ادغام با غنه و بلا غنه یعنى چه؟
درباره حروف حلقى بیان شد که تنوین و نون ساکن با توجه به حرفى که بعد از آن قرار میگیرد گاهى خوانده میشود و گاهى نون و تنوین در حرف بعدى ادغام میشوند. در این پاسخ همان مطلب را ادامه میدهیم. ولى مایلم پاسخ را با یک رباعى ادامه دهم:
تنوین و نون ساکنه، حُکمش بدان اى مردِ کار***کز حکم او زینت بود اندر کلام کردگار
اظهار کن در حرف حلق، ادغام کن در یرملون***مقلوب کن در حرف باء، در مابقى اخفا بدار
اظهار در حرف حلق را در پاسخ قبلى توضیح دادم اینک ادغام:
گاهى در پایان کلمهاى تنوین و نون ساکن و بعد از آن کلمهاى میآید که اول آن یکى از حروف ى، ر، م، ل، و، ن (یرملون) است. در چنین مواردى ن و تنوین با این حروف ادغام میشود؛ یعنى نون ساکن به حرفى که بعد از آن آمده تبدیل میشود و سپس با تشدید خوانده میشود. براى آموزش بیشتر به مثالهاى زیر توجه کنید.
1 حرف یاء: مَنْ یَهدى >>>> میّهدى
ان یسرق >>>> ایّسرق
2 حرف م : مِنْ مال >>>> مِمّال
مَنْ مَعَهُ >>>> مَمَّعه
3 حرف واو: مَنْ وُجِدَ >>>> مَوُّجِدَ
مِنْ وَلىٍّ >>>> مِوَّلىّ
4 حرف ن: عَنْ نَفْس >>>> عَنّفس
اِنْ نَحن >>>> انّحن
5 حرف ل :اِنْ لَبستم >>>> اِلّبستم
مِنْ لَدنک >>>> مِلَّدنک
6 حرف ر :مِنْ رّبکم >>>> مِرَّبکم
من رباط >>>> مرّباط
با توجه به مثالهاى بالا میتوانید با «ادغام در حروف یرملون» آشنا شوید.
در چهار حرف اولى یعنى «ى»، «م»، «و»، «ن» (یمون) ادغام با غُنّه است؛ یعنى حرفى که ادغام شده از بینى خارج میشود و با کشش خوانده میشود، ولى در دو حرف «ل»، «ر» ادغام بدون غنه است؛ یعنى صدا از بینى خارج نمیشود و کشش هم ندارد. براى آن که این پاسخ را کاملا خوب یاد بگیرید کتاب حلیه القرآن، صفحات 45 تا 48 را مطالعه کنید.