دعای امام سجاد (ع) در روز عرفه (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ هذا مبدأ ذکر الأعمال الأشهر الثلاثه أعنی شوال و ذی قعده و ذی حجه من کتاب الإقبال، الباب الثالث فیما یختص بفوائد من شهر ذی الحجه و موائد للسالکین صوب المحجه، فصل فیما نذکره من أدعیه یوم عرفه
جلد اول، شروع ذکرهای اعمال ماه های سه گانه، یعنی شوال، ذی القعده و ذی الحجه از کتاب اقبال الاعمال، باب سوم، فوائد ماه ذی الحجه، در ادامه فصل بیست و دوم، دعاهای روز عرفه؛ دعای دیگر امام سجاد-علیه السلام- در موقف عرفه را بیان می کنیم:
وَ مِنْ أَدْعِیَهِ یَوْمِ عَرَفَهَ دُعَاءُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع لِلْمَوْقِفِ وَ هُوَ
دعاى دیگر حضرت على بن حسین-علیهما السّلام-در موقف عرفه
اللَّهُمَّ أَنْتَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ وَ أَنْتَ اللَّهُ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ وَ أَنْتَ اللَّهُ الدَّائِبُ فِی غَیْرِ وَصَبٍ
خداوندا، تو همان خدایى هستى که پروردگار جهانیانى، تو همان خداى رحمتگر و مهربانى، تو همان خداى جاودانهاى بىآن که بیمار
وَ لَا نَصَبٍ وَ لَا یَشْغَلُکَ رَحْمَتُکَ عَنْ عَذَابِکَ وَ لَا عَذَابُکَ مِنْ رَحْمَتِکَ خَفِیتَ مِنْ غَیْرِ مَوْتِ
و یا خسته و رنجور گردى و رحمتت تو را از کیفرت و کیفرت تو را از عذابت به خود، مشغول نمیکند، پنهانى بىآنکه بمیرى
وَ ظَهَرْتَ فَلَا شَیْءَ فَوْقَکَ وَ تَقَدَّسْتَ فِی عُلُوِّکَ وَ تَرَدَّیْتَ بِالْکِبْرِیَاءِ فِی الْأَرْضِ وَ فِی السَّمَاء
و آشکارى آنچنان که هیچچیز برتر از تو نیست و در بلندپایگىات پاک و مقدسى و در آسمان و زمین لباس بزرگمنشى را به تن کرده
ِ وَ قَوِیتَ فِی سُلْطَانِکَ وَ دَنَوْتَ فِی کُلِّ شَیْءٍ فِی ارْتِفَاعِکَ وَ خَلَقْتَ الْخَلْقَ بِقُدْرَتِکَ
و در تسلطتت توانایى و در عین بلندى به هر چیز نزدیکى. آفریدهها را به قدرت خویش آفریدى
وَ قَدَّرْتَ الْأُمُورَ بِعِلْمِکَ وَ قَسَمْتَ الْأَرْزَاقَ بِعَدْلِکَ وَ نَفَذَ فِی کُلِّ شَیْءٍ عِلْمُکَ
و امور را به دانش خود مقدر نمودى و روزىها را به عدل و داد تقسیم کردى و آگاهىات در هر چیز رخنه کرد
وَ حَارَتِ الْأَبْصَارُ دُونَکَ وَ قَصُرَ دُونَکَ طَرْفُ کُلِّ طَارِفٍ وَ کَلَّتِ الْأَلْسُنُ عَنْ صِفَاتِکَ
و چشمها از دیدن تو سرگشته شدند و دیدهى هر بینندهاى در برابر تو کمسو و زبانها از توصیف تو لال گردیدند
وَ غَشِیَ بَصَرَ کُلِّ نَاظِرٍ نُورُکَ وَ مَلَأْتَ بِعَظَمَتِکَ أَرْکَانَ عَرْشِکَ وَ ابْتَدَأْتَ الْخَلْقَ عَلَى غَیْرِ مِثَالِ
و نور تو دیدهى همهى نگرندگان را پوشید و پایههاى عرشت را با عظمتت آکنده نمودى و آفریدهها را، نه از روى نمونههایى که کسى پیش از تو ساخته باشد
نَظَرْتَ إِلَیْهِ مِنْ أَحَدٍ سَبَقَکَ إِلَى صَنْعَهِ شَیْءٍ مِنْهُ وَ لَمْ تُشَارِکْ فِی خَلْقِکَ وَ لَمْ تَسْتَعِنْ بِأَحَدٍ فِی شَیْءٍ مِنْ أَمْرِکَ
و تو بدان نگریسته باشى، پدید آوردى و هیچکس در آفرینش شریک تو نبود و از هیچکس در امرت کمک نگرفتى.
وَ لَطُفْتَ فِی عَظَمَتِکَ وَ انْقَادَ لِعَظَمَتِکَ کُلُّ شَیْءٍ وَ ذَلَّ لِعِزَّتِکَ کُلُّ شَیْءٍ أُثْنِی عَلَیْکَ یَا سَیِّدِی
تو در عین عظمت لطیف هستى و همهى اشیا در برابر بزرگى و عزتت خوار و سرافکنده است. اى سرور من، تو را میستایم،
وَ مَا عَسَى أَنْ یَبْلُغَ فِی مِدْحَتِکَ ثَنَائِی مَعَ قِلَّهِ عِلْمِی وَ قِصَرِ رَأْیِی وَ أَنْتَ یَا رَبِّ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ
ولى با وجود اندکى عمل و نارسایى نظر و دیدگاه من، ستایش من در برابر مدح و ثناى تو چه ارزشى دارد؟ در حالى که اى پروردگار من، تو آفرینندهاى و من آفریده
وَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ وَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الْغَنِیُ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ
و تو مالکى و من مملوک و تو پروردگار و من بنده و تو بىنیازى و من نیازمند و تو عطاکنندهاى و من درخواستکننده
وَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْخَاطِئُ وَ أَنْتَ الْحَیُّ الَّذِی لَا یَمُوتُ وَ أَنَا خَلْقٌ أَمُوتُ
و تو بسیار آمرزندهاى و من خطاکار و تو زندهاى هستى که هرگز نمیمیرى و من آفریدهاى هستم که خواهم مرد.
