لَمَّا

ترجمه لَمَّا : وقتیکه – هنوز نه – سوگند می خورم به آنچه- إلّا(در عباراتی نظیر “فَلَمَّا ذَهَبُواْ بِهِ “معنی “وقتیکه” می دهد. در عباراتی نظیر “وَلَمَّا یَدْخُلِ ﭐلْإِیمَانُ فِی قُلُوبِکُمْ “معنی “هنوز نه” می دهد در عبارت “وَإِنَّ کُـلاًَّ لَّمَّا لَیُوَفِّیَنَّهُمْ رَبُّکَ أَعْمَالَهُمْ “: “همه این اختلاف کنندگان ، سوگند می‏خورم که بطور مسلم پروردگارت اعمالشان را به ایشان برمی‏گرداند ، یعنی جزای اعمالشان را می‏دهد”کلمه لما مرکب است از لام قسم و ما ی تشدیددار که میان دو لام فاصله می اندازد تا کلمه قابل تلفظ گردد وخاصیت تاکید را هم دارد چه او به اعمال خیر و شرشان آگاه است .در قولی دیگر کلمه لما در این آیه شریفه لما ی جازمه بوده و فعل بعد از آن حذف شده،چه حذف مدخول لما ی جازمه در استعمال شایع است ، مثلا گفته می‏شود : خرجت و لما ، و یا : سافرت و لما .آنگاه گفته است : بنا بر این بهتر این است که محذوف را یوفوها بگیریم ، آن وقت معنا چنین می‏شود : به درستی که هر یک از این امم که هنوز اعمالشان به ایشان داده نشده خدای تو البته خواهد داد در عبارت “ان کل لما جمیع لدینا محضرون “و”ان کل نفس لما علیها حافظ ” معنی “إلّا “می دهد)