرت زینب (سلام الله علیها) دادند و کلماتی از وقایع کربلا بیان فرمودند. بعد از وداع با همگان دست و پای مبارکشان را به طرف قبله کشیدند و فرمودند: «اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمداً عبده و رسوله»؛ و چشمان مبارک را بستند و بهشت را به قدوم خویش مبارک فرمودند.
در این هنگام صدای شیون و گریه از خانه آن حضرت بلند شد. اهل کوفه که با خبر شدند، صدای شیون و ناله از تمامی شهر برخاست؛ مانند روزی که پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) از دنیا رفتند. در آن شب آفاق آسمان متغیر گشت و زمین لرزید و صدای تسبیح و تقدیس فرشتگان از هوا شنیده شد.
بعد از غسل و کفن، امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) پشت تابوت را همانطور که پدر بزرگوارشان فرموده بودند برداشتند و جلو تابوت خودش حرکت می‌کرد تا در مکانی فرود آمد.
بعد از نماز امام مجتبی(علیه السلام) بر آن حضرت، مقداری از خاک آن موضع را کندند و قبری آماده یافتند که داخل آن لوحی مسی بود و بر آن نوشته شده بود: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ این قبری است که نوح پیامبر برای بنده صالح خدا علی بن ابیطالب(علیه السلام) حفر نموده است». بدن مطهر آن حضرت را در آن قبر دفن نمودند و حسب وصیت ایشان، قبر مطهرشان را مخفی نمودند تا در زمان هارون بر همگان معلوم شد .
فرزندان حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) از همسران مختلف ۲۸ دختر و پسرند. ۵ نفر آنها از اولاد حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) هستند که عبارتند از: امام حسن و امام حسین و زینب کبری و ام کلثوم و حضرت محسن(علیهم السلام)، که در دوران حمل در شش ماهگی توسط غاصبان خلافت در ماجرای هجوم به خانه امیرمؤمنان (علیه السلام) به شهادت رسید. حضرت عباس (علیه السلام) و جعفر و عثمان و عبدالله در کربلا به شهادت رسیدند که مادرشان حضرت ام البنین(سلام الله علیها) است. بقیه اولاد حضرت از همسران دیگر هستند.
وقتی خبر شهادت امیرمؤمنان (علیه السلام) را به عایشه دادند چنان خوشحال شد که سجده شکر به جای آورد و بی اختیار اشعاری خواند و سپس گفت: «چه کسی علی را کشت؟» جواب دادند: “ابن ملجم”. گفت: «خاک بر دهانش مباد!» (کنایه از این که خوب کاری کرد)؛ و از آن پس اسم غلامش را عبدالرحمان قرار داد .
۲ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی (علیه السلام)
در بیست و یکم رمضان سال ۴۰ هـ .ق. پس از شهادت مولای متقیان حضرت علی(علیه السلام) مردم با امام حسن(علیه السلام) بیعت کردند. مدت خلافت ظاهری آن حضرت شش ماه به طول انجامید که بعد از آن جریان صلح با معاویه پیش آمد.
۳ ـ هلاکت ابن ملجم مرادی
در روز بیست و یکم رمضان سال ۴۰ هـ ق. ابن ملجم مرادی با یک ضربه شمشیر امام حسن مجتبی(علیه السلام) به جهنم واصل شد. بعد از کشته شدن وی مردم به سوی قُطام ملعونه فاسقه هجوم آوردند و او را بـا شمـشیر بـه درک فرستادند .
ابن بطوطه متوفی سال ۷۷۹ هـ .ق در سفرنامه خود چنین مینویسد: «هنگامی که به کوفه مسافرت کردم، در غربی جبّانه کوفه در زمینی سفید، زمینی بسیار سیاه دیدم و علت را پرسیدم. گفتند: “اینجا قبر ابن ملجم مرادی است.عادت اهل کوفه این است که هر سال هیزم زیادی می‌آروند و ۷ روز در این مکان می سوزانند”».