احادیث ائمه اثنی عشر

در اینجا به یک سلسله احادیث از کتب اهل سنت که دلالت‏بر عدد امامان و اشخاص و نامهای ایشان دارد و همانطور که علماء و شارحان این احادیث‏بیان کرده‏اند از اخبار مبشر به حضرت مهدی علیه السلام نیز هست،اشاره می‏کنیم. این احادیث‏با هیچ یک از مذاهب مسلمین در گذشته و حال جز مذهب شیعه اثنا عشری انطباق ندارد.
راویان احادیث دوازده امام از صحابه جمعی از صحابه پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم احادیثی را که دلالت‏بر ائمه اثنی‏عشر (دوازده امام) دارد روایت کرده‏اند مانند: 1-جابر بن سمره،2-عبد الله بن مسعود،3-ابو جحیفه،4-ابو سعید خدری،5-سلمان فارسی،6-انس بن مالک،7-ابو هریره،8-واثله بن اسقع،9-عمر بن الخطاب،10-ابو قتاده،11-ابو الطفیل،12-علی علیه السلام،13-امام حسن علیه السلام،14-امام حسین علیه السلام،15-شفی اصبحی،16-عبد الله بن عمر، 17-عبد الله بن ابی اوفی،18-عمار بن یاسر،19-ابوذر،20-حذیفه بن الیمان،21-جابر بن عبد الله انصاری،22-عبد الله بن عباس،23-حذیفه بن اسید،24-زید بن ارقم،25-سعد بن مالک،26-اسعد بن زراره،27-عمران بن حصین،28-زید بن ثابت،29-عایشه،30-ام سلمه،31-ابو ایوب انصاری،32-فاطمه زهرا علیها السلام،33-ابو امامه،34-عثمان بن عفان.
کتابهائی که این احادیث در آنها تخریج‏شده احصاء کتب و جوامع و اصولی که این احادیث در آنها روایت‏شده در نهایت صعوبت است اما آنچه اکنون از کتب شیعه و اهل سنت در نظر است چند کتاب را نام می‏بریم.
از کتب شیعه 1-الصراط المستقیم الی مستحقی القدیم در 3 جلد،2-اثبات الهداه شیخ حر عاملی که اخیرا در هفت جلد چاپ شده است،3-کفایه الاثر،-مقتضب الاثر،5-مناقب ابن شهر اشوب (1) ،6-بحار الانوار،7-عوالم، 8-منتخب الاثر تالیف نگارنده.
از کتب اهل سنت1-صحیح بخاری،2-صحیح مسلم،3-سنن ترمذی،4-سن ابی داود،5-مسند احمد،6-مسند ابی داود طیالسی،7-تاریخ بغداد،8-تاریخ ابن عساکر،9-مستدرک حاکم،10-تیسیر الوصول،11-منتخب کنز العمال،12-کنز العمال،13-الجامع الصغیر،14-تاریخ الخلفاء،15-مصابیح السنه،16-الصواعق المحرقه، 17-الجمع بین الصحیحین،18-معجم طبرانی،19-التاج الجامع للاصول.
