متن و ترجمه مناجات شعبانیه
همچنین می توانید متن عربی مناجات شعبانیه را مشاهده نمایید.
یکی از نغزترین، معروفترین و زیباترین ادعیه، «مناجات شعبانیه» است که به روایت «ابن خالویه»، این مناجات را حضرت امیر(ع) و امامان دیگر در «ماه شعبان» می‌خواندند. در «مفاتیح الجنان» نیز در اعمال مشترکه ماه شعبان، به عنوان «عمل هشتم» آمده است.
اعمال مشترکه ماه شعبان: چند امر است: هشتم بخواند این مناجات مرویه از ابن خالویه را که نقل کرده و گفته این مناجات حضرت امیر المؤمنین و امامان از فرزندان او علیهم السلام است که در ماه شعبان می خواندند
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
اى خدا درود فرست بر محمد و آلش
وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ
و چون تو را بخوانم دعاى مرا اجابت فرما و هرگاه تو را ندا کنم ندایم بشنو
وَ أَقْبِلْ عَلَیَّ إِذَا نَاجَیْتُکَ فَقَدْ هَرَبْتُ إِلَیْکَ وَ وَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ مُسْتَکِیناً لَکَ مُتَضَرِّعاً إِلَیْکَ
و چون با تو مناجات کنم به حالم توجه فرما که من بسوى تو گریخته ام و در حضور حضرتت ایستاده در حالى که به درگاهت به حال پریشانى تضرع و زارى می کنم
رَاجِیاً لِمَا لَدَیْکَ ثَوَابِی وَ تَعْلَمُ مَا فِی نَفْسِی وَ تَخْبُرُ حَاجَتِی وَ تَعْرِفُ ضَمِیرِی
و به آنچه نزد توست چشم امید دارم و تو از دلم آگاهى و حاجتم را می دانى و ضمیر مرا می شناسى
وَ لاَ یَخْفَى عَلَیْکَ أَمْرُ مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ
و هیچ امرى از امور دنیا و آخرت من بر تو پنهان نیست
وَ مَا أُرِیدُ أَنْ أُبْدِئَ بِهِ مِنْ مَنْطِقِی وَ أَتَفَوَّهَ بِهِ مِنْ طَلِبَتِی وَ أَرْجُوهُ لِعَاقِبَتِی
و آنچه می خواهم که به زبان اظهار کنم و از حوایجم سخن گویم و آنچه براى حسن عاقبتم به تو امید دارم همه را می دانى
وَ قَدْ جَرَتْ مَقَادِیرُکَ عَلَیَّ یَا سَیِّدِی فِیمَا یَکُونُ مِنِّی إِلَى آخِرِ عُمْرِی
و حکم تقدیر تو بر من اى سید من در باطن و ظاهرم تا آخر عمر جارى و نافذ است
مِنْ سَرِیرَتِی وَ عَلاَنِیَتِی وَ بِیَدِکَ لاَ بِیَدِ غَیْرِکَ زِیَادَتِی وَ نَقْصِی وَ نَفْعِی وَ ضَرِّی
و هر زیادت و نقصان و سود و زیان بر من وارد آمد همه به دست توست نه غیر تو
إِلَهِی إِنْ حَرَمْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْزُقُنِی وَ إِنْ خَذَلْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَنْصُرُنِی
اى خدا اگر تو مرا از رزقت محروم سازى دیگر که تواند مرا روزى دهد و اگر تو مرا خوار گردانى که مرا یارى تواند کرد
إِلَهِی أَعُوذُ بِکَ مِنْ غَضَبِکَ وَ حُلُولِ سَخَطِکَ
اى خدا به تو پناه می برم از غضب تو و از ورود خشم و سخطت
إِلَهِی إِنْ کُنْتُ غَیْرَ مُسْتَأْهِلٍ لِرَحْمَتِکَ فَأَنْتَ أَهْلٌ أَنْ تَجُودَ عَلَیَّ بِفَضْلِ سَعَتِکَ
اى خدا اگر من لایق رحمتت نیستم تو لایقى که بر من از فضل و کرم بى پایانت جود و بخشش کنى
إِلَهِی کَأَنِّی بِنَفْسِی وَاقِفَهٌ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ قَدْ أَظَلَّهَا حُسْنُ تَوَکُّلِی عَلَیْکَ فَقُلْتَ (فَفَعَلْتَ) مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ تَغَمَّدْتَنِی بِعَفْوِکَ
اى خداى من گویا من اکنون در حضور تو ایستاده ام و حسن توکلم بر تو به سرم سایه لطف انداخته و آنچه از کرم و احسان تو را شایسته است با من بجا آورده‌اى عفو و آمرزشت مرا فرا گرفته است
إِلَهِی إِنْ عَفَوْتَ فَمَنْ أَوْلَى مِنْکَ بِذَلِکَ
اى خدا اگر تو مرا عفو کنى که از تو سزاوارتر به عفو است
وَ إِنْ کَانَ قَدْ دَنَا أَجَلِی وَ لَمْ یُدْنِنِی (یَدْنُ) مِنْکَ عَمَلِی فَقَدْ جَعَلْتُ الْإِقْرَارَ بِالذَّنْبِ إِلَیْکَ وَسِیلَتِی
و اگر اجلم نزدیک شد و عمل صالحم مرا به تو نزدیک نکرد من هم اقرار به گناهانم را وسیله عفوت قرار داده ام
إِلَهِی قَدْ جُرْتُ عَلَى نَفْسِی فِی النَّظَرِ لَهَا فَلَهَا الْوَیْلُ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَهَا
خدایا من در توجهم به نفس خود بر خویش ستم کردم پس اى واى بر نفس من اگر تو او را نیامرزى
إِلَهِی لَمْ یَزَلْ بِرُّکَ عَلَیَّ أَیَّامَ حَیَاتِی فَلاَ تَقْطَعْ بِرَّکَ عَنِّی فِی مَمَاتِی
اى خدا چنانکه لطف و احسانت در تمام مدت زندگى شامل حالم بود پس در مرگ مرا از احسانت محروم مساز
إِلَهِی کَیْفَ آیَسُ مِنْ حُسْنِ نَظَرِکَ لِی بَعْدَ مَمَاتِی وَ أَنْتَ لَمْ تُوَلِّنِی (تُولِنِی) إِلاَّ الْجَمِیلَ فِی حَیَاتِی
اى خدا چگونه مایوس از احسانت بعد مردنم شوم و حال آنکه تو در تمام عمرم با من جز نیکى و احسان نکردى
إِلَهِی تَوَلَّ مِنْ أَمْرِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ عُدْ عَلَیَّ بِفَضْلِکَ عَلَى مُذْنِبٍ قَدْ غَمَرَهُ جَهْلُهُ
اى خدا با من آن کن که تو را شاید (نه آنجه مرا باید) و باز هم به فضل و کرم بر گنهکارى که در لجه گناه از جهل و نادانى فرو رفته ترحم فرما
إِلَهِی قَدْ سَتَرْتَ عَلَیَّ ذُنُوباً فِی الدُّنْیَا وَ أَنَا أَحْوَجُ إِلَى سَتْرِهَا عَلَیَّ مِنْکَ فِی الْأُخْرَى
اى خدا تو در دار دنیا گناهانم را از تمام خلق پنهان داشتى و من در آخرت به ستاریت از دنیا محتاجترم
(إِلَهِی قَدْ أَحْسَنْتَ إِلَیَّ) إِذْ لَمْ تُظْهِرْهَا لِأَحَدٍ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ
و چون لطف کردى و گناهانم را بر هیچ بنده صالحى آشکار نکردى
فَلاَ تَفْضَحْنِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَادِ
پس روز قیامت هم مرا مفتضح و رسوا در حضور جمیع خلایق مگردان
إِلَهِی جُودُکَ بَسَطَ أَمَلِی وَ عَفْوُکَ أَفْضَلُ مِنْ عَمَلِی
خدایا جود و بخششت بساط آرزوى مرا گسترده و عفو تو بهتر از عمل من است
إِلَهِی فَسُرَّنِی بِلِقَائِکَ یَوْمَ تَقْضِی فِیهِ بَیْنَ عِبَادِکَ إِلَهِی اعْتِذَارِی إِلَیْکَ اعْتِذَارُ مَنْ لَمْ یَسْتَغْنِ عَنْ قَبُولِ عُذْرِهِ
اى خدا آن روزى که میان بندگانت حکم می کنى آن روز مرا به لقاء خود شاد گردان اى خدا من چون کسى به درگاهت عذر می‌خواهم که به قبول عذر سخت محتاج است
فَاقْبَلْ عُذْرِی یَا أَکْرَمَ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَیْهِ الْمُسِیئُونَ
پس عذرم بپذیر اى کریمترین کسى که گنهکاران از او معذرت می طلبند
إِلَهِی لاَ تَرُدَّ حَاجَتِی وَ لاَ تُخَیِّبْ طَمَعِی وَ لاَ تَقْطَعْ مِنْکَ رَجَائِی وَ أَمَلِی
اى خدا حاجتم را رد مکن و دست طمعم را از درگاهت محروم برمگردان و امید و آرزویم از لطف و کرمت منقطع مساز
إِلَهِی لَوْ أَرَدْتَ هَوَانِی لَمْ تَهْدِنِی وَ لَوْ أَرَدْتَ فَضِیحَتِی لَمْ تُعَافِنِی
اى خدا اگر تو اراده خوارى من داشتى به هدایت و احسانت سرافرازم نمی کردى و اگر می خواستى مرا رسوا سازى در دنیا معافم نمی فرمودى
