زیارت ائمه بقیع (ع) – مفاتیح الجنان
زیارت ائمه بقیع علیهم السلام یعنى حضرت امام حسن مجتبى و امام زین العابدین و امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام چون خواستى زیارت کنى این بزرگواران را باید بعمل آورى آنچه در آداب زیارات ذکر شد از غسل و طهارت و پوشیدن جامه هاى پاک و پاکیزه و استعمال بوى خوش و رخصت طلبیدن در دخول و نحو اینها و بگو نیز
یَا مَوَالِیَّ یَا أَبْنَاءَ رَسُولِ اللَّهِ عَبْدُکُمْ وَ ابْنُ أَمَتِکُمُ الذَّلِیلُ بَیْنَ أَیْدِیکُمْ
اى مولى و سروران من اى فرزندان رسول خدا من بنده و فرزند کنیز و خدمتگزار شما هستم که حضور شما خوارم
وَ الْمُضْعِفُ (الْمُضْعَفُ) فِی عُلُوِّ قَدْرِکُمْ وَ الْمُعْتَرِفُ بِحَقِّکُمْ جَاءَکُمْ مُسْتَجِیراً بِکُمْ قَاصِداً إِلَى حَرَمِکُمْ
و در مقابل علو قدر و مقام شما ناتوان و معترفم به حق (امامت) شما اینک آمده ام سوى شما و قاصد حرم مطهر شما
مُتَقَرِّباً إِلَى مَقَامِکُمْ مُتَوَسِّلاً إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِکُمْ أَ أَدْخُلُ یَا مَوَالِیَ
براى تقرب به مقام شما و توسل بسوى خداى تعالى بتوسط شما جسته ام پس آیا اجازه میدهید که بحرم شما در آیم آیا داخل حرم شوم اى سروران
أَ أَدْخُلُ یَا أَوْلِیَاءَ اللَّهِ أَ أَدْخُلُ یَا مَلاَئِکَهَ اللَّهِ الْمُحْدِقِینَ بِهَذَا الْحَرَمِ الْمُقِیمِینَ بِهَذَا الْمَشْهَدِ
من آیا داخل حرم شوم اى اولیاء خدا آیا داخل حرم شوم اى فرشتگان خدا که به گرد حرم حلقه زده و مقیم این آستان مبارکید.
و بعد از خشوع و خضوع و رقت داخل شو و پاى راست را مقدم دار و بگو
اللَّهُ أَکْبَرُ کَبِیراً وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ کَثِیراً وَ سُبْحَانَ اللَّهِ بُکْرَهً وَ أَصِیلاً
خدا بزرگ است چنانکه در اندیشه نمی گنجد و ستایش بسیار مخصوص اوست و صبح و شام خدا را تسبیح می گویم
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الْفَرْدِ الصَّمَدِ الْمَاجِدِ الْأَحَدِ
و ستایش خاص خداى فرد یکتا و غنى الذات با مجد و کرامت
الْمُتَفَضِّلِ الْمَنَّانِ الْمُتَطَوِّلِ الْحَنَّانِ الَّذِی مَنَّ بِطَوْلِهِ وَ سَهَّلَ زِیَارَهَ سَادَاتِی بِإِحْسَانِهِ
و نعمت بخشنده و مهربان است که بر من منت گذارد تا به زیارت سادات و امامان من مرا موفق ساخت
وَ لَمْ یَجْعَلْنِی عَنْ زِیَارَتِهِمْ مَمْنُوعاً بَلْ تَطَوَّلَ وَ مَنَحَ
و مرا از زیارتشان محروم نگردانید بلکه احسان و جود کرد.