متن احادیثما فقط متن چند حدیث از این روایات را در اینجا ذکر می‏کنیم،تا معلوم شود که بنیان مذهب شیعه اثنی عشری بر استوارترین مآخذ و مدارک معتبر مورد قبول فرق مسلمین قرار دارد و نام‏«اثنی عشری‏»،نامی است که از زبان وحی و رسالت‏یعنی کلام معجز نظام،حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله و سلم گرفته شده است. 1-احمد حنبل در مسند که از معتبرترین کتب مسانید و جوامع اهل سنت و معروف ترین کتب حدیث مسلمین است،سی و پنج‏حدیث‏با سندهائی عالی،از پیغمبر روایت کرده است که همه دلالت دارند براینکه جانشینان و رهبران امت‏بعد از آن حضرت دوازده نفرند.از جمله سند را به جابر بن سمره صحابی معروف می‏رساند که گفت:شنیدم پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «یکون لهذه الامه اثنا عشر خلیفه‏» (2) «برای این امت دوازده نفر خلیفه است‏». و چنانچه همه می‏دانند،فقط شیعه اثنی عشری این مذهب را دارند. 2-ابن عدی در کامل و ابن عساکر از ابن مسعود روایت کرده‏اند از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که فرمود: «ان عده الخلفاء بعدی عده نقباء موسی‏» (3) «شماره جانشینان من به شماره نقباء موسی است‏».که به اتفاق دوازده تن بوده‏اند. 3-طبرانی از ابن مسعود روایت کرده که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «یکون من بعدی اثنی عشر خلیفه کلهم من قریش‏» (4) «بعد از من دوازده نفر خلیفه‏اند که همه از قریش می‏باشند». 4-ابن النجار از انس بن مالک روایت کرده که پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «لن یزال هذا الدین قائما الی اثنی عشر من قریش فاذا هلکوا ماجت الارض باهلها» (5) . «این دین همواره بر سرپا است تا دوازده نفر از قریش،پس وقتی آنهامردند زمین به اهلش مضطرب می‏شود». 5-دیلمی در فردوس الاخبار از ابو سعید خدری روایت کرده که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم نماز اولی را با ما بجا آورد سپس به طرف ما برگشت و فرمود:ای گروه اصحابم به درستی که مثل اهل بیت من در بین شما مثل کشتی نوح و باب حطه بنی اسرائیل است،پس متمسک شوید به اهل بیت من بعد از من که پیشوایان راشدین از ذریه من هستند پس به درستی که شما هرگز گمراه نشوید. «فقیل:یا رسول الله کم الائمه بعدک؟قال اثنا عشر من اهل بیتی (او قال) من عترتی‏» «پرسیده شد:یا رسول الله امامان بعد از شما چند نفرند؟فرمود:دوازده تن از اهل بیت من یا فرمود:از عترت من می‏باشند» (6) 6-شارح‏«غایه الاحکام‏»به سند خود از ابو قتاده حدیث نموده که گفت:شنیدم پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «الائمه بعدی اثنی عشر عدد نقباء بنی اسرائیل و حواری عیسی علیه السلام‏» (7) . از این قسم اخبار در کتب اهل سنت‏بسیار است،برای نمونه همین مقدار کافی است. 7-فاضل قندوزی از ابو الفضیل عامر بن واثله از علی علیه السلام از پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم روایت کرده که فرمود:یا علی تو وصی منی،جنگ تو جنگ من و سازش تو سازش من است،و تو امام و پدر امام و پدر یازده‏امامی که پاک و معصومند و از ایشان است مهدی که زمین را از قسط و داد پر کند (8) . 