إِلَهِی مَا أَظُنُّکَ تَرُدُّنِی فِی حَاجَهٍ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی طَلَبِهَا مِنْکَ
اى خداى من هرگز به تواین گمان نمی برم که حاجتى که به تو دارم و عمرم را در طلبش فانى کردم باز روان سازى
إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ أَبَداً أَبَداً دَائِماً سَرْمَداً یَزِیدُ وَ لاَ یَبِیدُ کَمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى
اى خدا حمد و ثنا مختص توست حمد ابدى و دایم سرمدى که همی بیفزاید و هرگز فنا نپذیرد چنانکه تو دوست بدارى و بپسندى
إِلَهِی إِنْ أَخَذْتَنِی بِجُرْمِی أَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ وَ إِنْ أَخَذْتَنِی بِذُنُوبِی أَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ
اى خدا اگر مرا به جرمم مؤاخذه کنى تو را به عفوت مؤاخذه می کنم و اگر مرا به گناهانم بازخواست کنى تو را به مغفرتت باز خواست کنم
وَ إِنْ أَدْخَلْتَنِی النَّارَ أَعْلَمْتُ أَهْلَهَا أَنِّی أُحِبُّکَ
و اگر مرا به آتش دوزخ برى اهل آتش را آگاه خواهم کرد که من تو را دوست می داشتم
إِلَهِی إِنْ کَانَ صَغُرَ فِی جَنْبِ طَاعَتِکَ عَمَلِی فَقَدْ کَبُرَ فِی جَنْبِ رَجَائِکَ أَمَلِی
اى خدا اگر در مقابل طاعتت عملم اندک است در مقابل رجاء و امید به کرمت آرزویم بسیار است
إِلَهِی کَیْفَ أَنْقَلِبُ مِنْ عِنْدِکَ بِالْخَیْبَهِ مَحْرُوماً وَ قَدْ کَانَ حُسْنُ ظَنِّی بِجُودِکَ أَنْ تَقْلِبَنِی بِالنَّجَاهِ مَرْحُوماً
اى خدا چگونه از درگاه لطفت محروم و ناامید برگردم در صورتى که به جود و احسان تو حسن ظن بسیار داشتم که به حالم ترحم کرده و عاقبت از اهل نجاتم می گردانى
إِلَهِی وَ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی شِرَّهِ السَّهْوِ عَنْکَ وَ أَبْلَیْتُ شَبَابِی فِی سَکْرَهِ التَّبَاعُدِ مِنْکَ
اى خدا عمرم را با درد و غفلت از تو فانى ساختم و بفرسودم جوانیم را در مستى بعد از تو
إِلَهِی فَلَمْ أَسْتَیْقِظْ أَیَّامَ اغْتِرَارِی بِکَ وَ رُکُونِی إِلَى سَبِیلِ سَخَطِکَ
اى خدا پس بیدار نشدم روزگارى را که مغرور کرمت بودم و به راه سخط و غضبت می رفتم
إِلَهِی وَ أَنَا عَبْدُکَ وَ ابْنُ عَبْدِکَ قَائِمٌ بَیْنَ یَدَیْکَ مُتَوَسِّلٌ بِکَرَمِکَ إِلَیْکَ
اى خدا من بنده تو و فرزند بنده توام که در پیشگاه حضورت ایستاده ام و کرم و رحمتت را بسویت وسیله خود قرار داده ام
إِلَهِی أَنَا عَبْدٌ أَتَنَصَّلُ إِلَیْکَ مِمَّا کُنْتُ أُوَاجِهُکَ بِهِ مِنْ قِلَّهِ اسْتِحْیَائِی مِنْ نَظَرِکَ
اى خدا منم بنده‌اى که به عذر خواهى به درگاهت آمده ام از اعمال زشتى که بواسطه قلت حیا به حضورت و در نظرت بجا آورده ام
وَ أَطْلُبُ الْعَفْوَ مِنْکَ إِذِ الْعَفْوُ نَعْتٌ لِکَرَمِکَ
و از تو عفو و بخشش می طلبم که عفو وصف کرم توست
إِلَهِی لَمْ یَکُنْ لِی حَوْلٌ فَأَنْتَقِلَ بِهِ عَنْ مَعْصِیَتِکَ إِلاَّ فِی وَقْتٍ أَیْقَظْتَنِی لِمَحَبَّتِکَ
اى خدا من قدرتى که از معصیت باز گردم ندارم مگر آنکه تو به عشق و محبت مرا بیدار گردانى
وَ کَمَا أَرَدْتَ أَنْ أَکُونَ کُنْتُ فَشَکَرْتُکَ بِإِدْخَالِی فِی کَرَمِکَ وَ لِتَطْهِیرِ قَلْبِی مِنْ أَوْسَاخِ الْغَفْلَهِ عَنْکَ
یا آنکه چنانکه تو می خواهى باشم و شکر تو گویم چون مرا به کرمت داخل کردى و قلبم را از پلیدیهاى غفلت پاک و پاکیزه گردانیدى
إِلَهِی انْظُرْ إِلَیَّ نَظَرَ مَنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ اسْتَعْمَلْتَهُ بِمَعُونَتِکَ فَأَطَاعَکَ
اى خدا از لطف به حال من چنان بنگر که به کسى که او را خواندى و اجابت کرد و به کار طاعت واداشتى و اطاعتت نمود می نگرى
یَا قَرِیباً لاَ یَبْعُدُ عَنِ الْمُغْتَرِّ بِهِ وَ یَا جَوَاداً لاَ یَبْخَلُ عَمَّنْ رَجَا ثَوَابَهُ
اى نزدیکى که هرگز دور از آنکه فریفته توست نمی شوى و اى با جود و کرمی که هرگز بخل بر آنکه امید احسانت دارد نمی کنى
إِلَهِی هَبْ لِی قَلْباً یُدْنِیهِ مِنْکَ شَوْقُهُ وَ لِسَاناً یُرْفَعُ إِلَیْکَ صِدْقُهُ وَ نَظَراً یُقَرِّبُهُ مِنْکَ حَقُّهُ
اى خدا به من دلى عطا کن که مشتاق مقام قرب تو باشد و زبانى که سخن صدقش بسوى تو بالا رود و نظر حقیقتى که تقرب تو جوید
إِلَهِی إِنَّ مَنْ تَعَرَّفَ بِکَ غَیْرُ مَجْهُولٍ وَ مَنْ لاَذَ بِکَ غَیْرُ مَخْذُولٍ وَ مَنْ أَقْبَلْتَ عَلَیْهِ غَیْرُ مَمْلُوکٍ (مَمْلُولٍ)
اى خدا آنکه به تو معروف شد هرگز مجهول و بى نام نشود و هر که به تو پناه آورد هرگز خوار نگردد و هر که تو به او توجه کنى بنده دیگرى نشود
إِلَهِی إِنَّ مَنِ انْتَهَجَ بِکَ لَمُسْتَنِیرٌ وَ إِنَّ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ لَمُسْتَجِیرٌ وَ قَدْ لُذْتُ بِکَ یَا إِلَهِی
اى خدا هر که به تو راه یافت روشن شد و هر که به تو پناه برد پناه یافت و من به درگاه تو پناه آورده ام پس تو اى خدا
فَلاَ تُخَیِّبْ ظَنِّی مِنْ رَحْمَتِکَ وَ لاَ تَحْجُبْنِی عَنْ رَأْفَتِکَ
حسن ظن مرا به رحمتت نومید مساز و از فروغ رأفت و عنایتت مرا محجوب مگردان
إِلَهِی أَقِمْنِی فِی أَهْلِ وَلاَیَتِکَ مُقَامَ مَنْ رَجَا الزِّیَادَهَ مِنْ مَحَبَّتِکَ
اى خدا مرا در میان اولیاء خود مقام آنکس را بخش که به امید زیاد شدن محبت توست
إِلَهِی وَ أَلْهِمْنِی وَلَهاً بِذِکْرِکَ إِلَى ذِکْرِکَ وَ هِمَّتِی فِی رَوْحِ نَجَاحِ أَسْمَائِکَ وَ مَحَلِّ قُدْسِکَ
اى خدا و مرا واله و حیران یاد خود براى یاد خود گردان و همتم را بر نشاط و فیروزى در اسماء خود و مقام قدس خویش موقوف ساز
إِلَهِی بِکَ عَلَیْکَ إِلاَّ أَلْحَقْتَنِی بِمَحَلِّ أَهْلِ طَاعَتِکَ وَ الْمَثْوَى الصَّالِحِ مِنْ مَرْضَاتِکَ
اى خدا به ذات پاکت و به حقى که تو را بر خلق است قسم که مرا به اهل طاعتت ملحق ساز و منزل شایسته از مقام رضا و خوشنودیت عطا فرما
فَإِنِّی لاَ أَقْدِرُ لِنَفْسِی دَفْعاً وَ لاَ أَمْلِکُ لَهَا نَفْعاً
که من قادر نیستم دفع شرى از خود یا جلب نفعى براى خود کنم
إِلَهِی أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ الْمُذْنِبُ وَ مَمْلُوکُکَ الْمُنِیبُ (الْمَعِیبُ) فَلاَ تَجْعَلْنِی مِمَّنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ وَ حَجَبَهُ سَهْوُهُ عَنْ عَفْوِکَ
اى خدا من بنده ضعیف گنهکار و مملوک تایب پر عیب و نقص توام پس مرا از آنان که روى از آنها می گردانى و به غفلت از عفوت محجوب شدند قرار مده
إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الاِنْقِطَاعِ إِلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِیَاءِ نَظَرِهَا إِلَیْکَ
اى خدا مرا انقطاع کامل بسوى خود عطا فرما و روشن ساز دیده هاى دل ما را به نورى که به آن نور تو را مشاهده کند
