اصحاب الحجر
قوم حضرت صالح علیه السلام بودند که به نام «ثمود» و «اصحاب الحجر» از آنان یاد شده است.(1) «ثمود» یکی از قبایل عرب ما قبل تاریخ بود که در محلی به نام «وادی القری» مابین حجاز و شام سکونت داشتند.(2) «حجر» نیز نام شهری است که در مسیر کاروان مدینه و شام قرار داشته و یکی از شهرهای تجاری عربستان بوده است.(3) از مجموع آیات قرآن بر می آید که آن ها مردمانی متمدن بودند و برای سکونت خود قصرها می ساختند و از کوه ها با مهارت خاصی خانه می تراشیدند. بنا به روایات، دارای عمرهای طولانی و آسایش تام و تمامی و مردمانی مغرور و بت پرست بودند.(4) حضرت صالح علیه السلام آن ها را به خدا پرستی و ترک پرستش بت ها دعوت کرد، اما آن ها گردن کشی کرده و از وی خواستند اگر واقعاً اعمالشان سزاوار عذاب است، نشان و آیتی را به آن ها بنمایاند. صالح علیه السلام به گونه ای اعجاز آمیز شتری را ظاهر کرد و فرمود: « اگر آسبیی به او برسانید، عذاب زودرس شما را فرا خواهد گرفت»؛ اما علی رغم هشدارهای وی، قومش آن شتر را پی کرده و کشتند و تصمیم به کشتن صالح علیه السلام و خاندانش گرفتند. خداوند به آن ها سه روز مهلت داد، اما طغیان گری آنان مانع توبه شان شد و سرانجام صاعقه آسمانی فرود آمد و نابودشان نمود، مگر صالح علیه السلام و گروه معدودی که به وی ایمان آورده بودند.(5)
_______________________
1. هود: 61؛ حجر: 80.
2. محمدبیومی، دراسات تاریخیه من القرآن الکریم، ج 1، ص 265-288.
3. خزائلی، اعلام القرآن، ص 267.
4. رسولی، قصص قرآن، ج 1، ص 84.
5. قرشی بنایی، قاموس قرآن، ج 1، ص 317.