8-و نیز قندوزی روایت کرده که پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:امامان بعد از من دوازده نفرند اول ایشان یا علی توئی و آخر ایشان قائم است که خدا به دستش مشارق و مغارب زمین را می‏گشاید (9) . 9-حموئی در«فرائد السمطین‏»و سید علی همدانی در«موده القربی‏»از ابن عباس روایت کرده‏اند که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «انا سید النبیین،و علی بن ابی طالب سید الوصیین،و ان اوصیائی اثنا عشر اولهم علی بن ابی طالب،و آخرهم القائم‏» (10) «من سید پیامبرانم و علی سید اوصیاء است و اوصیای من دوازده نفرند که اول آنها علی و آخرین ایشان قائم است‏». 10-در روضه الاحباب و فرائد السمطین از ابن عباس روایت‏شده که پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:جانشینان و اوصیاء من و حجتهای خدا بر خلق بعد از من دوازده نفرند که اول ایشان برادر من است و آخر ایشان فرزند من است. پرسیده شد:یا رسول الله برادرت کیست؟ فرمود:علی بن ابیطالب. پرسیده شد:فرزندت کیست؟ فرمود:مهدی است که زمین را از قسط و عدل پر کند همچنانکه پر از ظلم و جور شده باشد.سوگند به آن کس که مرا به حق بشارت دهنده مبعوث کرد،اگر باقی نماند از دنیا مگر یک روز خدا آن روز را طولانی گرداند تا فرزندم مهدی در آن بیرون آید،پس عیسی بن مریم نزول کند و پشت‏سر او نماز بخواند و زمین به نورش روشن شود و سلطنتش به مشرق و مغرب برسد (11) . 11-شارح غایه الاحکام از حسین علیه السلام روایت کرده است که فرمود:از ما است دوازده نفر مهدی اول ایشان علی بن ابیطالب و آخر ایشان قائم علیهم السلام است (12) . 12-حموئی و همدانی از ابن عباس روایت کرده‏اند که پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «انا و علی و الحسن و الحسین و تسعه من ولد الحسین مطهرون معصومون‏» (13) «من و علی و حسن و حسین،و نه تن از فرزندان حسین مطهر و معصومیم‏». 13-خوارزمی در«مقتل الحسین‏»و«مناقب‏»و همدانی در«موده القربی‏»از سلمان روایت کرده‏اند که گفت: وارد شدم بر پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم در حالی که حسین بر زانوی او بود چشمهایش را می‏بوسید و دهانش را می‏بوسید و می‏فرمود:تو آقا،پسر آقائی.تو امام پسر امام،برادر امام،پدر امامانی، تو حجت‏خدا پسر حجت‏خدائی و پدر نه حجتی که از صلب تو هستند و نهمین ایشان قائم آنها است (14) و مفصل‏تر از اخباری که نقل شد روایاتی است که در آنها اسامی مبارک دوازده امام از حضرت علی علیه السلام تا حضرت حجه بن الحسن العسکری،امام دوازدهم،مهدی منتظر-عجل الله تعالی فرجه-نامبرده شده‏اند که شارح روایاتی می‏باشند که در آنها فقط عدد ائمه ذکر شده است. این اخبار از طرق شیعه بسیار و متواتر است،و از طرق اهل سنت نیز روایت‏شده است و اعتبار آنها به روش اهل سنت‏با همان روایات مشتمل بر عدد ائمه که در کتب صحاح تخریج‏شده تایید و تضمین می‏شود. 14-مانند روایت جابر که در روضه الاحباب و مناقب،روایت‏شده است (15) 15-و مانند روایت ابو سلمی (راعی ابل حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم که خوارزمی و قندوزی روایت کرده‏اند (16) 16-و مثل روایت‏حضرت امیر المؤمنین علیه السلام که خوارزمی روایت کرده است (17) . 