حَتَّى تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَهِ وَ تَصِیرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَهً بِعِزِّ قُدْسِکَ
تا آنکه دیده بصیرت ما حجابهاى نور را بر دردو به نور عظمت واصل گردد و جانهاى ما به مقام قدس عزتت در پیوندد
إِلَهِی وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ لاَحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلاَلِکَ فَنَاجَیْتَهُ سِرّاً وَ عَمِلَ لَکَ جَهْراً
اى خدا مرا از آنان قرار ده که چون او را ندا کنى تو را اجابت می کند و چون به او متوجه شوى از تجلى جلال و عظمتت مدهوش می گردد پس تو با او در باطن راز می گویى و او به عیان به کار تو مشغول است
إِلَهِی لَمْ أُسَلِّطْ عَلَى حُسْنِ ظَنِّی قُنُوطَ الْإِیَاسِ وَ لاَ انْقَطَعَ رَجَائِی مِنْ جَمِیلِ کَرَمِکَ
اى خدا بر حسن ظنم به تو یأس و ناامیدى مسلط مساز و دست امیدم از دامن کرم نیکویت جدا مگردان
إِلَهِی إِنْ کَانَتِ الْخَطَایَا قَدْ أَسْقَطَتْنِی لَدَیْکَ فَاصْفَحْ عَنِّی بِحُسْنِ تَوَکُّلِی عَلَیْکَ
اى خدا اگر خطاهایم مرا نزد تو پس و خوار گردانیده هم بواسطه حسن اعتمادم به تو از من عفو کن
إِلَهِی إِنْ حَطَّتْنِی الذُّنُوبُ مِنْ مَکَارِمِ لُطْفِکَ فَقَدْ نَبَّهَنِی الْیَقِینُ إِلَى کَرَمِ عَطْفِکَ
اى خدا اگر گناهانم مرا از لطف و کرامتهایت دور کرده مقام یقینم مرا به کرم و عطوفتت تذکر می دهد
إِلَهِی إِنْ أَنَامَتْنِی الْغَفْلَهُ عَنِ الاِسْتِعْدَادِ لِلِقَائِکَ فَقَدْ نَبَّهَتْنِی الْمَعْرِفَهُ بِکَرَمِ آلاَئِکَ
و اگر غفلت مرا از مهیاى لقاى تو شدن به خواب غرور افکند معرفتم به نعمتهاى بزرگوارت بیدار می گرداند
إِلَهِی إِنْ دَعَانِی إِلَى النَّارِ عَظِیمُ عِقَابِکَ فَقَدْ دَعَانِی إِلَى الْجَنَّهِ جَزِیلُ ثَوَابِکَ
اى خدا اگر عقاب و انتقام تو مرا به آتش دوزخ خواند ثواب و عنایتت مرا بسوى بهشت ابد دعوت کرد
إِلَهِی فَلَکَ أَسْأَلُ وَ إِلَیْکَ أَبْتَهِلُ وَ أَرْغَبُ وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
اى خدا پس من هر چه بخواهم از تو درخواست می کنم و به درگاه کرمت با ناله و زارى و شوق و رغبت می نالم و از تو می طلبم که درود فرستى بر محمد (ص) و آل محمد
وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِمَّنْ یُدِیمُ ذِکْرَکَ وَ لاَ یَنْقُضُ عَهْدَکَ وَ لاَ یَغْفُلُ عَنْ شُکْرِکَ وَ لاَ یَسْتَخِفُّ بِأَمْرِکَ
و مرا از آنان قرار دهى که دایم به یاد تواند و هرگز عهد تو نشکنند و شکر و سپاست را لحظه‌اى فراموش نکنند و امرت را سبک نشمرند
إِلَهِی وَ أَلْحِقْنِی بِنُورِ عِزِّکَ الْأَبْهَجِ فَأَکُونَ لَکَ عَارِفاً وَ عَنْ سِوَاکَ مُنْحَرِفاً وَ مِنْکَ خَائِفاً مُرَاقِباً
اى خدا و مرا به نور مقام عزتت که بهجت و نشاطش از هر لذت بالاتر است در پیوند تا آنکه شناساى تو باشم و از غیر تو رو بگردانم و از تو ترسان و مراقب فرمان باشم
یَا ذَا الْجَلاَلِ وَ الْإِکْرَامِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ رَسُولِهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً کَثِیراً
اى خداى صاحب جلال و بزرگوارى و درود خدا بر رسولش محمد (ص) و بر اهل بیت پاکش و سلام و تحیت بسیار باد.
و این از مناجات هاى جلیل القدر ائمه علیهم السلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبى باشد خواندن آن مناسب است
مناجات شعبانیه (اقبال الاعمال)
الجزء الثانی؛ الباب التاسع فیما نذکره من فضل شهر شعبان و فوائده و کمال موائده و موارده و فیه فصول؛ فصل فیما نذکره من [عن] الدعاء فی شعبان مروی عن ابن خالویه
جلد دوم؛ باب نهم: فضیلت ماه شعبان و مزایا و اعمال ماه و در این باب فصل هایی قرار دارد، فصل دهم، مناجات شعبانیه روایت شده از ابن خالویه:
أقول أنا و اسم بن خالویه الحسین بن محمد و کنیته أبو عبد الله و ذکر النجاشی أنه کان عارفا بمذهبنا مع علمه بعلوم العربیه و اللغه و الشعر و سکن بحلب و ذکر محمد بن النجار فی التذییل و قد ذکرناه فی الجزء الثالث من التحصیل فقال عن الحسین بن خالویه کان إماما أوحد أفراد الدهر فی کل قسم من أقسام العلم و الأدب و کان إلیه الرحله من الأوقات و سکن بحلب و کان آل حمدان یکرمونه [و حال به حتى] و مات بها قال إنها مناجاه أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب ع و الأئمه من ولده ع کانوا یدعون بها فی شهر شعبان
نام «ابن خالویه» ، «حسین بن محمد» و کنیه‌اش «ابو عبد اللّه» است و «نجاشى» از او این‌گونه یاد کرده است: «به مذهب ما آشنا بود و افزون بر آن از علوم عربى، لغت و شعر اطلاع داشت و در شهر «حلب» سکونت داشت.»[1] «محمد بن نجار» نیز نام او را در کتاب «التذییل» آورده و گفته است که نام او را در جزء سوم کتاب «التحصیل» نیز ذکر کرده‌ایم و درباره‌ى او چنین می‌نگارد: «حسین بن خالویه، پیشوا و از افراد نادر روزگار در انواع علم و ادب بود و مردم براى کسب دانش از نواحى مختلف به سوى او کوچ می‌کردند. او در شهر «حلب» سکونت داشت و مورد احترام «آل حمدان» بود و در همان‌جا نیز از دنیا رفت.» در هر حال، «ابن خالویه» می‌گوید: این مناجات، مناجات امیر مؤمنان علىّ بن ابى طالب-علیه السّلام-و امامان دیگر از فرزندان او-علیهم السّلام-است، که در ماه شعبان آن را می‌خواندند:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خدایا، بر محمد و آل محمد درود فرست
وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعْوَتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ
و آن‌گاه که تو را فرا می‌خوانم، دعایم را بشنو و آن‌گاه که با تو سخن می‌گویم، صدایم را بشنو
وَ أَقْبِلْ عَلَیَّ إِذَا نَاجَیْتُکَ فَقَدْ هَرَبْتُ إِلَیْکَ وَ وَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ مُسْتَکِیناً [مسکیناً] لَکَ مُتَضَرِّعاً إِلَیْکَ
و آن لحظه که با تو راز و نیاز میکنم به من روى بنما! زیرا من به سوى تو گریخته و در پیشگاهت ایستاده‌ام، در حالى که نیازمند توام و به درگاه تو تضرع و زارى نموده
رَاجِیاً لِمَا لَدَیْکَ ثَوَابِی [تَرَانِی] وَ تَعْلَمُ مَا فِی نَفْسِی وَ تَخْبُرُ حَاجَتِی وَ تَعْرِفُ ضَمِیرِی
و به پاداشى که نزد تو دارم، امید دارم [و تو مرا می‌بینى]و از آنچه در دلم می‌گذرد آگاهى و نیاز مرا می‌دانى و از راز درونم اطلاع دارى.
وَ لَا یَخْفَى عَلَیْکَ أَمْرُ مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ
نه امور آخرتم بر تو پوشیده است و نه سرگذشت دنیایم.
وَ مَا أُرِیدُ أَنْ أَبْدَأَ بِهِ مِنْ مَنْطِقِی وَ أَتَفَوَّهَ بِهِ مِنْ طَلِبَتِی وَ أَرْجُوهُ لِعَافِیَتِی
همچنین آنچه می‌خواهم بر زبان آورم و نیازى که به آن لب می‌گشایم و سرانجامی که به آن امید بسته‌ام، بر تو پنهان نیست.
