دعای پیامبر (ص) در شب هفتم رمضان (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الحادی عشر فیما نذکره من زیادات دعوات فی اللیله السابعه و یومها و فیه ما نختاره من عده روایات فی الدعوات، دعاء آخر فی هذه اللیله مروی عن النبی ص
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب یازدهم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز هفتم ماه (دومین دعای شب هفتم ماه)، دعاى منقول از پیامبر اکرم-صلّى اللّه علیه و آله و سلّم-در این شب:
یَا مَنْ کَانَ وَ یَکُونُ وَ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ یَا مَنْ لَا یَمُوتُ وَ لَا یَبْقَى إِلَّا وَجْهُهُ الْجَبَّارُ یَا مَنْ (یُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَ الْمَلائِکَهُ مِنْ خِیفَتِهِ)[1]
اى خدایى که وجود داشته‌اى و وجود دارى و هیچ‌کس همانند تو نیست، اى خدایى که نمی‌میرى و جز روى [اسما و صفات، یا ذات]سرکش تو پایدار نمی‌ماند، اى خدایى که آذرخش همراه با ستایش تو، تو را به پاکى می‌ستاید و نیز فرشتگان از بیم تو، تو را تسبیح می‌گویند،
یَا مَنْ إِذَا دُعِیَ أَجَابَ وَ یَا مَنْ إِذَا اسْتُرْحِمَ رَحِمَ وَ یَا مَنْ لَا یُدْرِکُ الْوَاصِفُونَ صِفَتَهُ مِنْ عَظَمَتِهِ یَا مَنْ (لا تُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ
اى خدایى که هرگاه خوانده می‌شوى مستجاب می‌کنى، اى خدایى که هرگاه از تو تقاضاى رحمت می‌شود رحم می‌کنى، اى خدایى که توصیف‌کنندگان عظمت تو، به حدّ توصیف تو نمی‌رسند، اى خدایى که دیدگان تو را درک نمی‌کنند و تو دیدگان را درک می‌کنى
وَ هُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ)[2] یَا مَنْ یَرَى وَ لَا یُرَى وَ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى یَا مَنْ لَا یُعِزُّهُ شَیْءٌ وَ لَا یَفُوتُهُ [فَوْقَهُ] أَحَدٌ یَا مَنْ بِیَدِهِ نَوَاصِی الْعِبَادِ
و لطیف و آگاه هستى، اى خدایى که می‌بینى و دیده نمی‌شوى و در تماشاگاه برتر قرار دارى، اى خدایى که هیچ‌چیز نمی‌تواند بر تو سرافرازى کند و هیچ‌کس برتر از تو نیست، اى خدایى که [موى]پیشانى [و زمام امور]بندگان در دست تو است.
أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَلَیْکَ وَ حَقِّکَ عَلَى مُحَمَّدٍ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَرْحَمَ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ
به حق حضرت محمّد بر تو و به حق تو بر حضرت محمّد از تو مسألت دارم که بر محمّد و آل محمّد درود فرستى و آنان را رحم کنى،
کَمَا صَلَّیْتَ وَ بَارَکْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ فِی الْعَالَمِینَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِید
چنان‌که بر حضرت ابراهیم و خاندان او در میان جهانیان، درود و برکت و رحمت فرستادى، به راستى که تو ستوده و والایى.
[1]) سوره الرعد، آیه 13
[2]) سوره الانعام، آیه 103
دعای پیامبر (ص) در شب هفتم رمضان (بلدالامین)
وَ ذَکَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الصَّفْوَانِیُّ فِی کِتَابِ بُلْغَهِ الْمُقِیمِ وَ زَادِ الْمُسَافِرِ
در کتاب های بلغه المقیم و زاد المسافر، عبد الله الصفوانی نقل کرده است که:
أَنَّ النَّبِیَّ ص کَانَ یَدْعُو بِهَذِهِ الْأَدْعِیَهِ فِی لَیَالِی شَهْرِ رَمَضَانَ اللَّیْلَهِ اَلسَّابِعَهِ
پیامبر صلی الله علیه و آله به این دعاها را در شب های ماه رمضان می خواندند. شب هفتم:
یَا مَنْ کَانَ وَ یَکُونُ وَ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ یَا مَنْ یُسَبِّحُ اَلرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَ اَلْمَلاٰئِکَهُ مِنْ خِیفَتِهِ
یَا مَنْ إِذَا دُعِیَ أَجَابَ یَا مَنْ إِذَا اُسْتُرْحِمَ رَحِمَ یَا مَنْ لاَ یُدْرِکُ اَلْوَاصِفُونَ عَظَمَتَهُ یَا مَنْ لاٰ تُدْرِکُهُ اَلْأَبْصٰارُ
وَ هُوَ یُدْرِکُ اَلْأَبْصٰارَ وَ هُوَ اَللَّطِیفُ یَا مَنْ یَرَى وَ لاَ یُرَى وَ هُوَ بِالْمَنْظَرِ اَلْأَعْلَى یَا مَنْ بِیَدِهِ نَوَاصِی اَلْعِبَادِ
أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَلَیْکَ وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَفْضَلَ مَا صَلَّیْتَ
وَ بَارَکْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ وَ أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَرْحَمَنِی إِنَّکَ أَنْتَ اَلْأَجَلُّ اَلْأَعْظَمُ