با این که قرآن به هنگام ذکر آیات الهی مربوط به آسمان و زمین، و حیوانات و گیاهان، بسیاری از جزئیات را شرح می دهد، اما هنگامی که به مساله روح می رسد، تنها می گوید: «بگو روح از فرمان پروردگار من است، و علم شما براى فهم اسرار آن ناچیز است»؛ و در جای دیگر روح را به خودش نسبت داده و می فرماید: «و در او از روح خود [روحى شایسته و بزرگ] دمیدم». در واقع همه این تعبیرات حاکى از آن است که آفرینش روح با آفرینش سایر موجودات متفاوت است؛ و این نیست مگر به خاطر پیچیدگى مسأله روح و اسرار فوق‌العاده آن.
با اینکه قرآنمجید به هنگام ذکر آیات الهى مربوط به آسمان و زمین، و گیاهان و حیوانات، بسیارى از جزئیات آنها را شرح می دهد، ولى هنگامی که به مساله روح می رسد تنها می فرماید: «قُلِ الرُّوْحُ مِنْ اَمْرِ رَبِّى وَ ما اُوتِیْتُمْ مِنَ الْعِلْمِ اِلّا قَلِیْلا»(1)؛ (بگو روح از فرمان پروردگار من است، و علم شما براى فهم اسرار آن ناچیز است). و یا می فرماید: (قسم به کسى که جان آدمی را نظام بخشید)؛ «وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها»(2) یا تعبیر به انشاء خلق دیگر کرده و می فرماید: «ثُمُّ اَنْشَاناهُ خَلْقآ آخَرَ»(3)؛ (بعد از تکامل نطفه ما آفرینش جدیدى به انسان دادیم). همچنین در آیهدیگر روح را به خودش نسبت داده و می فرماید: «وَ نَفَخْتُ فِیْه مِنْ رُوحِى»(4)؛ (و در او از روح خود [روحى شایسته و بزرگ] دمیدم).
همه این تعبیرات حاکى از آن است که آفرینش روح با آفرینش سایر موجودات متفاوت است؛ و این نیست مگر به خاطر پیچیدگى مساله روح و اسرار فوق‌العاده آن.(5)
پی نوشت:
(1). قرآن کریم، سوره اسراء آیه 85.
(2). همان، سوره شمس، آیه 7.
(3). همان، سوره مومنون، آیه 14.
(4). همان، سوره حجر، آیه 29.
(5). پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ نهم، 1386 هـ ش، ج 2، ص 122.