یَا مَنْ خَلَقَ الْخَلْقَ وَ دَبَّرَ الْأُمُورَ فَلَمْ یُقَایِسْ شَیْئاً بِشَیْءٍ مِنْ خَلْقِهِ وَ لَمْ یَسْتَعِنْ عَلَى خَلْقِهِ بِغَیْرِهِ
اى خدایى که خلق را آفریدى و امور آنها را تدبیر و کارسازى نمودى و هیچیک از آفریدههایت را با دیگرى نسنجیدى و از کس دیگر براى آفرینش کمک نگرفتى،
ثُمَّ أَمْضَى الْأُمُورَ عَلَى قَضَائِهِ وَ أَجَّلَهَا إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى قَضَى فِیهَا بِعَدْلِهِ وَ عَدَلَ فِیهَا بِفَضْلِهِ
سپس امور را براساس سرنوشت حتمیات امضا کرده و سرآمد مشخص براى آنها قرار دادهاى. امور را به عدل و داد به صورت حتمی مقرر نمودى و با تفضل و بخشش در آنها دادگسترى کرده
وَ فَصَلَ فِیهَا بِحُکْمِهِ وَ حَکَمَ فِیهَا بِعَدْلِهِ وَ عَلِمَهَا بِحِفْظِهِ ثُمَّ جَعَلَ مُنْتَهَاهَا إِلَى مَشِیَّتِهِ
و با فرمانت آنها را از یکدیگر جدا ساخته و فیصله دادى و با عدالت در آنها حکم رانده و با حفظ و نگاهدارى خود، از آنها آگاه شدى، آنگاه منتهاى امور را به سوى خواست خود
وَ مُسْتَقَرَّهَا إِلَى مَحَبَّتِهِ وَ مَوَاقِیتَهَا إِلَى قَضَائِهِ لَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِهِ وَ لَا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ
و جایگاه استقرارش را به سوى محبتت و وعدهگاههاى آنها را به سوى سرنوشت حتمیات رهسپار ساختى. هیچکس نمیتواند سخنان او را تغییر دهد، یا فرمانش را به تأخیر اندازد،
وَ لَا رَادَّ لِقَضَائِهِ وَ لَا مُسْتَزَاحَ [مُسْتَرَاحَ] عَنْ أَمْرِهِ وَ لَا مَحِیصَ لِقَدْرِهِ وَ لَا خُلْفَ لِوَعْدِهِ
یا سرنوشت حتمیاش را برگرداند و هیچ جایى براى رهایى [آسودگى]از فرمان او و هیچ گریزى از مقدرات او نیست و هرگز خلف وعده ننموده
وَ لَا مُتَخَلَّفَ عَنْ دَعْوَتِهِ وَ لَا یُعْجِزُهُ شَیْءٌ طَلَبَهُ وَ لَا یَمْتَنِعُ مِنْهُ أَحَدٌ أَرَادَهُ
و دعوتش غیر قابل تخلف است و هر چیز را که بخواهد [بدان میرسد و آن چیز]نمیتواند او را ناتوان سازد و هر کس را اراده کند قدرت سرپیچى ندارد
وَ لَا یَعْظُمُ عَلَیْهِ شَیْءٌ فَعَلَهُ وَ لَا یَکْبُرُ عَلَیْهِ شَیْءٌ صَنَعَهُ وَ لَا یَزِیدُ فِی سُلْطَانِهِ طَاعَهُ مُطِیع ٍ
و انجام هیچچیز بر او سخت، و ساختن هیچچیز بر او بزرگ و سنگین نیست و اطاعت اطاعتکنندگان بر فرمانروایى او نمیافزاید
وَ لَا یَنْقُصُهُ مَعْصِیَهُ عَاصٍ وَ لَا یَتَبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَیْهِ (وَ لا یُشْرِکُ فِی حُکْمِهِ أَحَداً)[1]
و نافرمانى گناهکاران از سلطهى او نمیکاهد و سخن او تغییر نمیکند و هیچ کس را در فرمانروایى شریک خود نمیگرداند،
الَّذِی مَلَکَ الْمُلُوکَ بِقُدْرَتِهِ وَ اسْتَعْبَدَ الْأَرْبَابَ بِعِزِّهِ [بِهِ] وَ سَادَ [وَ أَسَادَهُ] الْعُظَمَاءَ بِجُودِهِ وَ عَلَا السَّادَهَ بِمَجْدِهِ
خدایى که با قدرت خویش پادشاهان را در اختیار درآورده و با عزتش پرورندگان را به بندگى کشیده و به جود خویش بر بزرگان سرورى یافته
وَ انْهَدَّتِ الْمُلُوکُ لِهَیْبَتِهِ وَ عَلَا أَهْلَ السُّلْطَانِ بِسُلْطَانِهِ وَ رُبُوبِیَّتِهِ وَ أَبَادَ الْجَبَابِرَهَ بِقَهْرِهِ
و به بلندپایگىاش بر سروران سرآمده و شکوه همهى پادشاهان در برابر بیم و شکوه او فروریخته است و با سلطه و پروردگارى خویش بر همهى تسلطجویان برترى افته و با قهر و غلبهاش سرکشان را نابود ساخته
وَ أَذَلَّ الْعُظَمَاءَ بِعِزِّهِ وَ أَسَّسَ الْأُمُورَ بِقُدْرَتِهِ وَ بَنَى الْمَعَالِیَ بِسُؤْدَدِهِ وَ تَمَجَّدُ بِفَخْرِهِ
و با سربلندىاش بزرگان را خوار ساخته و با قدرت خویش امور را بنیان نهاده و با سرورى خود بر همهى والایىها سرآمده و به بالندگىاش بلندى یافته
وَ فَخَرَ بِعِزِّهِ وَ عَزَّ بِجَبَرُوتِهِ وَ وَسِعَ کُلَّ شَیْءٍ بِرَحْمَتِهِ إِیَّاکَ أَدْعُو وَ إِیَّاکَ أَسْأَلُ وَ مِنْکَ أَطْلُبُ
و به سربلندىاش بالیده و به شکوهاش سربلند است و رحمتش همه چیز را فراگرفته است. تنها تو را میخوانم و از تو درخواست میکنم و از تو میطلبم
وَ إِلَیْکَ أَرْغَبُ یَا غَایَهَ الْمُسْتَضْعَفِینَ یَا صَرِیخَ الْمُسْتَصْرِخِینَ وَ [یَا] مُعْتَمَدَ الْمُضْطَهَدِینَ
و به تو میگرایم، اى منتهاى خواستهى ناتوانان، اى فریادرس فریادخواهان و اى تکیهگاه ستمدیدگان
وَ مُنْجِیَ الْمُؤْمِنِینَ وَ مُثِیبَ الصَّابِرِینَ وَ عِصْمَهَ الصَّالِحِینَ وَ حِرْزَ الْعَارِفِینَ وَ أَمَانَ الْخَائِفِینَ
و نجاتدهندهى مؤمنان و پاداشدهنده به شکیبایان و نگاهدارندهى شایستگان و پناهگاه عارفان و ایمنىبخش هراسناکان
وَ ظَهْرَ اللَّاجِینَ وَ جَارَ الْمُسْتَجِیرِینَ وَ طَالِبَ الْغَادِرِینَ وَ مُدْرِکَ الْهَارِبِینَ وَ أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و پشتوانهى پناه آورندگان و یاور و همسایهى پناهجویان و جویاى فریبکاران و دریابندهى گریختگان و مهربانترین مهربانان
وَ خَیْرَ النَّاصِرِینَ وَ خَیْرَ الْفَاصِلِینَ وَ خَیْرَ الْغَافِرِینَ وَ أَحْکَمَ الْحَاکِمِینَ وَ أَسْرَعَ الْحَاسِبِینَ
و بهترین یاوران و برترین حکمرانان و بهترین آمرزندگان و دادرسترین داوران و باشتابترین حسابرسان.
لَا یُمْتَنَعُ مِنْ بَطْشِهِ وَ لَا یُنْتَصَرُ مِنْ عِقَابِهِ وَ لَا یُحْتَالُ لِکَیْدِهِ وَ لَا یُدْرَکُ عِلْمُهُ وَ لَا یُدْرَأُ مُلْکُهُ
هیچکس نمیتواند از سختگیرى او سرپیچى کند و براى رهایى از کیفرش از دیگرى یارى بطلبد و در برابر مکر او چارهجویى کند به [منتهاى]دانش او نمیتوان رسید و از فرمانروایى و سلطنت او نمیتوان جلوگیرى نمود
وَ لَا یُقْهَرُ عِزُّهُ وَ لَا یُذَلُّ اسْتِکْبَارُهُ وَ لَا یُبْلَغُ جَبَرُوتُهُ وَ لَا تَصْغُرُ عَظَمَتُهُ وَ لَا یَضْمَحِلُّ فَخْرُهُ
و بر عزتش نمیتوان غلبه کرد و بزرگمنشى او را نمیتوان خوار و ذلیل نمود و به شکوه چیرهى او نمیتوان رسید و عظمت او را نمیتوان کوچک شمرد و بالندگى او از بین نمیرود
وَ لَا یَتَضَعْضَعُ رُکْنُهُ وَ لَا تُرَامُ قُوَّتُهُ الْمُحْصِیَ لِبَرِیَّتِهِ الْحَافِظَ أَعْمَالَ خَلْقِهِ لَا ضِدَّ لَهُ وَ لَا نِدَّ لَهُ
و پایهى او فرو نمیریزد و آهنگ قوت و نیروى او را نمیتوان کرد، هم او که آفریدههایش را به شماره درآورده و از اعمال آنها نگاهدارى میکند. نه ضدى براى او است و نه مشابهى،
وَ لَا وَلَدَ لَهُ وَ لَا صَاحِبَهَ لَهُ وَ لَا سَمِیَّ لَهُ وَ لَا کُفْوَ لَهُ وَ لَا قَرِیبَ لَهُ وَ لَا شَبِیهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ لَهُ
نه فرزندى دارد و نه همسرى، نه همنامی دارد و نه همتایى، نه نزدیکى دارد و نه شبیه و نظیرى
وَ لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ وَ لَا یَبْلُغُ شَیْءٌ مَبْلَغَهُ وَ لَا یَقْدِرُ شَیْءٌ قُدْرَتَهُ وَ لَا یُدْرِکُ شَیْءٌ أَثَرَهُ وَ لَا یَنْزِلُ شَیْءٌ مَنْزِلَتَهُ
و هیچکس نمیتواند سخنان او را تغییر دهد و هیچچیز نمیتواند به جایگاه او برسد، یا اندازهى قدرت او را درک کند [یا: بدان برسد]، یا نشانهى او را درک کند یا به مقام و منزلت او برسد