وَ قَدْ جَرَتْ مَقَادِیرُکَ عَلَیَّ یَا سَیِّدِی فِیمَا یَکُونُ مِنِّی إِلَى آخِرِ عُمُرِی
سرور من، تقدیر تو در همه‌ى کارها و حالات اعم از باطن و ظاهرم
مِنْ سَرِیرَتِی وَ عَلَانِیَتِی وَ بِیَدِکَ لَا بِیَدِ غَیْرِکَ زِیَادَتِی وَ نَقْصِی وَ نَفْعِی وَ ضُرِّی
تا پایان زندگى، جارى است و افزونى یا کاستى و سود یا زیان من، تنها به دست تو است.
إِلَهِی إِنْ حَرَمْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْزُقُنِی وَ إِنْ خَذَلْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَنْصُرُنِی
معبودا، اگر تو مرا محروم سازى، کیست که روزى‌ام دهد؟ و اگر تو مرا خوار کنى، کیست که یارى‌ام کند؟
إِلَهِی أَعُوذُ بِکَ مِنْ غَضَبِکَ وَ حُلُولِ سَخَطِکَ
معبودا، از خشمت و فرود آمدن کیفرت، به تو پناه می‌آورم.
إِلَهِی إِنْ کُنْتُ غَیْرَ مُسْتَأْهِلٍ لِرَحْمَتِکَ فَأَنْتَ أَهْلٌ أَنْ تَجُودَ عَلَیَّ بِفَضْلِ سَعَتِکَ
معبودا، اگر من سزاوار رحمتت نیستم، تو شایسته‌ى آنى که از بخشش گسترده‌ات به من ارزانى دارى.
إِلَهِی کَأَنِّی بِنَفْسِی وَاقِفَهٌ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ قَدْ أَظَلَّهَا حُسْنُ تَوَکُّلِی عَلَیْکَ [فقلت] فَفَعَلْتَ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ تَغَمَّدْتَنِی بِعَفْوِکَ
معبودا، گویى اکنون در پیشگاهت ایستاده‌ام و توکل زیبایم بر تو، بر سرم سایه گسترده است و تو آن‌گونه که سزاوار تو است فرمان رانده و مرا در عفو خویش فرو برده‌اى.
إِلَهِی إِنْ عَفَوْتَ فَمَنْ أَوْلَى مِنْکَ بِذَلِکَ
معبودا، اگر عفو کنى، کیست که از تو به این کار سزاوارتر باشد؟
وَ إِنْ کَانَ قَدْ دَنَا أَجَلِی وَ لَمْ یَدْنُ [یدننی] مِنْکَ عَمَلِی فَقَدْ جَعَلْتُ الْإِقْرَارَ بِالذَّنْبِ إِلَیْکَ وَسِیلَتِی
و اگر سرآمد عمر و مرگم نزدیک است ولى عملم مرا به تو نزدیک نکرده است، اعتراف به گناه را دستاویزى براى نزدیکى به تو می‌سازم.
إِلَهِی قَدْ جَرْتُ عَلَى نَفْسِی فِی النَّظَرِ لَهَا فَلَهَا الْوَیْلُ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَهَا
معبودا، با گرایش به نفس خویش، بر خود ستم کردم. پس واى بر این نفس، اگر او را نیامرزى!
إِلَهِی لَمْ یَزَلْ بِرُّکَ عَلَیَّ أَیَّامَ حَیَاتِی فَلَا تَقْطَعْ بِرَّکَ عَنِّی فِی مَمَاتِی
معبودا، در سراسر زندگى‌ام، نیکى‌ات همواره مرا می‌نواخت، پس به گاه مرگم نیز نیکى‌ات را از من دریغ مدار.
إِلَهِی کَیْفَ آیَسُ مِنْ حُسْنِ نَظَرِکَ لِی بَعْدَ مَمَاتِی وَ أَنْتَ لَمْ تُوَلِّنِی إِلَّا الْجَمِیلَ فِی حَیَاتِی
معبودا، چگونه از نگاه زیباى تو بعد از مرگ ناامید شوم، در حالى که در زندگانى‌ام هرچه با من کردى زیبا بود؟ !
إِلَهِی تَوَلَّ مِنْ أَمْرِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ عُدْ عَلَیَّ بِفَضْلِکَ عَلَى مُذْنِبٍ قَدْ غَمَرَهُ جَهْلُهُ
معبودا، آن‌گونه که خود سزاوارى، کار مرا عهده‌دار شو و با بخشش افزون خویش، این گنهکار را که نادانى در گردابش فرو برده است، دریاب.
إِلَهِی قَدْ سَتَرْتَ عَلَیَّ ذُنُوباً فِی الدُّنْیَا وَ أَنَا أَحْوَجُ إِلَى سَتْرِهَا عَلَیَّ مِنْکَ فِی الْأُخْرَى
معبودا، در دنیا، گناهان مرا پوشیدى و من در جهان دیگر، به پرده‌پوشى تو محتاجترم.
إِلَهِی قَدْ أَحْسَنْتَ إِلَیَّ إِذْ لَمْ تُظْهِرْهَا لِأَحَدٍ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ
معبودا، به من نیکى کردى که گناهانم را بر هیچ یک از بندگان شایسته‌ات فاش نساختى،
فَلَا تَفْضَحْنِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَادِ
پس در روز قیامت نیز نزد حاضران رسوایم مساز.
إِلَهِی جُودُکَ بَسَطَ أَمَلِی وَ عَفْوُکَ أَفْضَلُ مِنْ عَمَلِی
معبودا، بخشش تو بساط آرزوى مرا گسترد و عفو تو برتر از عمل من است.
إِلَهِی فَسُرَّنِی بِلِقَائِکَ یَوْمَ تَقْضِی فِیهِ بَیْنَ عِبَادِکَ إِلَهِی اعْتِذَارِی إِلَیْکَ اعْتِذَارُ مَنْ لَمْ یَسْتَغْنِ عَنْ قَبُولِ عُذْرِهِ
معبودا، در آن روز که میان بندگانت داورى می‌کنى، مرا به دیدار خود شاد گردان. معبودا، پوزش خواستن من از درگاه تو، پوزش‌خواهى کسى است که به عذرپذیرى سخت نیازمند است،
فَاقْبَلْ عُذْرِی [یَا کَرِیمُ] یَا أَکْرَمَ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَیْهِ الْمُسِیئُونَ
پس [اى کریم]اى گرامی‌ترین کسى که بدکاران از او پوزش می‌خواهند، عذر مرا بپذیر.
إِلَهِی لَا تَرُدَّ حَاجَتِی وَ لَا تُخَیِّبْ طَمَعِی وَ لَا تَقْطَعْ مِنْکَ رَجَائِی وَ أَمَلِی
معبودا، نیازم را باز مگردان و آرزویم را بى‌ثمر مگذار و امیدم را از خویش گسسته نساز.
إِلَهِی لَوْ أَرَدْتَ هَوَانِی لَمْ تَهْدِنِی وَ لَوْ أَرَدْتَ فَضِیحَتِی لَمْ تُعَافِنِی
معبودا، اگر خوارى‌ام را می‌خواستى، هرگز راه را به من نشان نمی‌دادى و اگر می‌خواستى رسوایم کنى، هرگز مرا تندرستى نمی‌بخشیدى.
إِلَهِی مَا أَظُنُّکَ تَرُدُّنِی فِی حَاجَهٍ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی طَلَبِهَا مِنْکَ
معبودا، هرگز گمان نمی‌کنم مرا در رابطه با نیازى باز گردانى که عمر خویش را در طلب آن از تو سپرى ساخته‌ام.
إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ أَبَداً أَبَداً دَائِماً سَرْمَداً یَزِیدُ وَ لَا یَبِیدُ کَمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى
معبودا، جاودانه و جاودان، همواره و تا همیشه، سپاس از آن تو باد، سپاسى که فزونى گیرد و نیستى نپذیرد، همان گونه که تو می‌پسندى و خشنودى.
إِلَهِی إِنْ أَخَذْتَنِی بِجُرْمِی أَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ وَ إِنْ أَخَذْتَنِی بِذُنُوبِی أَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ
معبودا، اگر مرا از یزید بزهکارى‌ام بازخواست کنى، به دامان عفو تو چنگ می‌زنم. اگر مرا از گناهانم بازخواست کنى، به آمرزشت دست می‌آویزم.
وَ إِنْ [إذا] أَدْخَلْتَنِی النَّارَ أَعْلَمْتُ أَهْلَهَا أَنِّی أُحِبُّکَ
اگر مرا به دوزخ افکنى، دوزخیان را آگاه خواهم کرد که تو را دوست می‌دارم.
إِلَهِی إِنْ کَانَ [قَدْ] صَغُرَ فِی جَنْبِ طَاعَتِکَ عَمَلِی فَقَدْ کَبُرَ فِی جَنْبِ رَجَائِکَ أَمَلِی
معبودا، اگرچه کارهاى من در کنار طاعت تو کوچک است، ولى آرزویم در کنار امید به تو، بزرگ است.