پس نزدیک قبور مقدسه ایشان برو و پشت به قبله و رو به قبر ایشان کن و بگو
السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ التَّقْوَى
سلام بر شما اى پیشوایان هدایت خلق سلام بر شما اى که اهل تقواى کامل هستید
السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَیُّهَا الْحُجَجُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَیُّهَا الْقُوَّامُ فِی الْبَرِیَّهِ بِالْقِسْطِ
سلام بر شما اى حجتهاى خدا بر اهل دنیا سلام بر شما اى نگهبانان خلایق به عدل
السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الصَّفْوَهِ السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ آلَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ النَّجْوَى
سلام بر شما اى اهل صفا و اخلاص سلام بر شما اى آل پیغمبر خدا سلام بر شما اى اهل مناجات و راز دار خدا
أَشْهَدُ أَنَّکُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ صَبَرْتُمْ فِی ذَاتِ اللَّهِ وَ کُذِّبْتُمْ وَ أُسِیءَ إِلَیْکُمْ فَغَفَرْتُمْ
گواهى می دهم که شما تبلیغ دین و نصیحت خلق و صبر در بلا و آزار خلق در راه خدا کردید و امت تکذیب مقام شما کردند و بدیها و آزار درر حق شما کردند و همه را بخشیدید
وَ أَشْهَدُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّهُ الرَّاشِدُونَ الْمُهْتَدُونَ وَ أَنَّ طَاعَتَکُمْ مَفْرُوضَهٌ وَ أَنَّ قَوْلَکُمُ الصِّدْقُ
و گواهى می دهم که شمایید امامان هادى و راهنماى خلق و البته طاعت شما واجب و سخن شما صدق و حقیقت است
وَ أَنَّکُمْ دَعَوْتُمْ فَلَمْ تُجَابُوا وَ أَمَرْتُمْ فَلَمْ تُطَاعُوا
و شما امت را دعوت به خدا کردید و آنها اجابت نکردند و امر کردید و امتثال امر نکردند
وَ أَنَّکُمْ دَعَائِمُ الدِّینِ وَ أَرْکَانُ الْأَرْضِ لَمْ تَزَالُوا بِعَیْنِ اللَّهِ
و شمایید ستونهاى دین و ارکان زمین و پیوسته عنایت خدا
یَنْسَخُکُمْ مِنْ أَصْلاَبِ کُلِّ مُطَهَّرٍ وَ یَنْقُلُکُمْ مِنْ أَرْحَامِ الْمُطَهَّرَاتِ
شما را از صلب و ارحام پاکى به صلب و ارحام پاک دیگر منتقل ساخت
لَمْ تُدَنِّسْکُمُ الْجَاهِلِیَّهُ الْجَهْلاَءُ وَ لَمْ تَشْرَکْ فِیکُمْ فِتَنُ الْأَهْوَاءِ
که ابدا از دنس و آلودگیهاى جاهلیت پاک و منزه گردیده و اصلا فتن و هواهاى نفسانى در وجود شماشرکت و تصرف نکرد
طِبْتُمْ وَ طَابَ مَنْبِتُکُمْ مَنَّ بِکُمْ عَلَیْنَا دَیَّانُ الدِّینِ فَجَعَلَکُمْ فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ
پاک و منزهید و منشأ وجود شما پاک و پاکیزه است و خداى دیان به نعمت وجود شما بر ما منت گذاشت پس شما را در خاندانى قرار داد که به آن خاندان اذن خدا مقام بلند کرامت فرموده و ذکر نام خود را از آن بلند کرد
وَ جَعَلَ صَلاَتَنَا عَلَیْکُمْ رَحْمَهً لَنَا وَ کَفَّارَهً لِذُنُوبِنَا إِذِ اخْتَارَکُمُ اللَّهُ لَنَا
و درود و تحیات ما را براى شما جدا واسطه رحمت خود و کفاره گناهان بر ما مقرر داشت هنگامی که نعمت وجود شما را براى ما اختیار فرمود
وَ طَیَّبَ خَلْقَنَا بِمَا مَنَّ عَلَیْنَا مِنْ وِلاَیَتِکُمْ وَ کُنَّا عِنْدَهُ مُسَمِّینَ بِعِلْمِکُمْ مُعْتَرِفِینَ بِتَصْدِیقِنَا إِیَّاکُمْ
و خلقت ما را طیب و طاهر براى قبول ولایت شما گردانید و ما در نزد خدا معین و موسوم بعلم شما و معترف بتصدیق و اعتقاد بولایت شما هستیم
وَ هَذَا مَقَامُ مَنْ أَسْرَفَ وَ أَخْطَأَ وَ اسْتَکَانَ وَ أَقَرَّ بِمَا جَنَى
و این مقام زیارت که اکنون ایستاده ام جایگاه کسى است که داراى گناه و اسراف و خطا و مسکنت است و اقرار می کند بجنایت خود
وَ رَجَا بِمَقَامِهِ الْخَلاَصَ وَ أَنْ یَسْتَنْقِذَهُ بِکُمْ مُسْتَنْقِذُ الْهَلْکَى مِنَ الرَّدَى
و همه امیدش در این مقام خلاصى خود است که بواسطه شفاعت شما خدا او را از سقوط در مهالک نجات دهد