وَ لَا یُدْرَکُ شَیْءٌ أَحْرَزَهُ وَ لَا یَحُولُ دُونَهُ شَیْءٌ بَنَى السَّمَاوَاتِ فَأَتْقَنَهُنَّ وَ مَا فِیهِنَّ بِعَظَمَتِهِ
و به چیزى که در حفظ او است نمیتوان رسید و هیچچیز نمیتواند او را از انجام چیزى جلوگیرى کند. آسمانها را بنیان نهاد و آنها و آنچه را که در آنها است به عظمت خویش استوار ساخت
وَ دَبَّرَ أَمْرَهُ تَدْبِیراً فِیهِنَّ بِحِکْمَتِهِ وَ کَانَ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ لَا بِأَوَّلِیَّهٍ قَبْلَهُ
و به حکمت خویش، فرمانش را در آنها به نحو شایسته تدبیر و کارسازى نمود و پیوسته آنچنانکه زیبندهى او است بود،
وَ کَانَ کَمَا یَنْبَغِی لَهُ یَرَى وَ لَا یُرَى وَ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى یَعْلَمُ السِّرَّ وَ الْعَلَانِیَهَ وَ لَا یَخْفَى عَلَیْهِ خَافِیَهٌ
نه به واسطهى چیزى که پیش از او باشد و پیوسته چنانکه سزاوار او است میبیند و دیده نمیشود، در حالى که در بلندترین تماشاگاه است و از نهان و آشکار آگاه است و هیچچیز بر او پنهان نیست
وَ لَیْسَ لِنَقِمَتِهِ وَاقِیَهٌ یَبْطِشُ الْبَطْشَهَ الْکُبْرَى وَ لَا تُحَصَّنُ مِنْهُ الْقُصُورُ وَ لَا تُجِنُّ مِنْهُ السُّتُورُ
و هیچچیز نمیتواند از کیفر او جلوگیرى کند، سخت میگیرد. نه کاخها میتوانند چیزى را به دور از دیدهى او مخفى نگاه دارند و نه پردهها میتوانند چیزى را از او پنهان کنند
وَ لَا تُکِنُّ مِنْهُ الْجُدُورُ وَ لَا تُوَارَى مِنْهُ الْبُحُورُ وَ هُوَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ یَعْلَمُ هَمَاهِمَ الْأَنْفُسِ (وَ ما تُخْفِی الصُّدُورُ)[2]
و نه دیوارها میتوانند چیزى را از دید او در خود جاى دهند و نه دریاها میتوانند چیزى را از او نهان بدارند و او بر هر چیز توانا و به هر چیز آگاه است و از اندیشهى جانها و آنچه دلها در خود نهان میدارند
وَ وَسَاوِسَهَا وَ نِیَّاتِ الْقُلُوبِ وَ نُطْقَ الْأَلْسُنِ وَ رَجْعَ الشِّفَاهِ وَ بَطْشَ الْأَیْدِی وَ نَقْلَ الْأَقْدَامِ وَ (خائِنَهَ الْأَعْیُنِ)[3]
و نیز از وسوسهى دلها و تصمیمهاى قلبى و نیز از گفتار زبانها و به هم خوردن لبها و گرفتن دستها و گام برداشتن قدمها و همچنین از نگاه دزدیده و خیانت چشمها
وَ (السِّرَّ وَ أَخْفى)[4]وَ النَّجْوَى وَ مَا تَحْتَ الثَّرَى وَ لَا [وَ مَا] یَشْغَلُهُ شَیْءٌ عَنْ شَیْءٍ وَ لَا یُفَرِّطُ فِی شَیْءٍ وَ لَا یَنْسَى شَیْئاً لِشَیْءٍ
و از رازها و بلکه مخفىتر از آن و نیز از رازگویىها و آنچه در زیر خاک است، اطلاع دارد و هیچچیزى او را از چیز دیگر به خود مشغول نمیکند و در هیچچیز کوتاهى نمیکند و هیچچیز را به خاطر چیز دیگر فراموش نمیکند.
أَسْأَلُکَ یَا مَنْ عَظُمَ صَفْحُهُ وَ حَسُنَ صُنْعُهُ وَ کَرُمَ عَفْوُهُ وَ کَثُرَتْ نِعْمَتُهُ وَ لَا یُحْصَى إِحْسَانُهُ وَ جَمِیلُ بَلَائِهِ
از تو درخواست میکنم-اى خدایى که گذشتت بزرگ و کردارت زیبا و بخششت بزرگوارانه و نعمتت فراوان است و نیکىها و کردار زیبایت به شماره درنمیآید-
أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِیَ حَوَائِجِیَ الَّتِی أَفْضَیْتُ بِهَا إِلَیْکَ وَ قُمْتُ بِهَا بَیْنَ یَدَیْکَ
که بر محمد و آل محمد درود فرستى و خواستههایى را که پیش تو آورده و در پیشگاهت عرضه کرده
وَ أَنْزَلْتُهَا بِکَ وَ شَکْوَتُهَا إِلَیْکَ مَعَ مَا کَانَ مِنْ تَفْرِیطِی فِیمَا أَمَرْتَنِی وَ تَقْصِیرِی فِیمَا نَهَیْتَنِی عَنْهُ
و بر درگاهت فرود آورده و شکوه و گلهگزارى نمودم، برآورده سازى، با وجود اینکه من در انجام دستوراتت کوتاهى میورزم و در آنچه نهى کردهاى، مقصرم.
یَا نُورِی فِی کُلِّ ظُلْمَهٍ وَ یَا أُنْسِی فِی کُلِّ وَحْشَهٍ وَ یَا ثِقَتِی فِی کُلِّ شَدِیدَهٍ وَ یَا رَجَائِی فِی کُلِّ کُرْبَهٍ وَ یَا وَلِیِّی فِی کُلِّ نِعْمَهٍ
اى روشنایى من در هر تاریکى و اى انیس من در هر هراس و اى مورد اعتماد در هر سختى و اى امید من در هر اندوه و اى سرپرست من در هر نعمت
وَ یَا دَلِیلِی فِی الظَّلَامِ أَنْتَ دَلِیلِی إِذَا انْقَطَعَتْ دَلَالَهُ الْأَدِلَّاءِ فَإِنَّ دَلَالَتَکَ لَا تَنْقَطِعُ لَا یَضِلُّ مَنْ هَدَیْتَ
و اى راهنماى من در هر تاریکى، تویى راهنماى من آنگاه که راهنمایى راهنمایان به پایان میرسد؛ زیرا راهنمایى تو پایان نمیپذیرد و کسى را که تو هدایت کنى، گمراه نمیگردد
وَ لَا یَذِلُّ مَنْ وَالَیْتَ أَنْعَمْتَ عَلَیَّ فَأَسْبَغْتَ وَ رَزَقْتَنِی فَوَفَّرْتَ وَ وَعَدْتَنِی فَأَحْسَنْتَ وَ أَعْطَیْتَنِی
و هرکس را که تو سرپرستى کنى [دوست بدارى] خوار نمیگردد. نعمت خویش به صورت کامل و فراوان بر من ارزانى داشتى و بهطور گسترده از روزىات برخوردار نمودى و عدهى نیک به من دادى و عطا فراوان به من بخشیدى،
فَأَجْزَلْتَ بِلَا اسْتِحْقَاقٍ لِذَلِکَ بِعَمَلٍ مِنِّی وَ لَکِنِ ابْتِدَاءً مِنْکَ بِکَرَمِکَ وَ جُودِکَ
بىآنکه من با عمل خویش استحقاق اینها را داشته باشم، بلکه تو خود با کرم و جود خویش، ابتدائا [بدون درخواست من]اینها را به من ارزانى داشتى؛
فَأَنْفَقْتُ نِعْمَتَکَ فِی مَعَاصِیکَ وَ تَقَوَّیْتُ بِرِزْقِکَ عَلَى سَخَطِکَ وَ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِیمَا لَا تُحِبُّ فَلَمْ یَمْنَعْکَ جُرْأَتِی عَلَیْکَ وَ رُکُوبِی [رُکُونِی] مَا نَهَیْتَنِی عَنْهُ
ولى من نعمتت را در معصیت و نافرمانى از تو صرف کردم و با بهرهمندى از روزى تو، بر خشم و غضبت نیرو گرفتم و عمرم را در آنچه دوست نداشتى، سپرى کردم و گستاخى من بر تو و نیز ارتکاب [تمایل به]آنچه از آن نهى نمودهاى
وَ دُخُولِی فِیمَا حَرَّمْتَ عَلَیَّ أَنْ عُدْتُ فِی مَعَاصِیکَ فَأَنْتَ الْعَائِدُ بِالْفَضْلِ وَ أَنَا الْعَائِدُ فِی الْمَعَاصِی
و اقدام به آنچه بر من حرام گردانیدهاى، مانع از آن نشد که دوباره به سوى معصیت و نافرمانى از تو بازگردم. بنابراین،
وَ أَنْتَ یَا سَیِّدِی خَیْرُ الْمَوَالِی لِعَبِیدِهِ وَ أَنَا شَرُّ الْعَبِیدِ
تویى خدایى که پىدرپى تفضل میکنى و من پىدرپى از تو نافرمانى میکنم
أَدْعُوکَ فَتُجِیبُنِی وَ أَسْأَلُکَ فَتُعْطِینِی وَ أَسْکُتُ عَنْکَ فَتَبْتَدِئُنِی [فتبدئنی] وَ أَسْتَزِیدُکَ فَتَزِیدُنِی فَبِئْسَ الْعَبْدُ أَنَا لَکَ
و تو- اى سرور من-بهترین سرور و آقا براى بندگان و من بدترین بنده هستم. تو را میخوانم و اجابت میکنى و تو را میخوانم و عطا میکنى و خاموش میمانم و تو خود [نعمتت را بدون درخواست]آغاز میکنى و از تو طلب زیادى میکنم و زیاده میبخشى. پس چه بد بندهاى هستم من براى تو
یَا سَیِّدِی وَ مَوْلَایَ أَنَا الَّذِی لَمْ أَزَلْ أُسِیءُ وَ تَغْفِرُ وَ لَمْ أَزَلْ أَتَعَرَّضُ لِلْبَلَاءِ وَ تُعَافِینِی
اى آقا و مولاى من! من همان کسى هستم که پیوسته بد میکنم و میآمرزى و بلا بر من عارض میگردد و عافیت میبخشى
وَ لَمْ أَزَلْ أَتَعَرَّضُ لِلْهَلَکَهِ وَ تُنْجِینِی وَ لَمْ أَزَلْ أُضَیَّعُ فِی اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فِی تَقَلُّبِی
و همواره دچار هلاکت میشوم و نجاتم میدهى و در طول شبانهروز پیوسته در اعمالم دچار تباهى میگردم و تو حفظم میکنى.