إِلَهِی کَیْفَ أَنْقَلِبُ مِنْ عِنْدِکَ بِالْخَیْبَهِ مَحْرُوماً وَ قَدْ کَانَ حُسْنُ ظَنِّی بِجُودِکَ أَنْ تَقْلِبَنِی بِالنَّجَاهِ مَرْحُوماً
معبودا، چگونه نومیدانه از درگاه تو محروم بازگردم در حالى که از بخشش تو این گمان نیک را داشتم که مهرورزانه رستگارم سازى؟ !
إِلَهِی وَ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی شِرَّهِ السَّهْوِ عَنْکَ وَ أَبْلَیْتُ شَبَابِی فِی سَکْرَهِ التَّبَاعُدِ مِنْکَ
معبودا، به راستى عمر خویش را در آزمندى غفلت از تو فنا کردم و جوانى‌ام را در مستى دورى از تو فرسودم.
إِلَهِی فَلَمْ أَسْتَیْقِظْ أَیَّامَ اغْتِرَارِی بِکَ وَ رُکُونِی إِلَى سَبِیلِ سَخَطِکَ
معبودا، آن روزها که در برابر تو غرور می‌ورزیدم و راه خشم تو را می‌پوییدم، بیدار نشدم.
إِلَهِی وَ أَنَا عَبْدُکَ وَ ابْنُ عَبْدِکَ [عبدیک] قَائِمٌ بَیْنَ یَدَیْکَ مُتَوَسِّلٌ بِکَرَمِکَ إِلَیْکَ
معبودا، اینک من، بنده‌ى تو و فرزند دو بنده‌ى تو [پدر و مادرم]، در پیشگاهت ایستاده‌ام و با کرم تو، به تو توسل جسته‌ام.
إِلَهِی أَنَا عَبْدٌ أَتَنَصَّلُ إِلَیْکَ مِمَّا کُنْتُ أُوَاجِهُکَ بِهِ مِنْ قِلَّهِ اسْتِحْیَائِی مِنْ نَظَرِکَ
معبودا، من بنده‌اى هستم که از بى‌شرمی‌هایى که پیش چشم تو کرده‌ام بى‌زارى می‌جویم
وَ أَطْلُبُ الْعَفْوَ مِنْکَ إِذِ الْعَفْوُ نَعْتٌ لِکَرَمِکَ
و عفو تو را آرزومندم؛ زیرا عفو، ویژگى کرم تو است.
إِلَهِی لَمْ یَکُنْ لِی حَوْلٌ فَأَنْتَقِلَ بِهِ عَنْ مَعْصِیَتِکَ إِلَّا فِی وَقْتٍ أَیْقَظْتَنِی لِمَحَبَّتِکَ
معبودا، مرا یاراى آن نبود که خود را از نافرمانى‌ات وارهانم، مگر آن‌گاه که تو، مرا براى دوستى ورزیدن با خویش بیدارم ساختى و
وَ کَمَا [کلما] أَرَدْتُ أَنْ أَکُونَ کُنْتَ فَشَکَرْتُکَ بِإِدْخَالِی فِی کَرَمِکَ وَ لِتَطْهِیرِ قَلْبِی مِنْ أَوْسَاخِ الْغَفْلَهِ عَنْکَ
چنانکه [هرگاه]خواستى، شدم و از تو سپاسگزارى کردم که مرا در قلمرو بخشش خویش درآورى و دلم را از آلودگى‌هاى غفلت از خود پاک ساختى.
إِلَهِی انْظُرْ إِلَیَّ نَظَرَ مَنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ اسْتَعْمَلْتَهُ بِمَعُونَتِکَ فَأَطَاعَکَ
معبودا، همانند کسى که ندایش کردى و پاسخ مثبت به تو داد و به یارى خویش به عمل واداشتى و از تو اطاعت نمود به من بنگر.
یَا قَرِیباً لَا یَبْعُدُ عَنِ الْمُغْتَرِّ بِهِ وَ یَا جَوَاداً لَا یَبْخَلُ عَمَّنْ رَجَا ثَوَابَهُ
معبودا، اى نزدیکى که از بنده‌ى فریفته‌ى به خویش دورى نمی‌گزینى و اى بخشایشگرى که با بنده‌ى آرزومند پاداش خویش، بخل نمی‌ورزى.
إِلَهِی هَبْ لِی قَلْباً یُدْنِیهِ مِنْکَ شَوْقُهُ وَ لِسَاناً یرفع [یَرْفَعُهُ] إِلَیْکَ صِدْقُهُ وَ نَظَراً یُقَرِّبُهُ مِنْکَ حَقُّهُ
معبودا، به من دلى بخش که مشتاقى‌اش او را به تو نزدیک سازد و به من زبانى بخش که راست‌گفتارى‌اش آن را به سوى تو بالا آورد [به سوى تو اوج گیرد]و به من دیده‌اى بخش که حق بینى‌اش او را به تو نزدیک گرداند.
إِلَهِی إِنَّ مَنْ تَعَرَّفَ بِکَ غَیْرُ مَجْهُولٍ وَ مَنْ لَاذَ بِکَ غَیْرُ مَخْذُولٍ وَ مَنْ أَقْبَلْتَ عَلَیْهِ غَیْرُ مملوک [مَمْلُولٍ]
معبودا، هرکس با تو شناخته شود، هرگز ناشناس نمی‌ماند و هرکس به تو پناهنده شود، هرگز خوار نمی‌گردد و هرکس تو به او روى آورى، هرگز بندگى دیگران را نمی‌پذیرد [خسته نمی‌گردد].
إِلَهِی إِنَّ مَنِ انْتَهَجَ بِکَ لَمُسْتَنِیرٌ وَ إِنَّ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ لَمُسْتَجِیرٌ وَ قَدْ لُذْتُ بِکَ یَا إلهی [سَیِّدِی]
معبودا، هر کس به تو راه یابد، همواره روشن است و هرکس به تو دست آویزد، همواره در پناه تو است. اینک اى معبود [سرور]من، به تو پناه آورده‌ام،
فَلَا تُخَیِّبْ ظَنِّی مِنْ رَحْمَتِکَ وَ لَا تَحْجُبْنِی عَنْ رَأْفَتِکَ
پس خوشبینى‌ام به رحمت خویش را ناکام مگذار و از مهربانى‌ات دورم مگردان.
إِلَهِی أَقِمْنِی فِی أَهْلِ وَلَایَتِکَ مَقَامَ مَنْ رَجَا الزِّیَادَهَ مِنْ مَحَبَّتِکَ
معبودا، در میان دوستان خویش، جایگاه کسى را به من ببخش که به افزون شدن دوستى‌ات امید بسته است.
إِلَهِی وَ أَلْهِمْنِی وَلَهاً بِذِکْرِکَ إِلَى ذِکْرِکَ وَ [اجْعَلْ] هِمَّتِی فِی رَوْحِ نَجَاحِ أَسْمَائِکَ وَ مَحَلِّ قُدْسِکَ
معبودا، شیفتگى پى‌درپى به یاد خود را به من الهام کن و همتم را در نشاط کامیابى نام‌هایت و جایگاه مقدست قرار ده.
إِلَهِی بِکَ عَلَیْکَ إِلَّا أَلْحَقْتَنِی بِمَحَلِّ أَهْلِ طَاعَتِکَ وَ الْمَثْوَى الصَّالِحِ مِنْ مَرْضَاتِکَ
معبودا، به تو، بر تو سوگند که مرا به قرارگاه بندگان فرمانبر خویش و جایگاه شایسته‌ى خشنودى‌هایت بپیوندى؛
فَإِنِّی لَا أَقْدِرُ [أملک] لِنَفْسِی دَفْعاً وَ لَا أَمْلِکُ لَهَا نَفْعاً
زیرا من نه می‌توانم خود را از چیزى برهانم و نه می‌توانم سودى به خویشتن برسانم.
إِلَهِی أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ الْمُذْنِبُ وَ مَمْلُوکُکَ الْمُنِیبُ
معبودا، این منم بنده‌ى ناتوان و گنهکار و برده‌ى معیوب [که به سویت آمده‌ام]،
فَلَا تَجْعَلْنِی مِمَّنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ وَ حَجَبَهُ [حجبک] سَهْوُهُ عَنْ عَفْوِکَ
پس مرا از آنانى قرار نده که از آنان روى برگردانده‌اى و غفلت، آنان را از عفوت دور ساخته است.
إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الِانْقِطَاعِ إِلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِیَاءِ نَظَرِهَا إِلَیْکَ
معبودا، گسستن از همه و پیوستن به خود را به من ببخش و دیدگان دل‌هاى ما را با فروغ نگاهى که به تو می‌افکنند، روشنى بخش،
حَتَّى تَخِرَقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَهِ وَ تَصِیرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَهً بِعِزِّ قُدْسِکَ
تا دیدگان دل‌ها پرده‌هاى نور را بردرند و به سرچشمه‌ى بزرگوارى بار یابند و جان‌هایمان به شکوه قدس تو درآویزند.
إِلَهِی وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ لَاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلَالِکَ فَنَاجَیْتَهُ سِرّاً وَ عَمِلَ لَکَ جَهْراً
معبودا، مرا هم شمار کسانى ساز که آنان را خواندى و پاسخت دادند و به آنان نگریستى و در برابر شکوه تو مدهوش گشتند و از آن پس، در نهان با آنان راز گفتى و آنان آشکارا براى تو کوشیدند.