فَکُونُوا لِی شُفَعَاءَ فَقَدْ وَفَدْتُ إِلَیْکُمْ إِذْ رَغِبَ عَنْکُمْ أَهْلُ الدُّنْیَا وَ اتَّخَذُوا آیَاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ اسْتَکْبَرُوا عَنْهَا
پس شما براى ما نزد خدا شفاعت کنید که من از شوق و محبت بر شما وارد شدم زمانى که مردم دنیا از در خانه شما دور می شدند و آیات خدا را استهزاء می کردند و بر آنها تکبر و سرکشى داشتند
و در اینجا سر بالا کن و بگو
یَا مَنْ هُوَ قَائِمٌ لاَ یَسْهُو وَ دَائِمٌ لاَ یَلْهُو وَ مُحِیطٌ بِکُلِّ شَیْءٍ
اى خدایى که همیشه حاضرى و سهو ندارى و پیوسته ناظرى فراموشى در تو نیست و بتمام موجودات احاطه دارى
لَکَ الْمَنُّ بِمَا وَفَّقْتَنِی وَ عَرَّفْتَنِی بِمَا أَقَمْتَنِی عَلَیْهِ
منت بر من تو راست که مرا موفق داشتى و به مقام اولیاء خود بزیارتشان شناسا کردى
إِذْ صَدَّ عَنْهُ عِبَادُکَ وَ جَهِلُوا مَعْرِفَتَهُ وَ اسْتَخَفُّوا بِحَقِّهِ وَ مَالُوا إِلَى سِوَاهُ
وقتى که این درگاه را بندگان جاهل تو بستند و معرفت به نور ولایت نیافتند و حقش را سبک پنداشتند و میل به جانب دیگر نمودند
فَکَانَتِ الْمِنَّهُ مِنْکَ عَلَیَّ مَعَ أَقْوَامٍ خَصَصْتَهُمْ بِمَا خَصَصْتَنِی بِهِ
پس منت از تو بر من است و اقوام و طوایفى که مانند من به این نعمت ولایت اختصاص دادى
فَلَکَ الْحَمْدُ إِذْ کُنْتُ عِنْدَکَ فِی مَقَامِی هَذَا مَذْکُوراً مَکْتُوباً فَلاَ تَحْرِمْنِی مَا رَجَوْتُ
ستایش تو را که من به این مقام زیارت اولیاء خود نزد تو مذکور و در کتاب علم تو ثبت و مکتوبم پس مرا از آنچه امیدوارم محرومم مگردان
وَ لاَ تُخَیِّبْنِی فِیمَا دَعَوْتُ بِحُرْمَهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و ناامید از اجابت دعایم مفرما به حق حرمت محمد و آل اطهارش که درود خدا بر اوو آل او باد.
پس دعا کن از براى خود به هر چه خواهى و شیخ طوسى رحمه الله علیه در تهذیب فرموده که بعد از آن هشت رکعت نماز زیارت بکن یعنى از براى هر امامی دو رکعت و شیخ طوسى و سید بن طاوس گفته اند که چون خواهى ایشان را وداع کنى بگو
السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ أَسْتَوْدِعُکُمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکُمُ السَّلاَمُ
سلام بر شما باد اى پیشوایان هدایت و رحمت و برکات خداى بر شما باد وداع و بدرود کنم با شما و به خدا سپارم شما را و به شما سلام می دهم
آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ بِمَا جِئْتُمْ بِهِ وَ دَلَلْتُمْ عَلَیْهِ اللَّهُمَّ فَاکْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ
ایمان داریم به خدا و به پیغمبر و به آنچه شما آوردید و راهنمایى به آن فرمودید بار خدایا پس بنویس ما را از گواهان.
پس دعا بسیار کن و از خدا سؤال کن که دیگر تو را به زیارت ایشان برگرداند و آخر عهد تو نباشد از زیارت ایشان. علاّمه مجلسى(ره)،در«بحار»از یکى از نسخه هاى قدیمی، زیارت مبسوطى ایراد فرموده و چون به تصریح ایشان و دیگران، بهترین زیارات براى آن بزرگواران زیارات جامعه است [مجموعه اى زیارات است که به هر کدام زیارت جامعه گفته می شود مانند زیارت امین اللّه،جامعه معروفه و…] که پس از این ذکر خواهد شد ان شاء اللّه، به همین خاطر ما در این مقام به همین اندازه اکتفا کردیم و در باب اول، در ذکر زیارات حجج طاهره علیهم السّلام در ایام هفته، زیارتى براى حضرت امام حسن علیه السّلام و زیارتى براى این سه امام بزرگوار نقل کردیم، از آنها غفلت نشود بدانکه ما در زیارت هر یک از حجج طاهره علیهم السّلام غیز از ائمه بقیع علیهم السّلام صلواتى براى صاحب زیارت ذکر می کنیم، و در صلوات بر این بزرگواران اکتفا می کنیم به صلواتى که در آخر باب زیارات ذکر می شود، به آنجا رجوع شود، و با ذکر صلوات بر ایشان ترازوى اعمال حسنه خود را سنگین کن.