فَتَحْفَظُنِی فَرَفَعْتَ خَسِیسَتِی وَ أَقَلْتَ عَثْرَتِی وَ سَتَرْتَ عَوْرَتِی وَ لَمْ تَفْضَحْنِی بِسَرِیرَتِی
بنابراین، تو بودى که من فرومایه را برترى بخشیدى و لغزشم را نادیده انگاشته و عیوبم را مستور نگاه داشتى و به واسطهى [بدى]باطنم رسوا نساخته
وَ لَمْ تُنَکِّسْ بِرَأْسِی عِنْدَ إِخْوَانِی بَلْ سَتَرْتَ عَلَیَّ الْقَبَائِحَ الْعِظَامَ وَ الْفَضَائِحَ الْکَبَائِرَ
و نزد برادرانم سرافکنده نکردى، بلکه از روى منّت، تفضل، احسان، بخشش و نیکى بر من،
وَ أَظْهَرْتَ حَسَنَاتِی الْقَلِیلَهَ الصِّغَارَ مَنّاً مِنْکَ عَلَیَّ وَ تَفَضُّلًا وَ إِحْسَاناً وَ إِنْعَاماً وَ اصْطِنَاعاً
اعمال زشت و رسوایىهاى بزرگ مرا پنهان داشته و اعمال نیک اندک و کوچک مرا آشکار ساختى.
ثُمَّ أَمَرْتَنِی فَلَمْ آتَمِرْ وَ زَجَرْتَنِی فَلَمْ أَنْزَجِرْ وَ لَمْ أَشْکُرْ نِعْمَتَکَ وَ لَمْ أَقْبَلْ نَصِیحَتَکَ
با این وجود، به من دستور دادى و گوش به فرمانت نکردم و نهى کردى و [از انجام کار بد]خوددارى ننمودم و از نعمتت سپاسگزارى نکردم و نصیحتت را نپذیرفتم
وَ لَمْ أُؤَدِّ حَقَّکَ وَ لَمْ أَتْرُکْ مَعَاصِیَکَ بَلْ عَصَیْتُکَ بِعَیْنِی وَ لَوْ شِئْتَ أَعْمَیْتَنِی فَلَمْ تَفْعَلْ ذَلِکَ بِی
و حقت را ادا ننمودم و معصیتت را ترک نکردم؛ بلکه با چشمم از تو نافرمانى کردم در حالى که اگر میخواستى، میتوانستى کورم بکنى و چنین نکردى
وَ عَصَیْتُکَ بِسَمْعِی وَ لَوْ شِئْتَ أَصْمَمْتَنِی فَلَمْ تَفْعَلْ ذَلِکَ بِی وَ عَصَیْتُکَ بِیَدِی وَ لَوْ شِئْتَ لَکَنَعْتَنِی فَلَمْ تَفْعَلْ ذَلِکَ بِی
و با گوشم معصیت کردم در حالى که اگر میخواستى، میتوانستى مرا کر و ناشنوا بگردانى و چنین ننمودى و با دستم معصیت کردم در حالى که اگر میخواستى میتوانستى دست مرا شل بکنى و چنین نکردى
وَ عَصَیْتُکَ بِرِجْلِی وَ لَوْ شِئْتَ لَجَذَمْتَنِی فَلَمْ تَفْعَلْ ذَلِکَ بِی وَ عَصَیْتُکَ بِفَرْجِی وَ لَوْ شِئْتَ لَعَقَمْتَنِی فَلَمْ تَفْعَلْ ذَلِکَ بِی
و با پایم از تو نافرمانى کردم در حالى که اگر میخواستى میتوانستى پایم را قطع [یا: به بیمارى جذام [مبتلا]کنى و چنین نکردى و با شرمگاهم معصیت کردم در حالى که اگر میخواستى، میتوانستى مرا عقیم بگردانى و چنین نکردى
وَ عَصَیْتُکَ بِجَمِیعِ جَوَارِحِی وَ لَمْ یَکُ [وَ لَمْ یَکُنْ] هَذَا جَزَائَکَ مِنِّی
و با همهى اعضا و جوارحم معصیت کردم در حالى که این پاداش تو از سوى من نبود.
فَعَفْوَکَ عَفْوَکَ فَهَا أَنَا ذَا عَبْدُکَ الْمُقِرُّ بِذَنْبِی الْخَاشِعُ بِذُلِّی الْمُسْتَکِینُ لَکَ بِجُرْمِی
پس عفوت عفوت [را خواستارم]. هان! اینک من همان بندهى توام که به گناهم اقرار نموده و با خوارى در برابرت اظهار فروتنى نموده و به واسطهى جرمم به درگاهت خاکسارى میکنم،
مُقِرٌّ لَکَ بِجِنَایَتِی مُتَضَرِّعٌ إِلَیْکَ رَاجٍ لَکَ فِی مَوْقِفِی هَذَا تَائِبٌ إِلَیْکَ مِنْ ذُنُوبِی وَ مِنِ اقْتِرَافِی
به جنایت خویش اعتراف نموده و به درگاهت تضرع میکنم و در اینجا که قرار دارم، به تو امید بستهام و از همهى گناهان و ارتکاب [اعمال ناشایست]توبه میکنم
وَ مُسْتَغْفِرٌ لَکَ مِنْ ظُلْمِی لِنَفْسِی رَاغِبٌ إِلَیْکَ فِی فَکَاکِ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ مُبْتَهِلٌ إِلَیْکَ فِی الْعَفْوِ
و از ستم به خویش طلب آمرزش مینمایم و آرزومندم که مرا از آتش جهنم آزاد کنى و به درگاهت تضرع میکنم که از گناهانم درگذرى
عَنِ الْمَعَاصِی طَالِبٌ إِلَیْکَ أَنْ تُنْجِحَ لِی حَوَائِجِی وَ تُعْطِیَنِی فَوْقَ رَغْبَتِی وَ أَنْ تَسْمَعَ نِدَائِی
و درخواست میکنم که حوایجم را برآورى و افزون برخواستهام به من عطا کنى و ندایم را بشنوى
وَ تَسْتَجِیبَ دُعَائِی وَ تَرْحَمَ تَضَرُّعِی وَ شَکْوَایَ وَ کَذَلِکَ الْعَبْدُ الْخَاطِئُ یَخْضَعُ لِسَیِّدِهِ وَ یَخْشَعُ لِمَوْلَاهُ بِالذُّلِّ
و دعایم را مستجاب گردانى و بر تضرع و گلهگزارىام رحم آرى و اینچنین بندهى خطاکار در برابر آقاى خود فروتنى میکند و با خاکسارى در برابر مولایش اظهار افتادگى میکند.
