اصحاب الایکه
ساکنان بیشه زاری که بر اثر کم فروشی و در پی تکذیب حضرت شعیب علیه السلام با عذاب الهی نابود شدند.(1) نامیدن آنان به اصحاب ایکه یا از آن رو بوده است که در منطقه ای پر آب و درخت با میوه فراوان زندگی می کردند یا از آن رو که ایکه (درختی) را می پرستیدند.(2) بزرگ ترین انحراف اصحاب ایکه کم فروشی بوده است؛ از این رو حضرت شعیب علیه السلام ضمن دعوت آن ها به کامل دادن پیمانه، آنان را از کم فروشی نهی می کرد و از آنان می خواست که با ترازوی درست و کفه های برابر وزن کنند و از ارزش اموال مردم نکاهند که چنین کاری فساد است و آنان نباید با کم فروشی در زمین فساد کنند.(3) برخی از مفسران این فساد را به راهزنی، غارت اموال، نابود کردن زراعت و احیاناً قتل تفسیر کرده، این اعمال را نیز از جمله انحراف ها و کارهای ناروای اصحاب ایکه برشمرده اند.(4) اصحاب ایکه در برابر دعوت شعیب علیه السلام ایستادگی و او را جادو شده معرفی کردند و با برابر دانستن شعیب علیه السلام یا خودشان، او را در ادعای رسالتش از جانب خدا دروغگو شمردند و به او پیشنهاد دادند که اگر در ادعایش راستگوست، پاره آسمان بر سر آنان فرود آورد، اما شعیب علیه السلام آنان را به خدا واگذار نمود و عذاب الهی در پی تکذیب شعیب علیه السلام بر آنان وارد شد و نابودشان کرد.(4)
___________________
1. حجر: 176؛ شعراء: 13؛ ص: 14.
2. طبری، جامع البیان، مج8، ج14، ص64؛ ثعلبی، قصصالانبیاء، ص171.
3. شعراء: 181؛ المیزان، ج15، ص312.
4. شعراء: 183 ـ 182؛ زمخشری، الکشاف، ج3، ص332؛ تفسیر بیضاوی، ج3، ص263.
5. شعراء: 189ـ 185؛ میبدی، کشف الاسرار، ج7، ص148؛ زمخشری، همان، ج3، ص333؛ فخر رازی، التفسیرالکبیر، ج24، ص164؛ طبرسی، مجمع البیان، ج7، ص317.