زیارت ائمه بقیع (ع) (مصباح المتهجد)
آداب الحج؛ ثم تأتی قبور الأئمه الأربع بالبقیع الحسن بن علی و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد ع فتزورهم هناک فإن قبورهم فی مکان واحد فإذا جئتهم فاجعل القبر بین یدیک. و قل و أنت على غسل
آداب حج که در ماه ذی الحجه انجام می گردد؛ سپس قبور ائمه چهار گانه را در بقیع زیارت می کنی حضرت حسن بن علی و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد پس زیارت کن این بزرگواران را زیرا که قبور آنان در یک مکان ثابت است پس چون خواستی زیارت کنی قبر را بین دستانت قرار بده و بگو در حالیکه غسل کرده ای
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ التَّقْوَى
السَّلَامُ عَلَیْکُمُ الْحُجَّهَ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا السَّلَامُ عَلَیْکُمُ الْقُوَّامَ فِی الْبَرِیَّهِ بِالْقِسْطِ
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الصَّفْوَهِ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ النَّجْوَى
أَشْهَدُ أَنَّکُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ صَبَرْتُمْ فِی ذَاتِ اللَّهِ وَ کُذِّبْتُمْ وَ أُسِیءَ إِلَیْکُمْ فَعَفَوْتُمْ
وَ أَشْهَدُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّهُ الرَّاشِدُونَ الْمُهْتَدُونَ وَ أَنَّ طَاعَتَکُمْ مَفْرُوضَهٌ وَ أَنَّ قَوْلَکُمُ الصِّدْقُ
وَ أَنَّکُمْ دَعَوْتُمْ فَلَمْ تُجَابُوا وَ أَمَرْتُمْ فَلَمْ تُطَاعُوا
وَ أَنَّکُمْ دَعَائِمُ الدِّینِ وَ أَرْکَانُ الْأَرْضِ لَمْ تَزَالُوا بِعَیْنِ اللَّهِ
یَنْسَخُکُمْ فِی أَصْلَابِ کُلِّ مُطَهَّرٍ وَ یَنْقُلُکُمْ مِنْ أَرْحَامِ الْمُطَهَّرَاتِ
لَمْ تُدَنِّسْکُمُ الْجَاهِلِیَّهُ الْجَهْلَاءُ وَ لَمْ تَشْرَکْ فِیکُمْ فِتَنُ الْأَهْوَاءِ
طِبْتُمْ وَ طَابَ مَنْبِتُکُمْ مَنَّ بِکُمْ عَلَیْنَا دَیَّانُ الدِّینِ
فَجَعَلَکُمْ فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ
وَ جَعَلَ صَلَاتَنَا عَلَیْکُمْ وَ طَیَّبَ خَلْقَنَا بِمَا مَنَّ بِهِ عَلَیْنَا مِنْ وَلَایَتِکُمْ
وَ کُنَّا عِنْدَهُ مُسَمَّیْنَ بِعِلْمِکُمْ مُقِرَّیْنِ بِفَضْلِکُمْ مُعْتَرِفِینَ بِتَصْدِیقِنَا إِیَّاکُمْ
وَ هَذَا مَقَامُ مَنْ أَسْرَفَ وَ أَخْطَأَ وَ اسْتَکَانَ وَ أَقَرَّ بِمَا جَنَى
وَ رَجَا بِمَقَامِهِ الْخَلَاصَ وَ أَنْ یَسْتَنْقِذَهُ بِکُمْ مُسْتَنْقِذُ الْهَلْکَى مِنَ الرَّدَى
فَکُونُوا لِی شُفَعَاءَ فَقَدْ وَفَدْتُ إِلَیْکُمْ إِذْ رَغِبَ عَنْکُمْ
أَهْلُ الدُّنْیَا وَ اتَّخَذُوا آیاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ اسْتَکْبَرُوا عَنْها
یَا مَنْ هُوَ ذَاکِرٌ لَا یَسْهُو وَ دَائِمٌ لَا یَلْهُو وَ مُحِیطٌ بِکُلِّ شَیْءٍ
لَکَ الْمَنُّ بِمَا وَفَّقْتَنِی وَ عَرَّفْتَنِی أَئِمَّتِی عَلَیْهِمُ السَّلَامُ
إِذْ صَدَّ عَنْهُمْ عِبَادُکَ وَ جَحَدُوا مَعْرِفَتَهُمْ وَ اسْتَخَفُّوا بِحَقِّهِمْ وَ مَالُوا إِلَى سِوَاهُمْ
فَکَانَتِ الْمِنَّهُ مِنْکَ عَلَیَّ مَعَ أَقْوَامٍ خَصَصْتَهُمْ بِمَا خَصَصْتَنِی بِهِ
فَلَکَ الْحَمْدُ إِذْ کُنْتُ عِنْدَکَ فِی مَقَامِی هَذَا مَذْکُوراً مَکْتُوباً وَ لَا تَحْرِمْنِی مَا رَجَوْتُ وَ لَا تُخَیِّبْنِی فِیمَا دَعَوْتُ.