یَا أَکْرَمَ مَنْ أَقَرَّ لَهُ کُلٌّ بِالذُّنُوبِ وَ أَکْرَمَ مَنْ خُضِعَ لَهُ وَ خُشِعَ مَا أَنْتَ صَانِعٌ بِمُقِرٍّ لَکَ بِذَنْبِهِ خَاضِعٍ لَکَ بِذُلِّهِ
اى گرامیترین کسى که همه در درگاه او اعتراف به گناه میکنند و اى ارجمندترین کسى که همه در برابر او اظهار فروتنى و افتادگى میکنند، با من که در درگاه تو به گناهم اعتراف میکنم و با خاکسارى فروتنى مینمایم، چه خواهى کرد؟
فَإِنْ کَانَتْ ذُنُوبِی قَدْ حَالَتْ بَیْنِی وَ بَیْنَکَ أَنْ تُقْبِلَ عَلَیَّ بِوَجْهِکَ وَ تَنْشُرَ عَلَیَّ رَحْمَتَکَ
اگر گناهانم میان من و تو فاصله انداخته و مانع از آن شده است که بر من روى آورى و رحمتت را بر من بگسترانى
وَ تُنْزِلَ عَلَیَّ شَیْئاً مِنْ بَرَکَاتِکَ وَ تَرْفَعَ لِی إِلَیْکَ صَوْتاً أَوْ تَغْفِرَ لِی ذَنْباً أَوْ تَتَجَاوَزَ عَنْ خَطِیئَهٍ [خَطِیئَتِهِ]
و بخشى از برکاتت را بر من فرود آورى و صدایم را به درگاهت برسانى، یا گناهم را بیامرزى، یا از خطایم درگذرى،
فَهَا أَنَا ذَا عَبْدُکَ مُسْتَجِیراً بِکَرَمِ وَجْهِکَ وَ عِزِّ جَلَالِکَ وَ مُتَوَجِّهاً إِلَیْکَ وَ مُتَوَسِّلًا إِلَیْکَ
هان اینک این من بندهى توام که به روى [ذات، یا اسما و صفات]گرامی و سربلندى عظمتت پناهنده شده و به تو روى آورده و توسل جستهام
وَ مُتَقَرِّباً إِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَحَبِّ خَلْقِکَ إِلَیْکَ وَ أَکْرَمِهِمْ لَدَیْکَ
و با واسطه قرار دادن پیامبرت، حضرت محمد-درود خداوند بر او و خاندان او-، محبوبترین، گرامیترین،
وَ أَوْلَاهُمْ بِکَ وَ أَطْوَعِهِمْ لَکَ وَ أَعْظَمِهِمْ مِنْکَ مَنْزِلَهً وَ عِنْدَکَ مَکَاناً وَ بِعِتْرَتِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِمُ الْهُدَاهِ الْمَهْدِیِّینَ
شایستهترین، مطیعترین، برترین و والاترین آفریدهها در نزد تو، و خاندان هدایتگر و هدایتیافتهى او-درود خداوند بر آنان-
الَّذِینَ افْتَرَضْتَ طَاعَتَهُمْ وَ أَمَرْتَ بِمَوَدَّتِهِمْ وَ جَعَلْتَهُمْ وُلَاهَ الْأَمْرِ بَعْدَ نَبِیِّکَ
که اطاعت از آنان را واجب نموده و به دوستى با آنان دستور دادهاى و فرمانروایان بعد از پیامبرت قرار دادهاى، به درگاهت نزدیکى میجویم.
یَا مُذِلَّ کُلِّ جَبَّارٍ وَ یَا مُعِزَّ کُلِّ ذَلِیلٍ قَدْ بَلَغَ مَجْهُودِی فَهَبْ لِی نَفْسِی السَّاعَهَ السَّاعَهَ بِرَحْمَتِکَ
اى به خوارىکشانندهى سرکشان و اى سرافرازکنندهى خاکساران، توانم به آخر رسید، پس همین لحظه و همین لحظه، به رحمت خویش وجود مرا به من ارزانى دار.
اللَّهُمَّ لَا قُوَّهَ لِی عَلَى سَخَطِکَ وَ لَا صَبْرَ لِی عَلَى عَذَابِکَ وَ لَا غِنَى بِی عَنْ رَحْمَتِکَ تَجِدُ مَنْ تُعَذِّبُ غَیْرِی
خداوندا، من توان ایستادگى در برابر خشمت را ندارم و نمیتوانم در برابر عذابت شکیبا باشم و از رحمتت بىنیاز نیستم، تو غیر مرا مییابى که عذاب کنى
وَ لَا أَجِدُ مَنْ یَرْحَمُنِی غَیْرُکَ وَ لَا قُوَّهَ لِی عَلَى الْبَلَاءِ وَ لَا طَاقَهَ لِی عَلَى الْجَهْدِ أَسْأَلُکَ بِحَقِّ [نَبِیِّکَ] مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ
ولى من کسى جز تو را نمییابم که بر من رحم آرد و نمیتوانم در برابر بلایت ایستادگى کنم و توان گرفتارىهاى طاقتفرسا را ندارم.
وَ بآله الطَّاهِرِینَ وَ أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِالْأَئِمَّهِ الَّذِینَ اخْتَرْتَهُمْ لِسِرِّکَ وَ أَطْلَعْتَهُمْ عَلَى وَحْیِکَ وَ اخْتَرْتَهُمْ بِعِلْمِکَ وَ طَهَّرْتَهُمْ
به حق پیامبرت، حضرت محمد-درود خداوند بر او و خاندان او-و خاندان پاک او، از تو درخواست میکنم و به امامانى توسل میجویم که آنان را براى [حفظ]اسرار خود برگزیده و از وحىات آگاه گردانیده و براى حمل دانش خود برگزیده و پاک
وَ خَلَّصْتَهُمْ وَ اصْطَفَیْتَهُمْ وَ صَفَّیْتَهُمْ وَ جَعَلْتَهُمْ هُدَاهً مَهْدِیِّینَ وَ ائْتَمَنْتَهُمْ عَلَى وَحْیِکَ وَ عَصَمْتَهُمْ عَنْ مَعَاصِیکَ
و پاکیزه ساخته و گزینش نموده و بىآلایش ساخته و هدایتگر و هدایت یافته و امانتدار وحىات قرار داده و از گناه بازداشته
وَ رَضِیتَهُمْ لِخَلْقِکَ وَ خَصَصْتَهُمْ [خَصَّصْتَهُمْ] بِعِلْمِکَ وَ اجْتَبَیْتَهُمْ وَ حَبَوْتَهُمْ وَ جَعَلْتَهُمْ حُجَجاً عَلَى خَلْقِکَ وَ أَمَرْتَ بِطَاعَتِهِمْ
و براى آفریدههایت پسندیدهاى و به دانش خود ویژه گردانیده و برگزیده و نعمتت را به آنان ارزانى داشته و حجت خویش بر خلق قرار داده و به اطاعت از آنان دستور دادهاى
وَ لَمْ تُرَخِّصْ لِأَحَدٍ فِی مَعْصِیَتِهِمْ وَ فَرَضْتَ طَاعَتَهُمْ عَلَى مَنْ بَرَأْتَ وَ أَتَوَسَّلُ بِهِمْ إِلَیْکَ فِی مَوْقِفِیَ الْیَوْمَ
و به هیچکس اجازهى نافرمانى از آنان را نداده و اطاعت از آنان را بر همهى آفریدههایت واجب گردانیدهاى و نیز امروز و اکنون که در اینجا ایستادهام، به آنان توسل جسته
أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ خِیَارِ وَفْدِکَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و از تو میخواهم که مرا از بهترین و برگزیدهترین واردشوندگان بر خود قرار دهى، خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست
وَ ارْحَمْ صُرَاخِی وَ اعْتِرَافِی بِذَنْبِی وَ تَضَرُّعِی وَ ارْحَمْ طَرْحِی رَحْلِی بِفِنَائِکَ وَ ارْحَمْ مَسِیرِی إِلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَنْ سُئِلَ
و بر ناله و اعترافم به گناه و تضرعم و افکندن توشهام بر آستانهات و راهى شدنم به سویت رحمت آر، اى گرامیترین درخواستشدگان،
یَا عَظِیماً یُرْجَى لِکُلِّ عَظِیمٍ اغْفِرْ لِی ذَنْبِیَ الْعَظِیمَ فَإِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الْعَظِیمَ إِلَّا الْعَظِیمُ
اى بزرگى که براى گناه بزرگ به تو امید بسته میشود، گناه بزرگ مرا بیامرز، به راستى که گناه بزرگ را جز بزرگ نمیآمرزد.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ فَکَاکَ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ یَا رَبَّ الْمُؤْمِنِینَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِی یَا مَنَّانُ مُنَّ عَلَیَّ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خداوندا، از تو خواهانم که مرا از آتش جهنم آزاد کنى. اى پروردگار مؤمنان، امیدم را قطع مکن، اى بسیار بخشنده بر من ببخش، اى مهربانترین مهربانان.