17-و روایتی که حافظ ابو الفتح محمد بن احمد بن ابی الفوارس (متوفای س 412) به سند خود در«اربعین‏»خود نقل کرده از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و این حدیث چهارم اربعین او است: پس از آنکه نام ائمه را از حضرت امیر المؤمنین تا حضرت امام علی نقی علیهم السلام ذکر فرموده، می‏فرماید: «و من احب ان یلقی الله عز و جل و هو من الفائزین فلیتول ابنه الحسن العسکری و من احب ان یلقی الله عز و جل،و قد کمل ایمانه،و حسن اسلامه فلیتول ابنه المنتظر محمدا صاحب الزمان المهدی فهؤلاء مصابیح الدجی،و ائمه الهدی و اعلام التقی فمن احبهم،و تولاهم کنت ضامنا له علی الجنه‏» (18) این احادیث و روایاتی که نقل کردیم اگر به نامهای شریف دوازده امام هم تصریح نداشت و فقط به همان عدد دوازده امام اکتفا شده بود جز بر ائمه اثنی عشر علیهم السلام و مذهب شیعه،بر هیچیک از مذاهب و پیشوایان آنها انطباق ندارد،زیرا فقط شیعه امامیه است که قائل به امامت ائمه اثنی عشر است و این روایات در قوت و اعتبار و تواتر به پایه‏ای است که احدی از اهل سنت در صحت آنها تردید نکرده است هر چند در تفسیر و توجیه آن بی‏جهت دست و پا کرده و خود را به زحمت انداخته‏اند،ولی چنانچه در حواشی منتخب الاثر نگاشته‏ایم نتوانسته‏اند هیچگونه توجیه قابل قبولی برای این حادیث‏بنمایند،این‏احادیث مستقیما اعلان صحت مذهب شیعه است و با اخبار و روایاتی که نامهای شریف امامان را دارد،مؤید و معاضد یکدیگرند. از این جهت جمعی از علمای عامه مانند علامه کبیر شیخ رحمه الله،مؤلف کتاب نفیس‏«اظهار الحق‏»و کتب دیگر در جزء 2،ص 94،قندوزی صاحب‏«ینابیع الموده‏»،علامه محمد معین بن محمد امین سندی، مؤلف‏«دراسات اللبیب‏»و«مواهب سید البشر فی حدیث الائمه الاثنی عشر»،سید جمال الدین مؤلف‏«روضه الاحباب‏»،ابن الصباغ مالکی در«الفصول المهمه‏»،سبط ابن الجوزی در«تذکره الخواص‏»، نور الدین عبد الرحمن جامی در«شواهد النبوه‏»،حافظ ابی عبد الله گنجی شافعی مؤلف‏«کفایه الطالب‏»و«البیان‏»،کمال الدین محمد بن طلحه شافعی مؤلف‏«مطالب السؤل‏»،قاضی روزبهان مؤلف‏«ابطال نهج الباطل‏»،شارح‏«الشمائل‏»،ابن خشاب مؤلف‏«موالید الائمه‏»،شیخ سعد الدین حموی، خواجه محمد پارسا،حافظ ابی الفتح محمد بن ابی الفوارس،عبد الحق دهلوی،صلاح الدین صفدی، جلال الدین رومی،شیخ عبد الرحمن صاحب‏«مرآه الاسرار»،قاضی شهاب الدین دولت آبادی صاحب تفسیر«البحر المواج‏»و«هدایه السعداء»،عبد الله بن محمد المطیری مدنی صاحب‏«الریاض الزاهره‏»، محمد بن ابراهیم حموینی شافعی صاحب‏«فرائد السمطین‏»،قاضی بهلول بهجت افندی،شمس الدین زرندی،شبراوی رئیس دانشگاه الازهر مؤلف‏«الاتحاف‏»شیخ ضیاء الدین احمد کشمخانوی مؤلف‏«لوامع العقول‏»و جماعت دیگری که ذکر اسامی آنها موجب اطاله کلام است،صریحا به امامت ائمه اثنی عشر اعتراف کرده و فضایل ومناقب آن بزرگواران را نوشته‏اند (19) . بنابر آنچه گفته شد روایات و احادیث دوازده امام صحت و حقانیت مذهب شیعه اثنی عشری (دوازده امامی) را مانند آفتاب آشکار می‏سازد و بر هیچیک از مذاهب جز