ثُمَّ ادْعُ لِنَفْسِکَ بِمَا أَحْبَبْتَ فَإِذَا أَرَدْتَ وَدَاعَهُمْ فَقُلْ
پس دعا کن از براى خود به هر چه خواهى و چون خواهى ایشان را وداع کنى بگو
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ أَسْتَوْدِعُکُمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکُمُ السَّلَامَ
آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ بِمَا جِئْتُمْ بِهِ وَ دَلَلْتُمْ عَلَیْهِ اللَّهُمَ فَاکْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِینَ.
ثُمَّ ادْعُ اللَّهَ کَثِیراً وَ اسْأَلْهُ أَلَّا یَجْعَلَهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیَارَتِهِمْ
پس دعا بسیار کن و از خدا درخواست کن که بار دیگر تو را به زیارت ایشان برگرداند و آخر عهد تو نباشد از زیارت ایشان.
زیارت ائمه بقیع (ع) (بلدالامین)
شهر ربیع الاول؛ وَ فِی الْیَوْمِ السَّابِعَ عَشَرَ مِنْهُ کَانَ مَوْلِدُ سَیِّدِنَا رَسُولِ اللَّهِ ص عِنْدَ طُلُوعِ الْفَجْرِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَهِ فِی عَامِ الْفِیلِ
ماه ربیع الاول؛ و در روز هفدهم سید و آقای ما پیامبر صلی الله علیه و آله هنگام طلوع آفتاب روز جمعه در عام الفیل به دنیا آمد.
ثُمَّ تَأْتِی الْبَقِیعَ فَزُرْ بِهِ فَاطِمَهَ ع وَ الْأَئِمَّهَ الْأَرْبَعَهَ ع وَ أَمَّا زِیَارَهُ الْأَئِمَّهِ الْأَرْبَعَهِ وَ هُمُ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ وَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ وَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ع فَقُلْ بَعْدَ أَنْ تَجْعَلَ الْقَبْرَ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ أَنْتَ عَلَى غُسْلٍ
سپس (بعد از زیارت قبور شهدا احد و پیامبر) به بقیع برو و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را زیارت کن و ائمه چهارگانه (بقیع) علیهم السلام اما زیارت ائمه بقیع علیهم السلام که عبارتند از: امام حسن و امام سجاد و امام باقر و امام صادق علیهما السلام پس بعد از آنکه قبر را بین دو دستت قرار دادی در حالیکه غسل کرده ای بگو:
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ التَّقْوَى
السَّلَامُ عَلَیْکُمُ الْحُجَّهُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا السَّلَامُ عَلَیْکُمُ الْقُوَّامُ فِی الْبَرِیَّهِ بِالْقِسْطِ
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الصَّفْوَهِ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ النَّجْوَى
أَشْهَدُ أَنَّکُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ صَبَرْتُمْ فِی ذَاتِ اللَّهِ وَ کُذِّبْتُمْ وَ أُسِیءَ إِلَیْکُمْ فَعَفَوْتُمْ
وَ أَشْهَدُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّهُ الرَّاشِدُونَ الْمُهْتَدُونَ وَ أَنَّ طَاعَتَکُمْ مَفْرُوضَهٌ وَ أَنَّ قَوْلَکُمُ الصِّدْقُ
وَ أَنَّکُمْ دَعَوْتُمْ فَلَمْ تُجَابُوا وَ أَمَرْتُمْ فَلَنْ تُطَاعُوا
وَ أَنَّکُمْ دَعَائِمُ الدِّینِ وَ أَرْکَانُ الْأَرْضِ لَمْ تَزَالُوا بِعَیْنِ اللَّهِ
یَنْسَخُکُمْ فِی أَصْلَابِ کُلِّ مُطَهَّرٍ وَ یَنْقُلُکُمْ مِنْ أَرْحَامِ الْمُطَهَّرَاتِ