یَا مَنْ لَا یَخِیبُ سَائِلُهُ لَا تَرُدَّنِی یَا عَفُوُّ اعْفُ عَنِّی یَا تَوَّابُ تُبْ عَلَیَّ وَ اقْبَلْ تَوْبَتِی
اى خدایى که درخواستکنندگان از خود را نومید نمیگردانى، مرا از درگاه خود مران، اى بسیار گذشتکننده از من درگذر، اى بسیار توبهپذیر توفیق توبه به من ده و توبهام را بپذیر.
یَا مَوْلَایَ حَاجَتِیَ الَّتِی إِنْ أَعْطَیْتَنِیهَا لَمْ یَضُرَّنِی مَا مَنَعْتَنِی وَ إِنْ مَنَعْتَنِیهَا لَمْ یَنْفَعْنِی مَا أَعْطَیْتَنِی فَکَاکُ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ
اى مولاى من، حاجت من از تو-که اگر آن را به من عطا کنى، هرچه از من بازدارى، ضررى به من نمیرساند و اگر آن را از من بازدارى، هرچه به من عطا کنى سودى به حال من ندارد-این است که مرا از آتش جهنم آزاد کنى.
اللَّهُمَّ بَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَنِّی تَحِیَّهً وَ سَلَاماً وَ بِهِمُ الْیَوْمَ فَاسْتَنْقِذْنِی یَا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ یَا مَنْ یَجْزِی عَلَى الْعَفْوِ
خدایا، درود و سلام مرا به روح محمد و آل محمد برسان و به واسطهى آنان، امروز مرا نجات ده. اى خدایى که دستور گذشت دادهاى، اى خدایى که در برابر گذشت پاداش [نیک]میدهى،
یَا مَنْ یَعْفُو یَا مَنْ رَضِیَ بِالْعَفْوِ یَا مَنْ یُثِیبُ عَلَى الْعَفْوِ الْعَفْوَ الْعَفْوَ
اى خدایى که گذشت میکنى، اى خدایى که از گذشت خشنودى، اى خدایى که در برابر گذشت ثواب میدهى، گذشتت گذشتت را خواستارم.
یَقُولُهَا عِشْرِینَ مَرَّهً
بیست مرتبه بگوید (الْعَفْوِ)
أَسْأَلُکَ الْیَوْمَ الْعَفْوَ وَ أَسْأَلُکَ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ أَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ هَذَا مَکَانُ الْبَائِسِ الْفَقِیر هَذَا مَکَانُ الْمُضْطَرِّ إِلَى رَحْمَتِکَ
امروز گذشتت را خواستارم و نیز از هر خیرى که علم تو آن را فراگرفته، از تو درخواست میکنم. این، جایگاه بندهى بیچاره و نیازمند است، این جایگاه درمانده و نیازمند به رحمت تو است،
هَذَا مَکَانُ الْمُسْتَجِیرِ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ هَذَا مَکَانُ اللَّائِذِ بِکَ مِنْکَ أَعُوذُ بِرِضَاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ مِنْ فَجْأَهِ نَقِمَتِکَ [نَقِمَتِکَ]
این جایگاه پناهجوى به عفوت از کیفرت میباشد، این جایگاه پناهآورندهى به تو از تو است، از خشم و ناگهان در رسیدن کیفرت به خشنودىات پناه میبرم.
یَا أَمَلِی یَا رَجَائِی یَا خَیْرَ مُسْتَغَاثٍ یَا أَجْوَدَ الْمُعْطِینَ یَا مَنْ سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَهُ یَا سَیِّدِی وَ مَوْلَایَ
اى آرزو و امید من، اى بهترین فریادرس، اى بخشندهترین بخشنده، اى کسى که رحمتت بر غضبت پیشى گرفته است. اى سرور و مولا
وَ رَجَائِی وَ ثِقَتِی وَ مُعْتَمَدِی وَ یَا ذُخْرِی وَ ظَهْرِی وَ عُدَّتِی وَ غَایَهَ أَمَلِی وَ رَغْبَتِی یَا غِیَاثِی یَا وَارِثِی
و امید و مورد اعتماد و تکیهگاه من، اى ذخیره و پشتیبان و اندوخته و نهایت آرزو و خواستهى من، اى فریادرس و اى وارث من،
مَا أَنْتَ صَانِعٌ بِی فِی هَذَا الْیَوْمِ الَّذِی فَزِعْتُ فِیهِ إِلَیْکَ وَ کَثُرَتْ فِیهِ الْأَصْوَاتُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
در این روز که به تو پناهنده شدهام و صداهاى فراوان به سوى تو بلند است، با من چه خواهى کرد؟ از تو میخواهم که بر محمد و آل محمد درود فرستى
وَ أَنْ تَقْلِبَنِی فِیهِ مُفْلِحاً مُنْجِحاً بِأَفْضَلِ مَا انْقَلَبَ بِهِ مَنْ رَضِیتَ عَنْهُ وَ اسْتَجَبْتُ دُعَاءَهُ وَ قَبِلْتَهُ وَ أَجْزَلْتَ حَبَاهُ
و در این روز مرا رستگار و کامیاب از درگاهت برگردان، به بهترین صورت که از کسى خشنود گردیده و دعایش را اجابت نموده و پذیرفته و عطاى فراوان به او بخشیده
وَ غَفَرْتَ ذُنُوبَهُ وَ أَکْرَمْتَهُ وَ لَمْ تَسْتَبْدِلْ بِهِ سِوَاهُ وَ شَرَّفْتَ مَقَامَهُ وَ بَاهَیْتَ بِهِ مَنْ هُوَ خَیْرٌ مِنْهُ
و گناهانش را آمرزیده و گرامی میدارى و کس دیگر را بهجاى او برنمیگزینى و مقامش را والا گردانیده و در نزد افراد بهتر از او به او مباهات میکنى
وَ قَلَّبْتَهُ بِکُلِّ حَوَائِجِهِ وَ أَحْیَیْتَهُ بَعْدَ الْمَمَاتِ حَیَاهً طَیِّبَهً وَ خَتَمْتَ لَهُ بِالْمَغْفِرَهِ وَ أَلْحَقْتَهُ بِمَنْ تَوَلَّاهُ
و با برآوردن تمامی حوایجش از درگاهت برمیگردانى و بعد از مرگ نیز او را به زندگانى پاکیزه زنده میگردانى و پایان کار او را به آمرزش پایان داده و به آنان که دوستش میدارد، میپیوندى.