إِلَهِی لَمْ أُسَلِّطُ عَلَى حُسْنِ ظَنِّی قُنُوطَ الْأَیَاسِ وَ لَا انْقَطَعَ رَجَائِی مِنْ جَمِیلِ کَرَمِکَ
معبودا، نومیدى را بر خوش‌گمانى خود چیره نساخته‌ام و امیدم از بخشش زیبایت گسسته نگشته است.
إِلَهِی إِنْ کَانَتِ الْخَطَایَا قَدْ أَسْقَطَتْنِی لَدَیْکَ فَاصْفَحْ عَنِّی بِحُسْنِ تَوَکُّلِی عَلَیْکَ
معبودا، هرچند اعمال نادرستم مرا نزدت فرومایه کرده‌اند؛ ولى به پاس توکل نیکم به تو از من درگذر.
إِلَهِی إِنْ حَطَّتْنِی الذُّنُوبُ مِنْ مَکَارِمِ لُطْفِکَ فَقَدْ نَبَّهَنِی الْیَقِینُ إِلَى کَرَمِ عَطْفِکَ
معبودا، هرچند گناهان، مرا از بلنداى بزرگمنشى‌هاى ناشى از لطفت به زیر کشیده‌اند، ولى یقین به بزرگوارى مهرورزى‌ات بیدارم ساخته است.
إِلَهِی إِنْ أَنَامَتْنِی الْغَفْلَهُ عَنِ الِاسْتِعْدَادِ لِلِقَائِکَ فَقَدْ نَبَّهَتْنِی الْمَعْرِفَهُ بِکَرَمِ آلَائِکَ
معبودا، هرچند غفلت موجب شده است که از آمادگى براى ملاقات با تو به خواب روم، ولى شناخت من از کرم نعمتهاى برجسته‌ات مرا هشیار ساخته است.
إِلَهِی إِنْ دَعَانِی إِلَى النَّارِ عَظِیمُ عِقَابِکَ فَقَدْ دَعَانِی إِلَى الْجَنَّهِ جَزِیلُ ثَوَابِکَ
معبودا، هرچند کیفر بزرگت مرا به سوى آتش جهنم فرا می‌خواند، ولى پاداش فراوانت مرا به بهشت دعوت می‌کند.
إِلَهِی فَلَکَ أَسْأَلُ وَ إِلَیْکَ أَبْتَهِلُ وَ أَرْغَبُ [وَ أَسْأَلُکَ] أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
معبودا، پس از تو نیاز می‌خواهم و به درگاه تو تضرع نموده و می‌گرایم [و از تو درخواست میکنم]که بر محمد و آل محمد درود فرستى
وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِمَّنْ یُدِیمُ ذِکْرَکَ وَ لَا یَنْقُضُ عَهْدَکَ وَ لَا یَغْفُلُ عَنْ شُکْرِکَ وَ لَا یَسْتَخِفُّ بِأَمْرِکَ
و مرا هم شمار کسانى سازى که همواره به یاد تواند و پیمان تو را نمی‌شکنند و از سپاس تو غفلت نمی‌ورزند و فرمانت را سبک نمی‌شمارند.
إِلَهِی وَ أَلْحِقْنِی بِنُورِ عِزِّکَ الْأَبْهَجِ فَأَکُونَ لَکَ عَارِفاً وَ عَنْ سِوَاکَ مُنْحَرِفاً وَ مِنْکَ خَائِفاً مُرَاقِباً
معبودا، مرا به درخشان‌ترین نور شکوه خویش پیوند بخش، تا شناساى تو گردم و از غیر تو روى برتابم و تنها از تو بیم داشته و مراقبت ورزم،
یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ رَسُولِهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً کَثِیراً
اى شکوهمند و گرامی. درود و سلام فراوان خداوند بر حضرت محمد، فرستاده‌اش و بر خاندان پاک او.
[1]) رجال نجاشى، ص 67
مناجات شعبانیه (زاد المعاد)
و سیّد بن طاووس رحمه اللّه به سند معتبر از ابن خالویه روایت کرده است که این مناجات از حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام و امامان از فرزندان اوست علیهم السّلام که در ماه شعبان می‌خوانده‌اند (و معروف است به مناجات شعبانیه) و آن مناجات این است:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
اى خدا! درود فرست بر محمد و آلش
وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ
و چون تو را بخوانم، دعاى مرا اجابت فرما و هرگاه تو را ندا کنم، ندایم بشنو
وَ أَقْبِلْ عَلَیَّ إِذَا نَاجَیْتُکَ، فَقَدْ هَرَبْتُ إِلَیْکَ وَ وَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ، مُسْتَکِیناً لَکَ، مُتَضَرِّعاً إِلَیْکَ،
و چون با تو مناجات کنم، به حالم توجه فرما که من به سوى تو گریخته و در حضور حضرتت ایستاده‌ام در حالى که به درگاهت به حال پریشانى تضرع و زارى میکنم
رَاجِیاً لِمَا تَرَانِی وَ تَعْلَمُ مَا فِی نَفْسِی وَ تُخْبِرُ حَاجَتِی وَ تَعْرِفُ ضَمِیرِی
و به آنچه نزد توست چشم امید دارم و تو از دلم آگاهى و حاجتم را می‌دانى و ضمیر مرا می‌شناسى
وَ لَا یَخْفَى عَلَیْکَ أَمْرُ مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ،
و هیچ امرى از امور دنیا و آخرت من بر تو پنهان نیست
وَ مَا أُرِیدُ أَنْ أُبْدِئَ بِهِ مِنْ مَنْطِقِی وَ أَتَفَوَّهُ بِهِ مِنْ طَلِبَتِی وَ أَرْجُوهُ لِعَافِیَتِی
و آنچه می‌خواهم که به زبان اظهار کنم و از حوایجم سخن گویم و آنچه براى حسن عاقبتم به تو امید دارم همه را می‌دانى
وَ قَدْ جَرَتْ مَقَادِیرُکَ عَلَیَّ یَا سَیِّدِی فِیمَا یَکُونُ مِنِّی إِلَى آخِرِ عُمُرِی
و حکم تقدیر تو بر من، اى سید من، در باطن و ظاهرم تا آخر عمر جارى و نافذ است
مِنْ سَرِیرَتِی وَ عَلَانِیَتِی وَ بِیَدِکَ لَا بِیَدِ غَیْرِکَ زِیَادَتِی وَ نَقْصِی وَ نَفْعِی وَ ضُرِّی
و زیادت و نقصان و سود و زیان من همه به دست توست نه غیر تو.
إِلَهِی إِنْ حَرَمْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْزُقُنِی، وَ إِنْ خَذَلْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَنْصُرُنِی
اى خدا! اگر تو مرا از رزقت محروم سازى دیگر که تواند مرا روزى دهد و اگر تو مرا خوار گردانى که مرا یارى تواند کرد!
إِلَهِی أَعُوذُ بِکَ مِنْ غَضَبِکَ وَ حُلُولِ سَخَطِکَ
اى خدا! به تو پناه می‌برم از غضب تو و از ورود خشم و سخطت.
إِلَهِی إِنْ کُنْتُ غَیْرَ مُسْتَأْهِلٍ لِرَحْمَتِکَ، فَأَنْتَ أَهْلٌ أَنْ تَجُودَ عَلَیَّ بِفَضْلِ سَعَتِکَ
اى خدا! اگر من لایق رحمتت نیستم، تو لایقى که بر من از فضل و کرم بى‌پایانت جود و بخشش کنى!
إِلَهِی کَأَنِّی بِنَفْسِی وَاقِفَهٌ بَیْنَ یَدَیْکَ، وَ قَدْ أَظَلَّهَا حُسْنُ تَوَکُّلِی عَلَیْکَ، فَفَعَلْتَ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ تَغَمَّدْتَنِی بِعَفْوِکَ.
اى خداى من گویا من اکنون در حضور تو ایستاده‌ام و حسن توکلم بر تو به سرم سایۀ لطف انداخته و آنچه از کرم و احسان تو را شایسته است با من به جا آورده‌اى عفو و آمرزشت مرا فراگرفته است.
إِلَهِی إِنْ عَفَوْتَ فَمَنْ أَوْلَى مِنْکَ بِذَلِکَ،
اى خدا! اگر تو مرا عفو کنى، که از تو سزاوارتر به عفو است؟
وَ إِنْ کَانَ قَدْ دَنَا أَجَلِی وَ لَمْ یُدْنِنِی مِنْکَ عَمَلِی، فَقَدْ جُعِلْتُ الْإِقْرَارَ بِالذَّنْبِ إِلَیْکَ وَسِیلَتِی
و اگر اجلم نزدیک شد و عمل صالحم مرا به تو نزدیک نکرد، من هم اقرار به گناهانم را وسیله‌ى عفوت قرار داده‌ام.
إِلَهِی قَدْ جُرْتُ عَلَى نَفْسِی فِی النَّظَرِ لَهَا فَلَهَا الْوَیْلُ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَهَا
خدایا! من در توجهم به نفس خود بر خویش ستم کردم، پس اى واى بر نفس من اگر تو او را نیامرزى!
إِلَهِی لَمْ یَزَلْ بِرُّکَ عَلَیَّ أَیَّامَ حَیَاتِی، فَلَا تَقْطَعْ بِرَّکَ عَنِّی فِی مَمَاتِی.