مذهب شیعه اثنی عشری منطبق نیست و دلالت این احادیث‏بر امامت‏حضرت مهدی علیه السلام بطوری مورد قبول و مسلم است که ابو داود احادیث دوازده امام را در جامع خود که از معتبرترین و معروف‏ترین کتب مورد اعتماد اهل سنت و از«صحاح سته‏»به شمار می‏رود در کتاب‏«المهدی‏»تخریج کرده است. و برای مزید بصیرت یاد آور می‏شویم که طبق احصای ناقص ما،در کتاب منتخب الاثر،271 حدیث دلالت‏بر امامت دوازده امام دارد. و 94 حدیث دلالت دارد که حضرت مهدی علیه السلام دوازدهمین ایشان است. و 91 حدیث دلالت دارد بر اینکه امیر المؤمنین علی علیه السلام نخستین ایشان و مهدی-عجل الله تعالی فرجه-دوازدهمین آنها است.و 107 حدیث دلالت دارد بر اینکه امامان دوازده نفرند و نه تن ایشان از فرزندان حسین علیه السلام و نهمین آنها حضرت قائم-ارواحنا فداه-است. و 50 حدیث دلالت‏بر اسامی شریف دوازده امام دارد. بدیهی است احادیث و اخبار در هر یک از موضوع‏های نامبرده بیش از اینها است و آنچه یاد آور شدیم فقط بر حسب احصائی است که در این کتاب انجام داده‏ایم و به خواست‏خداوند متعال در کتابی که در آینده تقدیم جامعه شیعه و حقایق پژوهان خواهیم کرد،احصائیه‏های جامع‏تر و بیشتر عرضه خواهیم کرد. و ما توفیقی الا بالله علیه توکلت و الیه انیب. پی‏نوشتها: 1-ابن شهر آشوب در«متشابه القرآن و مختلفه‏»،ج 2،ص 55،نیز اسامی جمعی از صحابه را که از راویان این حدیث می‏باشند ذکر کرده است. 2-منتخب الاثر،تالیف نگارنده،ص 12. 3-الجامع الصغیر،ج 1،ط 4،ص 91. 4-کنز العمال،ج 1،ص 338،ج 6،ص 201. 5-کنز العمال،ج 6،ص 201،ح 3483. 6-عبقات الانوار،ص 246،ج 2،ج 12. 7-کشف الاستار،ص 74. 8-ینابیع الموده،ص 5. 9-ینابیع الموده،ص 493. 10-ینابیع الموده،ص 258،445 و کشف الاستار،ص 74. 11-ینابیع الموده،ص 447.عبقات،ص 237،ج 2،ج 12. 12-کشف الاستار،ص 74،خ 1.و عبقات،ج 2،ج 12،ص 240. 13-ینابیع الموده،ص 258 و 455. 14-مقتل الحسین،ج 1،ص 94،و ینابیع الموده،ص 258 و 492. 15-عبقات،ص 238،ج 2،ج 12.و ینابیع الموده،ص 494. 16-مقتل الحسین خوارزمی،ج 1،ص 95.و ینابیع الموده،ص 486-فرائد السمطین،ج 2. 17-مقتل الحسین،ج 1،ص 94،فصل 6. 18-عبقات،ج 2،ج 12،ص 253 و 254.کشف الاستار،ص 27-29 نسخه خطی اربعین،حدیث 4. 19-از حسن موافقات که دلیل بر امکان حصول تفاهم بیشتر بین شیعه و اهل سنت است این است که اسامی ائمه اثنی عشر علیهم السلام در کتیبه‏های مسجد مقدس پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم در مدینه طیبه در قسمتی که در زمان ملک سعود بن عبد العزیز و فیصل تجدید بنا شده ثبت گردیده است و بر حسب آنچه که زمانی در یکی از کتب تاریخی معتبر دیده‏ام،سابق بر این هم این اسامی طیبه در کتیبه‏های مسجد ثبت‏بوده با این تفاوت که در کتیبه‏هائی که قبل از این تعمیر و تجدید بوده، اسامی ائمه متصل به هم بوده و در کتیبه‏های فعلی به تفریق و در بین اسامی صحابه و ائمه اربعه نوشته شده و نام حضرت مهدی علیه السلام به این عبارت‏«محمد المهدی رضی الله عنه‏»رو به روی کسی است که از باب مجیدی به صحن مقدس اول مشرف می‏شود،در وسط قرار گرفته است. امامت و مهدویت صفحه 50 آیه الله صافی گلپایگانی