اللَّهُمَّ إِنَّ لِکُلِّ وَافِدٍ جَائِزَهً وَ لِکُلِّ زَائِرٍ کَرَامَهً وَ لِکُلِّ سَائِلٍ لَکَ عَطِیَّهً وَ لِکُلِّ رَاجٍ لَکَ ثَوَاباً
خدایا، هر واردشوندهاى جایزهاى دارد و هر زیارتکنندهاى کرامتى و هر درخواستکنندهاى عطایى و هر امیدوارى ثوابى
وَ لِکُلِّ مُلْتَمِسٍ مَا عِنْدَکَ جَزَاءً وَ لِکُلِّ رَاغِبٍ إِلَیْکَ هِبَهً وَ لِکُلِّ مَنْ فَزِعَ إِلَیْکَ رَحْمَهً
و هر درخواستکنندهاى از تو پاداشى و هر گرایندهى به درگاهت هدیهاى و هر پناهجویى رحمتى
وَ لِکُلِّ مَنْ رَغِبَ إِلَیْکَ زُلْفَى وَ لِکُلِّ مُتَضَرِّعٍ إِلَیْکَ إِجَابَهً وَ لِکُلِّ مُسْتَکِینٍ إِلَیْکَ رَأْفَهً
و هر خواهشکنندهاى قرب و منزلت و هر تضرعکننده اجابتى و هر خاکسارى رأفتى
وَ لِکُلِّ نَازِلٍ حِفْظاً وَ لِکُلِّ مُتَوَسِّلٍ إِلَیْکَ عَفْواً وَ قَدْ وَفَدْتُ إِلَیْکَ وَ وَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ
و هر فرودآمدهاى از حق حفظ و نگاهدارى و هر توسلکنندهاى از حق گذشتت برخوردار است و من اکنون به درگاهت وارد شده
فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الَّذِی شَرَّفْتَهُ رَجَاءً لِمَا عِنْدَکَ فَلَا تَجْعَلْنِی الْیَوْمَ أَخْیَبَ وَفْدِکَ وَ أَکْرِمْنِی بِالْجَنَّهِ
و در این مکان که شرافت دادهاى، به امید آنچه در نزد تو است در پیشگاهت ایستادهام، پس امروز مرا از نومیدترین واردشوندگان بر خود قرار مده، بلکه با بهشتت مرا گرامی دار
وَ مُنَّ عَلَیَّ بِالْمَغْفِرَهِ وَ حَمِّلْنِی بِالْعَافِیَهِ وَ أَجِرْنِی مِنَ النَّارِ وَ أَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلَالِ الطَّیِّبِ
و آمرزشت را به من ارزانى بدار و با عافیتت بیآراى [عافیتت را بر دوشم نه]و از آتش جهنم در پناه خود در آور و از روزى حلال و پاکیزهات بر من بگستران
وَ ادْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَهِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ وَ شَرَّ شَیَاطِینِ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و شرّ فاسقان عرب و عجم و شرّ شیطانهاى جنى و انسى را از من دور بدار. خدایا، بر محمد و آل محمد درود فرست
وَ لَا تَرُدَّنِی خَائِباً وَ سَلِّمْنِی مَا بَیْنِی وَ بَیْنَ لِقَائِکَ حَتَّى تُبَلِّغَنِی الدَّرَجَهَ الَّتِی فِیهَا مُرَافَقَهُ أَوْلِیَائِکَ
و مرا نومید برمگردان و میان من و ملاقات با خود را سالم و بىگزند بدار تا اینکه مرا به پایهى همدمی با دوستانت نایل گردانى
وَ اسْقِنِی مِنْ حَوْضِهِمْ مَشْرَباً رَوِیّاً لَا أَظْمَأُ بَعْدَهُ وَ احْشُرْنِی فِی زُمْرَتِهِمْ وَ تَوَفَّنِی فِی حِزْبِهِمْ
و با شرابى گوارا از حوض آنان به من بنوشانى به گونهاى که هرگز بعد از آن تشنه نگردم و مرا در زمرهى آنان محشور کن و جزو حزب و گروه آنان بمیران
وَ عَرِّفْنِی وُجُوهَهُمْ فِی رِضْوَانِکَ وَ الْجَنَّهِ فَإِنِّی رَضِیتُ بِهِمْ هُدَاهً یَا کَافِیَ کُلِّ شَیْءٍ
و در مقام رضا و بهشتت چهرهى آنان را به من بشناسان؛ زیرا که من از آنان به عنوان هدایتگر خشنودم. اى کفایتکنندهى هر چیز
وَ لَا یَکْفِی مِنْهُ شَیْءٌ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اکْفِنِی شَرَّ مَا أَحْذَرُ وَ شَرَّ مَا لَا أَحْذَرُ
که هیچچیز نمیتواند چیزى را از تو کفایت کند، بر محمد و آل محمد درود فرست و مرا از شرّ آنچه از آن پرهیز میکنم و یا نمیکنم، کفایت کن
وَ لَا تَکِلْنِی إِلَى أَحَدٍ سِوَاکَ وَ بَارِکْ لِی فِیمَا رَزَقْتَنِی وَ لَا تَسْتَبْدِلْ بِی غَیْرِی وَ لَا تَکِلْنِی إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ
و به هیچکس به جز خود وامگذار و آنچه را که به من روزى کردهاى مبارک گردان و کس دیگر را به جاى من مگزین و مرا به آفریدههایت وامگذار
وَ لَا إِلَى رَأْیِی فَیُعْجِزُنِی وَ لَا إِلَى الدُّنْیَا فَتَلْفِظُنِی وَ لَا إِلَى قَرِیبٍ وَ لَا بَعِیدٍ بَلْ تَفَرَّدْ بِالصُّنْعِ لِی یَا سَیِّدِی وَ مَوْلَایَ
و به نظر خودم وامگذار مکن تا مبادا مرا ناتوان گرداند و به دنیا وامگذار تا مبادا مرا رها نموده و به دور بیفکند و به نزدیک و دور وامگذار، بلکه تنها به نیکى به من بپرداز اى سرور و مولاى من.
اللَّهُمَّ أَنْتَ أَنْتَ انْقَطَعَ الرَّجَاءُ إِلَّا مِنْکَ فِی هَذَا الْیَوْمِ تَطَوَّلْ عَلَیَّ فِیهِ بِالرَّحْمَهِ وَ الْمَغْفِرَهِ
خداوندا، تو تو، امیدم در این روز جز از تو گسسته است. در این روز رحمت و آمرزشت را بر من ارزانى دار.
اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الْأَمْکِنَهِ الشَّرِیفَهِ وَ رَبَّ کُلِّ حَرَمٍ وَ مَشْعَرٍ عَظَّمْتَ قَدْرَهُ وَ شَرَّفْتَهُ
خداوندا، اى پروردگار این مکانهاى شریف و پروردگار همهى نقاط سرزمین «حرم» و «مشعر» که قدرش را بزرگ داشته و عظمت بخشیده
وَ بِالْبَیْتِ الْحَرَامِ وَ بِالْحِلِّ وَ الْحَرَامِ وَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و به حق خانهى محترم و سرزمین «حلّ» و «حرم» و رکن کعبه و مقام [ابراهیم-درود بر او-]، بر حضرت محمد و خاندان او درود فرست
وَ أَنْجِحْ کُلَّ حَاجَهٍ مِمَّا فِیهِ صَلَاحُ دِینِی وَ دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی وَ اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ
و همهى حوایج مرا که صلاح دین، دنیا و آخرت من در آن است، برآور و من و پدر و مادر من
وَ لِمَنْ وَلَدَنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَ (ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانِی صَغِیراً)[5] وَ اجْزِهِمَا عَنِّی خَیْرَ الْجَزَاءِ
و اجداد-اعم از پدرى و مادرى-مسلمان مرا بیامرز و بر پدر و مادر من رحمت آر همان گونه که آن دو در حال کودکى مرا پرورش دادند و بهترین پاداش را به آن دو عطا کن
وَ عَرِّفْهُمَا بِدُعَائِی لَهُمَا مَا تَقَرُّ بِهِ أَعْیُنُهُمَا فَإِنَّهُمَا قَدْ سَبَقَانِی إِلَى الْغَایَهِ وَ خَلَقْتَنِی بَعْدَهُمَا
و به واسطهى دعاى من آن دو را با چیزى آشنا کن که چشمهایشان بدان روشن گردد؛ زیرا آن دو در [حرکت به سوى]مقصد از من پیشى گرفتهاند و مرا بعد از آن دو آفریدهاى،
فَشَفِّعْنِی فِی نَفْسِی وَ فِیهِمَا وَ فِی جَمِیعِ أَسْلَافِی مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فِی هَذَا الْیَوْمِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
پس در این روز، شفاعت مرا در رابطه با خودم و دربارهى آن دو و همهى نیاکان مؤمنم بپذیر، اى مهربانترین مهربانان.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ فَرِّجْ عَنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلُونَ
خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و از خاندان محمد اندوهگشایى کن و آنان را امامانى قرار ده که به حق رهنمون گردیده و به آن بازمیگرداند
وَ انْصُرْهُمْ وَ انْتَصِرْ بِهِمْ وَ أَنْجِزْ لَهُمْ مَا وَعَدْتَهُمْ وَ بَلِّغْنِی فَتْحَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اکْفِنِی کُلَّ هَوْلٍ دُونَهُ
و آنان را یارى ده و به واسطهى آنان دینت را یارى کن و به آنچه که به آنان وعده دادهاى، وفا کن و مرا به پیروزى خاندان محمد نایل گردان و در راه رسیدن به آن از هر امر هولناک کفایت نما،
ثُمَّ اقْسِمِ اللَّهُمَّ لِی فِیهِمْ نَصِیباً خَالِصاً یَا مُقَدِّرَ الْآجَالِ یَا مُقَسِّمَ الْأَرْزَاقِ افْسَحْ لِی فِی عُمُرِی وَ ابْسُطْ لِی فِی رِزْقِی
سپس-اى خدا-بهرهاى خالص و بىآلایش در رابطه با آنان براى من مقدر کن، اى مقدرکنندهى سرآمد عمر انسانها و اى تقسیمکنندهى روزىها، عمر مرا دراز و روزىام را گسترده بگردان.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَصْلِحْ لَنَا إِمَامَنَا وَ اسْتَصْلِحْهُ وَ أَصْلِحْ عَلَى یَدَیْهِ وَ آمِنْ خَوْفَهُ وَ خَوْفَنَا عَلَیْهِ
خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و امام ما را شایسته بگردان و امور ما را به او سامان ده و بیم او را و نیز بیم ما را بر او ایمن گردان و-اى خدا-او را یاور دینت قرار ده.
