اصحاب مدین
کافران قوم حضرت شعیب علیه السلام که در پی تکذیب حضرت با عذاب فراگیر نابود شدند. مفسران مَدْین را نام شهری می دانند که حضرت شعیب علیه السلام به سوی مردم آن برانگیخته شد.(1) شرک و بت پرستی، پیشینه نسیتاً دیرینه ای در میان مردم این شهر وجود داشته و به یکی از مؤلفه های اصلی فرهنگ آن ها تبدیل شده بوده است. بر اساس پاره ای گزارش ها، آنان درختی را پرستش می کرده اند.(2) همچنین اعتقادی به معاد نیز نداشته اند. قوم شعیب علیه السلام افزون بر اجناس مکیل و موزون که اغلب فرآورده های کشاورزی است، در داد و ستد سایر کالاها و به گونه های دیگر نیز کم فروشی می کرده اند.(3) امام سجاد علیه السلام، شعیب علیه السلام را نخستین کسی می داند که پیمانه و ترازو را اختراع کرد و مردم مدین، ابتدا در سنجش اجناس با آن دو اندازه را رعایت می کردند، اما پس از مدتی و به تدریج به کم کردن پیمانه و وزن پرداختند.(4) هنگامی که شعیب علیه السلام با اصرار کافران بر باورها و ارزش های شرک آلود و کفرآمیز و همچنین تکذیب و تهدید به اخراج از شهر رو‌به رو و از ایمان آوردن آن ها ناامید شد، آنان را نفرین کرد.(5) نابودی اصحاب مدین به وسیله عذاب زلزله و صیحه آسمانی بود که آنان را در خانه هایشان به صورت اجساد بی جانی که به رو بر زمین افتاده بودند، درآورد.(6)
_________________
1. فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج18، ص40; المیزان، ج10، ص361.
2. اعراف: 85؛ عنکبوت: 36؛ هود: 87؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج1، ص172.
3. اعراف: 85؛ هود: 85-84؛ عنکبوت: 36؛ المیزان، ج16، ص127؛ فخر رازی، همان، ج14، ص173؛ زمخشری، الکشاف، ج2، ص127، 417ـ418.
4. ثعلبی، قصص الانبیاء، ص145.
5. اعراف: 87 و 89؛ طبری، جامع البیان، مج6، ج9، ص4ـ5; میبدی، کشف الاسرار، ج3، ص679; المیزان، ج8، ص192.
6. اعراف: 91؛ هود: 94؛ عنکبوت: 37؛ المیزان، ج8، ص192.