اى خدا! چنانکه لطف و احسانت در تمام مدت زندگى شامل حالم بود، پس در مرگ مرا از احسانت محروم مساز،
إِلَهِی کَیْفَ آیِسُ مِنْ حُسْنِ نَظَرِکَ لِی بَعْدَ مَمَاتِی، وَ أَنْتَ لَمْ تُوَلِّنِی إِلَّا الْجَمِیلَ فِی حَیَاتِی
اى خدا! چگونه بعد مردنم از احسانت مأیوس شوم و حال آنکه تو در تمام عمرم با من جز نیکى و احسان نکردى؟ !
إِلَهِی تَوَلَّ مِنْ أَمْرِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ عُدْ بِفَضْلِکَ عَلَى مُذْنِبٍ قَدْ غَمَرَهُ جَهْلُهُ
اى خدا! با من آن کن که تو را شاید (نه آنچه مرا باید) و باز هم به فضل و کرم بر گنهکارى که در لجه‌ى گناه از جهل و نادانى فرورفته ترحم فرما.
إِلَهِی قَدْ سَتَرْتَ عَلَیَّ ذُنُوباً فِی الدُّنْیَا وَ أَنَا أَحْوَجُ إِلَى سَتْرِهَا عَلَیَّ مِنْکَ فِی الْأُخْرَى
اى خدا! تو در دار دنیا گناهانم را از تمام خلق پنهان داشتى و من در آخرت به ستارى‌ات از دنیا محتاجترم؛
إِلَهِی قَدْ أَحْسَنْتَ إِلَیَّ إِذْ لَمْ تُظْهِرْهَا لِأَحَدٍ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ،
و چون لطف کرده‌اى و گناهانم را بر هیچ بنده‌ى صالحى آشکار نکرده‌اى،
فَلَا تَفْضَحْنِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ عَلَى رُؤوسِ الْأَشْهَادِ.
پس روز قیامت هم مرا مفتضح و رسوا در حضور جمیع خلایق مگردان.
إِلَهِی جُودُکَ بَسَطَ أَمَلِی وَ عَفْوُکَ أَفْضَلُ مِنْ عَمَلِی
خدایا! جود و بخششت بساط آرزوى مرا گسترده و عفو تو بهتر از عمل من است.
إِلَهِی فَسُرَّنِی بِلِقَائِکَ یَوْمَ تَقْضِی فِیهِ بَیْنَ عِبَادِکَ
اى خدا! در آن روزى که میان بندگانت حکم می‌کنى، مرا به لقاى خود شاد گردان.
إِلَهِی اعْتِذَارِی إِلَیْکَ اعْتِذَارُ مَنْ لَمْ یَسْتَغْنِ عَنْ قَبُولِ عُذْرِهِ، فَاقْبَلْ عُذْرِی، یَا أَکْرَمَ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَیْهِ الْمُسِیئُونَ
اى خدا! من چون کسى به درگاهت عذر می‌خواهم که به قبول عذر سخت محتاج است؛ پس عذرم را بپذیر، اى کریمترین کسى که گنهکاران از او معذرت می‌طلبند.
إِلَهِی لَا تَرُدَّ حَاجَتِی وَ لَا تُخَیِّبْ طَمَعِی وَ لَا تَقْطَعْ مِنْکَ رَجَائِی وَ أَمَلِی
اى خدا! حاجتم را رد مکن و دست طمعم را از درگاهت محروم برمگردان و امید و آرزویم را از لطف و کرمت منقطع مساز.
إِلَهِی لَوْ أَرَدْتَ هَوَانِی لَمْ تَهْدِنِی وَ لَوْ أَرَدْتَ فَضِیحَتِی لَمْ تُعَافِنِی.
اى خدا! اگر تو اراده‌ى خوارى‌ام را داشتى، به هدایت و احسانت سرافرازم نمی‌کردى و اگر می‌خواستى مرا رسوا سازى در دنیا معافم نمی‌فرمودى.
إِلَهِی مَا أَظُنُّکَ تَرُدُّنِی فِی حَاجَهٍ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی طَلَبِهَا مِنْکَ.
اى خداى من! هرگز به تو این گمان نمی‌برم که حاجتى که به تو دارم و عمرم را در طلبش فانى کردم باز روان سازى؟
إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ أَبَداً دَائِماً سَرْمَداً یَزِیدُ وَ لَا یَبِیدُ کَمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى.
اى خداى من! حمد و ثنا مختص توست؛ حمد ابدى و دایم سرمدى که افزوده می‌گردد و هرگز فنا نمی‌پذیرد؛ چنانکه تو دوست بدارى و بپسندى.
إِلَهِی إِنْ أَخَذْتَنِی بِجُرْمِی أَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ وَ إِنْ أَخَذْتَنِی بِذُنُوبِی أَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ
اى خداى من! اگر مرا به جرمم مؤاخذه کنى، تو را به عفوت مؤاخذه میکنم و اگر مرا به گناهانم بازخواست کنى، تو را به مغفرتت بازخواست میکنم
وَ إِنْ أَدْخَلْتَنِی النَّارَ أَعْلَمْتُ أَهْلَهَا أَنِّی أُحِبُّکَ.
و اگر مرا به آتش دوزخ برى، اهل آتش را آگاه خواهم کرد که من تو را دوست می‌داشتم.
إِلَهِی إِنْ کَانَ صَغُرَ فِی جَنْبِ طَاعَتِکَ عَمَلِی، فَقَدْ کَبُرَ فِی جَنْبِ رَجَائِکَ أَمَلِی.
اى خداى من! اگر در مقابل طاعتت عملم اندک است، در مقابل رجا و امید به کرمت، آرزویم بسیار است
إِلَهِی کَیْفَ أَنْقَلِبُ مِنْ عِنْدِکَ بِالْخَیْبَهِ مَحْرُوماً، وَ قَدْ کَانَ حُسْنُ ظَنِّی بِجُودِکَ أَنْ تَقْلِبَنِی بِالنَّجَاهِ مَرْحُوماً.
اى خداى من! چگونه از درگاه لطفت محروم و ناامید برگردم، در صورتى که به جود و احسان تو حسن ظن بسیار داشتم که به حالم ترحم کرده، و عاقبت از اهل نجاتم می‌گردانى؟ !
إِلَهِی وَ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی شِرَّهِ السَّهْوِ عَنْکَ وَ أَبْلَیْتُ شَبَابِی فِی سَکْرَهِ التَّبَاعُدِ مِنْکَ.
اى خداى من! عمرم را با درد و غفلت از تو فانى ساختم و جوانى‌ام را در مستى دورى از تو فرسودم.
إِلَهِی فَلَمْ أَسْتَیْقِظْ أَیَّامَ اغْتِرَارِی بِکَ وَ رُکُونِی إِلَى سَبِیلِ سَخَطِکَ.
اى خداى من! پس بیدار نشدم روزگارى را که مغرور کرمت بودم و به راه سخط و غضبت می‌رفتم.
إِلَهِی وَ أَنَا عَبْدُکَ وَ ابْنُ عَبْدَکَ قَائِمٌ بَیْنَ یَدَیْکَ، مُتَوَسِّلٌ بِکَرَمِکَ إِلَیْکَ.
اى خدا! من بنده‌ى تو و فرزند بنده‌ى توام که در پیشگاه حضورت ایستاده‌ام و کرم و رحمتت را به سویت وسیله‌ى خود قرار داده‌ام.
إِلَهِی أَنَا عَبْدٌ أَتَنَصَّلُ إِلَیْکَ مِمَّا کُنْتُ أُوَاجِهُکَ بِهِ مِنْ قِلَّهِ اسْتِحْیَائِی مِنْ نَظَرِکَ
اى خدا! منم بنده‌اى که به عذرخواهى به درگاهت آمده‌ام از اعمال زشتى که به واسطه‌ى کمی حیا به حضورت و در نظرت به جا آورده‌ام
وَ أَطْلُبُ الْعَفْوَ مِنْکَ، إِذِ الْعَفْوُ نَعْتٌ لِکَرَمِکَ
و از تو عفو و بخشش می‌طلبم که عفو وصف کرم توست.
إِلَهِی لَمْ یَکُنْ لِی حَوْلٌ فَأَنْتَقِلَ بِهِ عَنْ مَعْصِیَتِکَ إِلَّا فِی وَقْتٍ أَیْقَظْتَنِی لِمَحَبَّتِکَ
اى خدا من قدرتى که از معصیت باز گردم ندارم مگر آنکه تو به عشق و محبت مرا بیدار گردانى
وَ کَمَا أَرَدْتَ أَنْ أَکُونَ کُنْتُ، فَشَکَرْتُکَ بِإِدْخَالِی فِی کَرَمِکَ وَ لِتَطْهِیرِ قَلْبِی مِنْ أَوْسَاخِ الْغَفْلَهِ عَنْکَ.
یا آنکه چنانکه تو می خواهى باشم و شکر تو گویم چون مرا به کرمت داخل کردى و قلبم را از پلیدیهاى غفلت پاک و پاکیزه گردانیدى
إِلَهِی انْظُرْ إِلَیَّ نَظَرَ مَنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ اسْتَعْمَلْتَهُ بِمَعُونَتِکَ فَأَطَاعَکَ،
اى خدا از لطف چنان به حال من بنگر مانند نگریستن به کسى که او را خواندى و اجابت کرد و به کار طاعت واداشتى و اطاعتت نمود
یَا قَرِیباً لَا یَبْعُدُ عَنِ الْمُغْتَرِّ بِهِ وَ یَا جَوَاداً لَا یَبْخَلُ عَمَّنْ رَجَا ثَوَابَهُ.