لَمْ تُدَنِّسْکُمُ الْجَاهِلِیَّهُ الْجَهْلَاءُ وَ لَمْ تَشْرَکْ فِیکُمْ فِتَنُ الْأَهْوَاءِ
طِبْتُمْ وَ طَابَ مَنْبِتُکُمْ مَنَّ بِکُمْ عَلَیْنَا دَیَّانُ الدِّینِ فَجَعَلَکُمْ (فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ) [1]
وَ جَعَلَ صَلَاتَنَا عَلَیْکُمْ رَحْمَهً لَنَا وَ کَفَّارَهً لِذُنُوبِنَا إِذَا اخْتَارَکُمْ لَنَا
وَ طَیَّبَ خَلْقَنَا بِمَا مَنَّ بِهِ عَلَیْنَا مِنْ وَلَایَتِکُمْ وَ کُنَّا عِنْدَهُ مُسَمَّیْنَ بِعِلْمِکُمْ مُعْتَرِفِینَ بِتَصْدِیقِنَا إِیَّاکُمْ
وَ هَذَا مَقَامُ مَنْ أَسْرَفَ وَ أَخْطَأَ وَ اسْتَکَانَ وَ أَقَرَّ بِمَا جَنَى
وَ رَجَا بِمَقَامِهِ الْخَلَاصَ وَ أَنْ یَسْتَنْقِذَهُ بِکُمْ مُسْتَنْقِذُ الْهَلْکَى مِنَ الرَّدَى
فَکُونُوا لِی شُفَعَاءَ فَقَدْ وَفَدْتُ إِلَیْکُمْ إِذَا رَغِبَ عَنْکُمْ أَهْلُ الدُّنْیَا وَ اتَّخَذُوا آیاتِ اللَّهِ هُزُواً (وَ اسْتَکْبَرُوا عَنْها)[3]
یَا مَنْ هُوَ ذَاکِرٌ لَا یَسْهُو وَ دَائِمٌ لَا یَلْهُو وَ مُحِیطٌ بِکُلِّ شَیْءٍ
لَکَ الْمَنُّ بِمَا وَفَّقْتَنِی وَ عَرَّفْتَنِی مِنْ أَئِمَّتِی عَلَیْهِمُ السَّلَامُ مَا ثَبَّتَّنِی عَلَیْهِ
إِذْ صَدَّ عَنْهُمْ عِبَادُکَ وَ جَحَدُوا مَعْرِفَتَهُمْ وَ اسْتَخَفُّوا بِحَقِّهِمْ وَ مَالُوا إِلَى سِوَاهُمْ
فَکَانَتِ الْمِنَّهُ لَکَ وَ مِنْکَ عَلَیَّ مَعَ أَقْوَامٍ خَصَصْتَهُمْ بِمَا خَصَصْتَنِی بِهِ
فَلَکَ الْحَمْدُ إِذْ کُنْتُ عِنْدَکَ فِی مَقَامِی مَذْکُوراً مَکْتُوباً وَ لَا تَحْرِمْنِی مَا رَجَوْتُ وَ لَا تُخَیِّبْنِی فِیمَا دَعَوْتُ
ثُمَّ ادْعُ لِنَفْسِکَ بِمَا أَحْبَبْتَ وَ تَقُولُ فِی وَدَاعِهِمْ ع
پس دعا کن از براى خود به هر چه خواهى و هنگام وداع با ایشان بگو:
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ أَسْتَوْدِعُکُمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکُمُ السَّلَامَ
آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ بِمَا جِئْتُمْ بِهِ وَ دَلَلْتُمْ عَلَیْهِ اللَّهُمَ فَاکْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِینَ
وَ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیَارَتِهِمْ وَ السَّلَامُ عَلَیْهِمْ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ
زِیَارَهٌ أُخْرَى لِلْبَقِیعِ
زیارت دیگر ائمه بقیع علیهم السلام
تَقُولُ
می گویی:
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ یَا خُزَّانَ عِلْمِ اللَّهِ وَ حَفَظَهَ سِرِّهِ وَ تَرَاجِمَهَ وَحْیِهِ
أَتَیْتُکُمْ یَا بَنِی رَسُولِ اللَّهِ عَارِفاً بِحَقِّکُمْ مُسْتَبْصِراً بِشَأْنِکُمْ
مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکُمْ مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکُمْ بِأَبِی أَنْتُمْ وَ أُمِّی
صَلَّى اللَّهُ عَلَى أَرْوَاحِکُمْ وَ أَبْدَانِکُمْ
اللَّهُمَّ إِنِّی أَتَوَلَّى آخِرَهُمْ کَمَا تَوَلَّیْتُ أَوَّلَهُمْ وَ أَبْرَأُ مِنْ کُلِّ وَلِیجَهٍ دُونَهُمْ آمَنْتُ بِاللَّهِ
وَ کَفَرْتُ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ اللَّاتِ وَ الْعُزَّى وَ کُلِّ نِدٍّ یُدْعَى مِنْ دُونِ اللَّه
[1] ) سوره نور، آیه 36.
[3] ) سوره الاعراف، آیه 36.
