درباره فضیلت این سوره، روایات فراوانى نقل شده، که حاکى از اهمیت فوق العاده محتواى آن است، از جمله:
در حدیثى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده: «مَنْ قَرَاَ قُلْ یا اَیُّهَا الْکافِرُونَ فَکَاَنَّما قَرَاَ رُبْعَ الْقُرْآنِ وَ تَباعَدَتْ عَنْهُ مَرَدَهُ الشَّیاطِیْنِ، وَ بَرَاَ مِنَ الشِّرْکِ، وَ یُعافى مِنَ الْفَزَعِ الاَکْبَرِ»؛ (کسى که سوره«قل یا ایها الکافرون» را بخواند، گوئى ربع قرآن را خوانده، شیاطین طغیانگر از او دور می شوند، از شرک پاک می گردد، و از فزع [روز قیامت] در امان خواهد بود). (1)
تعبیر به «ربع القرآن» شاید به خاطر آن است که: حدود یک چهارم قرآنمبارزه با شرک و بت پرستى است، و عصاره آن در این سوره آمده است، و دور شدن شیاطین سرکش به خاطر آن است که، در این سورهدست رد بر سینه مشرکان زده شده، و می دانیم: شرک مهمترین ابزار شیطان است.
نجات در قیامت نیز، در درجه اول در گرو توحیدو نفى شرک است، همان مطلبى که این سوره بر محور آن دور می زند.
در حدیث دیگرى، از پیغمبر اکرم(صلى اللهعلیه وآله) می خوانیم: مردى خدمتش آمده عرض کرد: اى رسول خدا! براى این آمده ام که چیزى به من یاد دهى که به هنگام خواب بخوانم، فرمود: «اِذا اَخَذْتَ مَضْجَعَکَ فَاقْرَاْ قُلْ یا اَیُّهَا الْکافِرُونَ ثُمَّ نَمْ عَلى خاتِمَتِها فَاِنَّها بَراءَهٌ مِنَ الشِّرْکِ»؛ (هنگامی که به بستر رفتى، سوره«قل یا ایها الکافرون» را بخوان، بعد از آن بخواب که این بیزارى از شرک است). (2)
و نیز در روایتى، از رسول خدا(صلى اللهعلیه وآله) آمده است به «جبیر بن مطعم» فرمود: «آیا دوست دارى هنگامی که به سفر می روى از نظر زاد و توشه از بهترین یارانت باشى؟
گفت: آرى پدرم و مادرم فدایت اى رسول خدا!
فرمود: این پنج سوره را بخوان: «قل یا ایها الکافرون«،»اذا جاء نصر اللّه و الفتح»،«قل هو اللّه احد»،«قل اعوذ برب الفلق»، و «قل اعوذ برب الناس»، و قرائت خود را با «بسم اللّه الرحمن الرحیم» آغاز کن». (3)
و در حدیثى، از امام صادق(علیه السلام) می خوانیم که می فرمود: «پدرم می گفت: «قل یا ایها الکافرون» ربع قرآناست، و هنگامی که از آن فراغت می یافت می فرمود: «اَعْبُدُ اللّهَ وَحْدَهْ، اَعْبُدُ اللّهُ وَحْدَهُ»؛ (من تنها خدارا عبادت می کنم، من تنها خدارا عبادت می کنم). (4)، (5)
در کتاب ثواب الاعمال از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود: هر کس سوره کافرون و قل هو الله احد را در یکى از نمازهاى واجب خود بخواند، خداوند بیامرزد او را با پدر و مادرش و اولادانش و چنانچه خواننده این سوره در نماز، شقى و بدبخت باشد خداوند اسم او را از دیوان اشقیاء محو می کند و در دیوان خوشبختان ثبت می کند و سرانجام خوشبخت خواهد زیست و شهید خواهد مرد و شهید محشور خواهد شد.و از ابن عباس روایت شده که فرمود: شیطان از هیچ سوره اى به اندازه سوره کافرون رنج نمی برد.
جبیر بن مطعم می گوید: پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) به من فرمود: اى جبیر می خواهى که چون سفر روى از همه چیز در پناه خدا باشى و در نظر مردم با هیبت و از کثرت مال پیشاپیش مردم باشى؟ می گوید: گفتم، بلى یا رسول الله. فرمود: پنج سوره را فراموش نکن و پیوسته بر خواندن آنها مداومت کن 1ـ سوره توحید 2ـ فلق 3ـ ناس 4ـ کافرون 5ـ نصر.
جبیر می گوید: مالى نداشتم لیکن بر اثر مداومت این پنج سوره مالم زیاد، شکوه و عظمتم در نزد مردم از همه بیشتر و در سفر به کسى محتاج نشدم.(106)
———————————————
پی نوشت:
(1). «مجمع البیان»، جلد 10، صفحه 551.
(2). همان مدرک.
(3). همان مدرک.
(4). همان مدرک.
(5). گرد آوری از کتاب: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و ششم، ج 27، ص 410.
106ـ تفسیر خلاصه منهج جلد6 ص342