اى نزدیکى که هرگز دور از آنکه فریفته‌ى توست نمی‌شوى و اى با بخشنده و کریمی که هرگز بر آنکه امید احسانت دارد بخل نمی‌کنى!
إِلَهِی هَبْ لِی قَلْباً یُدْنِیهِ مِنْکَ شَوْقُهُ وَ لِسَاناً یَرْفَعُهُ إِلَیْکَ صِدْقُهُ وَ نَظَراً یُقَرِّبُهُ مِنْکَ حَقُّهُ.
اى خدا! به من دلى عطا کن که مشتاق مقام قرب تو باشد و زبانى که سخن صدقش به سوى تو بالا رود و نظر حقیقتى که به تو تقرب جوید.
إِلَهِی إِنَّ مَنْ تَعَرَّفَ بِکَ غَیْرُ مَجْهُولٍ وَ مَنْ لَاذَ بِکَ غَیْرُ مَخْذُولٍ وَ مَنْ أَقْبَلْتَ عَلَیْهِ غَیْرُ مَمْلُوک.
اى خدا! آنکه به تو معروف شد هرگز مجهول و بى‌نام نشود و هرکه به تو پناه آورد هرگز خوار نگردد و هرکه تو به او توجه کنى بنده‌ى دیگرى نشود.
إِلَهِی إِنَّ مَنِ انْتَهَجَ بِکَ لَمُسْتَنِیرٌ وَ إِنَّ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ لَمُسْتَجِیرٌ، وَ قَدْ لُذْتُ بِکَ
اى خداى من! هرکه به تو راه یافت روشن شد و هرکه به تو پناه برد پناه یافت و من به درگاه تو پناه آورده‌ام
یَا إِلَهِی فَلَا تُخَیِّبْ ظَنِّی مِنْ رَحْمَتِکَ وَ لَا تَحْجُبْنِی عَنْ رَأْفَتِکَ.
پس تو اى خدا! حسن ظن مرا به رحمتت نومید مساز و از فروغ رأفت و عنایتت مرا محجوب مگردان.
إِلَهِی أَقِمْنِی فِی أَهْلِ وَلَایَتِکَ مَقَامَ مَنْ رَجَا الزِّیَادَهَ مِنْ مَحَبَّتِکَ.
اى خدا! مرا در میان اولیاى خود مقام آنکس را ببخش که به امید زیاد شدن محبت توست.
إِلَهِی وَ أَلْهِمْنِی وَلَهاً بِذِکْرِکَ إِلَى ذِکْرِکَ، وَ اجْعَلْ هِمَّی فِی رَوْحِ نَجَاحِ أَسْمَائِکَ وَ مَحَلِّ قُدْسِکَ.
اى خدا! و مرا واله و حیران یاد خود براى یاد خود گردان و همتم را بر نشاط و فیروزى در اسم‌هاى خود و مقام قدس خویش موقوف ساز.
إِلَهِی بِکَ عَلَیْکَ إِلَّا أَلْحَقْتَنِی بِمَحَلِّ أَهْلِ طَاعَتِکَ وَ الْمَثْوَى الصَّالِحِ مِنْ مَرْضَاتِکَ، فَإِنِّی لَا أَقْدِرُ لِنَفْسِی دَفْعاً وَ لَا أَمْلِکُ لَهَا نَفْعاً.
اى خدا! به ذات پاکت و به حقّى که تو را بر خلق است قسم! که مرا به اهل طاعتت ملحق ساز و منزل شایسته از مقام رضا و خوشنودى‌ات عطا فرما، که من قادر نیستم دفع شرى از خود یا جلب نفعى براى خود کنم.
إِلَهِی أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ الْمُذْنِبُ وَ مَمْلُوکُکَ الْمَعِیبُ، فَلَا تَجْعَلْنِی مِمَّنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ وَ حَجَبَهُ سَهْوُهُ عَنْ عَفْوِکَ
اى خدا! من بنده‌ى ضعیف گنهکار و مملوک پرعیب و نقص توام، پس مرا از آنان‌که روى از آنها می‌گردانى و به غفلت از عفوت محجوب شدند قرار مده.
إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الِانْقِطَاعِ إِلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِیَاءِ نَظَرِهَا إِلَیْکَ
اى خدا! مرا انقطاع کامل به سوى خود عطا فرما و دیده‌هاى دل ما را به نورى که به آن نور تو را مشاهده کند، روشن ساز
حَتَّى تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجَبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَهِ وَ تَصِیرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَهً بِعِزِّ قُدْسِکَ
تا آنکه دیده‌ى بصیرت ما حجابهاى نور را بردرد و به نور عظمت واصل گردد و جانهاى ما به مقام قدس عزتت در پیوندد.
إِلَهِی وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ لَاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلَالِکَ فَنَاجَیْتَهُ سِرّاً وَ عَمِلَ لَکَ جَهْراً
اى خدا! مرا از آنان قرار ده که چون او را ندا کنى تو را اجابت می‌کند و چون به او متوجه شوى از تجلّى جلال و عظمتت مدهوش می‌گردد، پس تو با او در باطن راز می‌گویى و او به عیان به کار تو مشغول است.
إِلَهِی لَمْ أُسَلِّطْ عَلَى حُسْنِ ظَنِّی قُنُوطَ الْإِیَاسِ وَ لَا انْقَطَعَ رَجَائِی مِنْ جَمِیلِ کَرَمِکَ
اى خدا! بر حسن ظنّم به تو یأس و ناامیدى مسلط مساز و دست امیدم را از دامن کرم نیکویت جدا مگردان.
إِلَهِی إِنْ کَانَتِ الْخَطَایَا قَدْ أَسْقَطَتْنِی لَدَیْکَ فَاصْفَحْ عَنِّی بِحُسْنِ تَوَکُّلِی عَلَیْکَ
اى خدا! اگر خطاهایم مرا نزد تو پست و خوار گردانیده، هم به واسطه‌ى حسن اعتمادم به تو از من عفو کن.
إِلَهِی إِنْ حَطَّتْنِی الذُّنُوبُ مِنْ مَکَارِمِ لُطْفِکَ فَقَدْ نَبَّهَنِی الْیَقِینُ إِلَى کَرَمِ عَطْفِکَ
اى خدا! اگر گناهانم مرا از لطف و کرامتهایت دور کرده، مقام یقینم مرا به کرم و عطوفتت تذکر می‌دهد
إِلَهِی إِنْ أَنَامَتْنِی الْغَفْلَهُ عَنِ الِاسْتِعْدَادِ لِلِقَائِکَ فَقَدْ نَبَّهَتْنِی الْمَعْرِفَهُ بِکَرَمِ آلَائِکَ
و اگر غفلت مرا از مهیاى لقاى تو شدن به خواب غرور می‌افکند، معرفت مرا متوجه نعمتهاى بزرگوارت می‌گرداند.
إِلَهِی إِنْ دَعَانِی إِلَى النَّارِ عَظِیمُ عِقَابِکَ فَقَدْ دَعَانِی إِلَى الْجَنَّهِ جَزِیلُ ثَوَابِکَ
اى خدا! اگر عقاب و انتقام تو مرا به آتش دوزخ خواند، ثواب و عنایتت مرا به سوى بهشت ابد دعوت کرد.
إِلَهِی فَلَکَ أَسْأَلُ وَ إِلَیْکَ أَبْتَهِلُ وَ أَرْغَبُ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
اى خدا! پس من هرچه بخواهم از تو درخواست میکنم و به درگاه کرمت با ناله و زارى و شوق و رغبت می‌نالم و از تو می‌طلبم که درود فرستى بر محمد صلّى اللّه علیه و آله و آل محمد
وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِمَّنْ یُدِیمُ ذِکْرَکَ وَ لَا یَنْقُضُ عَهْدَکَ وَ لَا یَغْفُلُ عَنْ شُکْرِکَ وَ لَا یَسْتَخِفُّ بِأَمْرِکَ
و مرا از آنان قرار دهى که دایم به یاد تواند و هرگز عهد تو را نمی‌شکنند و شکر و سپاست را لحظه‌اى فراموش نمی‌کنند و امرت را سبک نمی‌شمرند.
إِلَهِی وَ أَتْحِفْنِی بِنُورِ عِزِّکَ الْأَبْهَجِ فَأَکُونَ لَکَ عَارِفاً وَ عَنْ سِوَاکَ مُنْحَرِفاً وَ مِنْکَ خَائِفاً مُرَاقِباً
اى خدا! و مرا به نور مقام عزتت که بهجت و نشاطش از هرلذتى بالاتر است در پیوند تا آنکه شناساى تو باشم و از غیر تو روبگردانم و از تو ترسان و مراقب فرمان تو باشم،
یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ رَسُولِهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً کَثِیراً. [1]
اى خداى صاحب جلال و بزرگوارى! و درود خدا بر رسولش محمد صلّى اللّه علیه و آله و بر اهل بیت پاکش و سلام و تحیت بسیار باد.
و این از مناجات‌هاى جلیل القدر است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در همه‌ى اوقات که حضور قلبى باشد، خواندن آن مناسب است.
[1] ) اقبال الاعمال، ج 3، ص 295.