زیارت ائمه بقیع (ع) (کامل الزیارات)
باب پانزدهم -زیارت حضرت حسن بن على علیهما السّلام و قبور ائمه معصومین علیهم السّلام در قبرستان بقیع؛ احادیث دوم و سوم این باب، زیارت ائمه بقیع علیهم السلام:
حدیث اول
وَ عَنْهُ عَنْ سَلَمَهَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ بَکْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ هِشَامٍ [هَاشِمٍ] عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحَدِهِمْ [أَحَدِهِمَا] ع قَالَ:
از حکیم بن داود بن حکیم از سلمه، از عبد اللَّه بن احمد، از بکر بن صالح از عمرو بن هشام از برخى اصحاب، از احد الصّادقین علیهما السّلام نقل نموده که آن حضرت فرمودند:
إِذَا أَتَیْتَ قُبُورَ الْأَئِمَّهِ بِالْبَقِیعِ فَقِفْ عِنْدَهُمْ وَ اجْعَلِ الْقِبْلَهَ خَلْفَکَ وَ الْقَبْرَ بَیْنَ یَدَیْکَ ثُمَّ تَقُولُ
هر گاه در بقیع به قبور ائمه علیهم السّلام حاضر شدى بایست و قبله را پشت سر و قبر را در مقابل قرار بده سپس بگو:
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَئِمَّهَ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبِرِّ وَ التَّقْوَى
سلام بر شما پیشوایان هدایت، سلام بر شما اهل نیکى و پرهیزکارى،
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ الْحُجَجُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا السَّلَامُ عَلَیْکُمْ الْقَوَّامُونَ فِی الْبَرِیَّهِ بِالْقِسْطِ
سلام بر شما که حجّت هاى خدا هستید بر اهل دنیا، سلام بر شما که در زمین به عدالت حکم می فرمائید،
السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الصَّفْوَهِ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ یَا آلَ رَسُولِ اللَّهِ ص السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ النَّجْوَى
سلام بر شما که براى برگزیده شدن لایق و شایسته هستید، سلام بر شما اى دودمان رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم سلام بر شما اى اهل راز و سرّ،
أَشْهَدُ أَنَّکُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ صَبَرْتُمْ فِی ذَاتِ اللَّهِ وَ کُذِّبْتُمْ وَ أُسِیءَ إِلَیْکُمْ فَغَفَرْتُمْ
شهادت می دهم که شما احکام خدا را تبلیغ کرده و به مردم اندرز گفته و به خاطر خداوند متحمّل مصائب و مشکلات گردیده و مورد تکذیب دیگران واقع شده و به شما بدى کرده اند پس آنها را بخشیده و خلافشان را نادیده فرض نمودید،
وَ أَشْهَدُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّهُ الرَّاشِدُونَ الْمَهْدِیُّونَ [الْمُهْتَدُونَ] وَ أَنَّ طَاعَتَکُمْ مَفْرُوضَهٌ- وَ أَنَّ قَوْلَکُمُ الصِّدْقُ
و شهادت می دهم که شما پیشوایان هدایت کننده و هدایت شده ما بوده و اطاعت شما بر ما واجب و کلامتان راست و مطابق با واقع است،
وَ أَنَّکُمْ دَعَوْتُمْ فَلَمْ تُجَابُوا وَ أَمَرْتُمْ فَلَمْ تُطَاعُوا
مردم را خواندید ولى شما را اجابت نکردند. آنها را به معروف امر کردید ولى اطاعتتان را نکردند
وَ أَنَّکُمْ دَعَائِمُ الدِّینِ وَ أَرْکَانُ الْأَرْضِ لَمْ تَزَالُوا بِعَیْنِ اللَّهِ
و شهادت می دهم که شما اسطوانه هاى دین و رکن هاى روى زمین هستید،
یَنْسَخُکُمْ فِی أَصْلَابِ کُلِّ مُطَهَّرٍ وَ یَنْقُلُکُمْ مِنْ أَرْحَامِ الْمُطَهَّرَاتِ
پیوسته خداوند شما را در صلب هاى پاکیزه منتقل فرموده و از ارحام پاک نقلتان داده
لَمْ تُدَنِّسْکُمُ الْجَاهِلِیَّهُ الْجَهْلَاءُ وَ لَمْ تَشْرَکْ فِیکُمْ فِتَنُ الْأَهْوَاءِ
و هرگز نادانى نادانان شما را آلوده نکرده و شریک و همتاى شما نشده است فتنه هائى که از خواهشهاى نفس پیدا می شود، پاکیزه اید
طِبْتُمْ وَ طَابَتْ مَنْبِتُکُمْ مَنَّ بِکُمْ عَلَیْنَا دَیَّانُ الدِّینِ فَجَعَلَکُمْ (فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ)[1]
و محلّ نشو و نماى شما نیز پاک و پاکیزه می باشد، خداوند قهّار بواسطه شما بر ما منّت نهاده پس شما را در منازلى قرار داده که اذن داده است در آن منازل اسمش با صداى بلند برده شود
