اهل مدینه
مدینه در قرآن گاهی در مطلق شهر به کار رفته است(1) و گاهی مراد از آن مدینه الرسول است که ابتدا به نام یثرب خوانده می شد و پس از هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله، مدینه خوانده شد.(2) جمع آن در قرآن فقط مدائن به کار رفته است.(3) شهرت این شهر به خاطر هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله به آنجاست. آن حضرت در سال 622 م. که مصادف با ماه ربیع الأول بود، به این شهر وارد شد و این هجرت مبدأ تاریخ مسلمانان گشت. پس از هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله به این شهر و تشکیل حکومت اسلامی، برخی از مسلمانانی که به ظاهر ایمان آورده و در باطن به کفر خود باقی مانده بودند (منافقان)، می کوشیدند تا در میان مسلمانان به ایجاد دشمنی بپردازند. قرآن با این خطاب مردمان مدینه را مورد خطاب قرار داده و آن ها را از خطر این دشمنان داخلی پرهیز می دهد. این هشدار نه تنها برای مردمان مدینه که هشداری برای همه مردمان است تا خطر منافقان را به آنان گوشزد نماید.(4)
__________________
1. اعراف: 132؛ یوسف: 30.
2. توبه: 120.
3. شعراء: 53.
4. مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ج2، ص: 248