وَ جَعَلَ صَلَوَاتِنَا عَلَیْکُمْ رَحْمَهً لَنَا وَ کَفَّارَهً لِذُنُوبِنَا إِذَا اخْتَارَکُمُ اللَّهُ لَنَا
و صلوات ما بر شما را رحمت براى ما و کفّاره گناهانمان قرار داده زیرا حقتعالى شما را براى ما برگزیده
وَ طَیَّبَ خَلْقَنَا بِمَا مَنَّ بِهِ عَلَیْنَا مِنْ وَلَایَتِکُمْ وَ کُنَّا عِنْدَهُ مُسَمَّیْنَ لِعِلْمِکُمْ مُعْتَرِفِینَ بِتَصْدِیقِنَا إِیَّاکُمْ
و خلقت و آفرینش ما را با آنچه بر ما منّت نهاد یعنى ولایت ودوستى شما پاک و طاهر نمود و ما نزد او علم و آگاهى شما را یاد کرده در حالى که اعتراف میکنیم شما را تصدیق داریم
وَ هَذَا مَقَامُ مَنْ أَسْرَفَ وَ أَخْطَأَ وَ اسْتَکَانَ وَ أَقَرَّ بِمَا جَنَى
و اینجا که ایستاده ام مکان و محل کسى است که در گناه زیاده روى کرده و مرتکب خطاء و اشتباه شده و خوار و ذلیل گشته و به آنچه جنایت نموده اقرار کرده
وَ رَجَى بِمَقَامِهِ الْإِخْلَاصَ وَ أَنْ یَسْتَنْقِذَ بِکُمْ مُسْتَنْقِذُ الْهَلْکَى مِنَ الرَّدَى
و امید دارد به برکت این مکان شریف از تبعات گناهانش خلاص و رها گشته و به کمک شما حقتعالى او را نجات داده نظیر نجات دادن هلاک شوندگان را از هلاک و مرگ،
فَکُونُوا لِی شُفَعَاءَ فَقَدْ وَفَدْتُ إِلَیْکُمْ إِذْ رَغِبَ عَنْکُمْ أَهْلُ الدُّنْیَا وَ اتَّخَذُوا آیَاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ اسْتَکْبَرُوا عَنْهَا
پس درخواست من این است که شفیع من باشید، چه آنکه من به سوى شما پناه آورده زمانى که اهل دنیا از شما روى تافته و آیات الهى را به استهزاء گرفته و از آنها سر باز زدند،
یَا مَنْ هُوَ قَائِمٌ لَا یَسْهُو وَ دَائِمٌ لَا یَلْهُو وَ مُحِیطٌ بِکُلِّ شَیْءٍ
اى کسى که سر پا بوده و اشتباه نمیکنى و دائم و همیشگى بوده و به لهو و باطل نمی پردازى و به هر چیز احاطه دارى به واسطه توفیقى که به من داده و پیشوایانم را به من شناساندى
و لَکَ الْمَنُّ بِمَا وَفَّقْتَنِی وَ عَرَّفْتَنِی أَئِمَّتِی وَ بِمَا أَقَمْتَنِی عَلَیْهِ
بر من منّت نهادى، و به آنچه من را بر آن به پا داشتى
إِذْ صَدَّ عَنْهُ عِبَادُکَ وَ جَهِلُوا مَعْرِفَتَهُ وَ اسْتَحَقُّوا بِحَقِّهِ وَ مَالُوا إِلَى سِوَاهُ
در هنگامی که بندگانت از آن روى گردانده و به آن جاهل شده و حقّش را سبک شمردند و به غیر آن میل ورزیدند
فَکَانَتِ الْمِنَّهُ مِنْکَ عَلَیَّ مَعَ أَقْوَامٍ خَصَصْتَهُمْ بِمَا خَصَصْتَنِی بِهِ
منّت تو بر من با جماعتى که ایشان را به آن چه من را به آن اختصاص دادى، مختصّ ساختى
فَلَکَ الْحَمْدُ إِذْ کُنْتُ عِنْدَکَ فِی مَقَامٍ مَذْکُوراً مَکْتُوباً فَلَا تَحْرِمْنِی مَا رَجَوْتُ
پس حمد و ستایشم اختصاص به تو دارد زمانى که در مقام و مکانى یاد گشته و ثبت شده نزد تو میباشم پس از آنچه امیدوارم من را ناامید مکن
وَ لَا تُخَیِّبْنِی فِیمَا دَعَوْتُ فِی مَقَامِی هَذَا بِحُرْمَهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ
و از آنچه در این مقام من را به آن دعوت فرموده اى محروم مساز به حق حرمت و عظمت محمد و آل طاهرین آن حضرت.
وَ ادْعُ لِنَفْسِکَ بِمَا أَحْبَبْتَ.
و سپس براى خودت به آنچه دوست دارى دعاء کن.
حدیث دوم
حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ وَ غَیْرُهُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِی نَجْرَانَ عَنْ یَزِیدَ بْنِ إِسْحَاقَ الْأَشْعَرِیِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِیَّهَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
على بن الحسین و غیر او از على بن ابراهیم بن هاشم، از پدرش، از عبد الرّحمن بن ابى نجران، از یزید بن إسحاق اشعرى از حسن بن عطیّه، از حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام، حضرت فرمودند:
تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ مَا أَحْبَبْتَ.
در مقابل قبر على بن الحسین علیهما السّلام هر چه خواستى بگو.
[1] ) سوره النور، آیه 36