وَ اجْعَلْهُ اللَّهُمَّ الَّذِی تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِینِکَ اللَّهُمَّ امْلَأِ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً
خداوندا، به وجود او زمین را از داد و قسط آکنده کن،چنانکه از ستم و جور پر است
وَ امْنُنْ بِهِ عَلَى فُقَرَاءِ الْمُسْلِمِینَ وَ أَرَامِلِیهِمْ وَ مَسَاکِینِهِمْ وَ اجْعَلْنِی مِنْ خِیَارِ مَوَالِیهِ وَ شِیعَتِهِ أَشَدِّهِمْ لَهُ حُبّاً
و وجود او را بر فقرا و زنان بىشوهر و افراد بیچارهى مسلمان منّت نه و مرا از بهترین دوستان و شیعیان او بگردان، آنان که سخت شیفتهى اویند
وَ أَطْوَعِهِمْ لَهُ طَوْعاً وَ أَنْفَذِهِمْ لِأَمْرِهِ وَ أَسْرَعِهِمْ إِلَى مَرْضَاتِهِ وَ أَقْبَلِهِمْ لِقَوْلِهِ وَ أَقْوَمِهِمْ بِأَمْرِهِ
و به نحو شایسته از او اطاعت نموده و سرسپردهى فرمان اویند و زودتر از همه به خشنودى او میشتابند و سخن او را میپذیرند و براى اجراى فرمان او بهپا میخیزند
وَ ارْزُقْنِی الشَّهَادَهَ بَیْنَ یَدَیْهِ حَتَّى أَلْقَاکَ وَ أَنْتَ عَنِّی رَاضٍ اللَّهُمَّ إِنِّی خَلَّفْتُ [خَلَفْتُ] الْأَهْلَ وَ الْوَلَدَ وَ مَا خَوَّلْتَنِی
و شهادت در پیشاروى او را به من روزى کن، تا اینکه در حالى که تو از من خشنودى، با تو ملاقات کنم. خدایا، من خانواده و فرزندان و آنچه را که تو به من روزى کردهاى، رها کردم
وَ خَرَجْتُ إِلَیْکَ وَ وَکَّلْتُ مَا خَلَّفْتُ إِلَیْکَ
به سوى تو بیرون آمدم و همهى کسانى را که رها کردم، به تو واگذار نمودم.
فَأَحْسِنْ عَلَیَّ فِیهِمُ الْخَلَفَ فَإِنَّکَ وَلِیُّ ذَلِکَ مِنْ خَلْقِکَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْکَرِیمُ
پس به صورت نیک از من جانشینى کن، که تو سرپرست آفریدههایت میباشى. معبودى جز خداوند بردبار و کریم نیست،
لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ رَبِّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ
معبودى جز خداوند بلندپایه و بزرگ نیست. پاکا خدایى که پروردگار آسمانها و زمینهاى هفتگانه
وَ مَا فِیهِنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ وَ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ
و آنچه در آنها و میان آنها وجود دارد و پروردگار عرش بزرگ است و ستایش خدا را که پروردگار جهانیان است.
وَ مِنْ هَذَا الْمَوْضِعِ زِیَادَهٌ لَیْسَ مِنْ هَذَا الْفَصْلِ وَ هُوَ مُضَافٌ إِلَیْهِ
ادامهى این دعا براساس برخى نسخهها:
اللَّهُمَّ إِنِّی عَبْدُکَ نَاصِیَتِی بِیَدِکَ وَ أَجَلِی بِعِلْمِکَ وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُوَفِّقَنِی لِمَا یُرْضِیکَ عَنِّی
خداوندا، من بندهى توام و [موى]پیشانى و زمام اختیارم به دست تو است و سرآمد عمر به دانش تو بستگى دارد. از تو میخواهم که مرا به آنچه تو را از من خرسند میگرداند، موفق گردانى
وَ أَنْ تُسَلِّمَ لِی مَنَاسِکِیَ الَّتِی أَرَیْتَهَا إِبْرَاهِیمَ خَلِیلَکَ وَ دَلَلْتَ عَلَیْهَا نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِمَا
و مناسک مرا [اعمال و عبادات حج]که به خلیل و دوست صمیمیات حضرت ابراهیم نمایاندى و پیامبرت حضرت محمد-درودهاى تو بر آن دو-را بر آن رهنمون گردیدى [سالم]به من بسپارى.
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِمَّنْ رَضِیتَ عَمَلَهُ وَ أَطَلْتَ عُمُرَهُ وَ أَحْیَیْتَهُ بَعْدَ الْمَمَاتِ حَیَاهً طَیِّبَهً
خدایا، مرا از کسانى قرار ده که کردارشان را پسندیده و عمرشان را دراز قرار داده و بعد از مرگ به زندگانى پاکیزه زنده گردانیدهاى.
الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نَعْمَائِهِ الَّتِی لَا تُحْصَى بِعَدَدٍ وَ لَا تُکَافَى بِعَمَلٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَنِی
سپاس خدا را در برابر نعمتهایش که به شماره درنمیآید و با عمل نمیتوان آن را جبران کرد، ستایش خدایى را که مرا آفرید
وَ لَمْ أَکُ شَیْئاً مَذْکُوراً وَ فَضَّلْتَنِی [فَضَّلَنِی] عَلَى کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقَ تَفْضِیلًا
در حالى که چیزى درخور یادکرد نبودم و بر بسیارى از آفریدههایش به نحو شایسته برترى بخشید،
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَزَقَنِی وَ لَمْ أَکُ أَمْلِکُ شَیْئاً الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى حِلْمِهِ بَعْدَ عِلْمِهِ
ستایش خدایى را که مرا روزى داد در حالى که مالک هیچچیز نبودم، ستایش خدا را بر بردبارىاش با وجود آگاهىاش،
الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى عَفْوِهِ بَعْدَ قُدْرَتِهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى رَحْمَتِهِ الَّتِی سَبَقَتْ غَضَبَهُ
ستایش خدا را بر گذشتش با وجود توانایىاش، ستایش خدا را بر رحمتش که بر خشمش پیشى گرفته است.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ وَ خِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ الَّذِی اصْطَفَیْتَهُ لِرِسَالاتِکَ [لِرِسَالَتِکَ]
خداوندا، بر بنده فرستاده و برگزیدهات از میان آفریدههایت که او را براى اداى پیام [ها]یت انتخاب کردهاى، درود فرست
وَ اجْعَلْهُ اللَّهُمَّ أَوَّلَ شَافِعٍ وَ أَوَّلَ مُشَفَّعٍ وَ أَوَّلَ قَائِلٍ وَ أَنْجَحَ سَائِلٍ
و-اى خدا-او را اولین شفاعتکننده و اولین کسى که شفاعتش مورد پذیرش قرار میگیرد و اولین سخنگو و حاجت برآورده شدهترین درخواستکننده قرار ده،
إِنَّکَ مُجِیبُ الْمُضْطَرِّ إِذَا دَعَاکَ وَ تَکْشِفُ السُّوءَ وَ تُغِیثُ الْمَکْرُوبَ وَ تَشْفِی السَّقِیمَ
به راستى که تو دعاى بیچاره را آنگاه که تو را بخواند، اجابت میکنى و سختى و گرفتارى را برطرف نموده و اندوهناک را یارى نموده و بیمار را بهبود بخشیده
وَ تُغْنِی الْفَقِیرَ وَ تَجْبُرُ الْکَسِیرَ وَ لَیْسَ فَوْقَکَ أَمِیرٌ وَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ
و نیازمند را بىنیاز گردانیده و شکستگى [دل]شکستگان را اصلاح میکنى و هیچ فرمانروایى برتر از تو وجود ندارد و تو بلندپایه و بزرگى.
یَا عِصْمَهَ الْخَائِفِ الْمُسْتَجِیرِ یَا مَنْ لَا شَرِیکَ لَهُ وَ لَا وَزِیرَ
اى نگاه دارندهى بیمناک پناهجو، اى کسى که نه شریکى دارى و نه وزیرى،
أَسْأَلُکَ بِعَظِیمِ مَا سَأَلَکَ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِکَ مِنْ کَرِیمِ أَسْمَائِکَ وَ جَمِیلِ ثَنَائِکَ وَ خَاصَّهِ آلَائِکَ
به خواستههاى بزرگ آفریدههایت از تو به نامهاى حق گرامی و ستایش زیبا و نعمتهاى ویژهات،
أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ عَشِیّتِی[6] [عَیْشِی] هَذِهِ أَعْظَمَ عَشِیَّهٍ [عَیْشَهٍ]
از تو درخواست میکنم که بر محمد و خاندان او درود فرست و این شامگاه مرا بزرگترین شامگاهى که از زمان آوردن به این دنیا بر من گذشته
مَرَّتْ عَلَیَّ مُنْذُ أَنْزَلْتَنِی إِلَى الدُّنْیَا بَرَکَهً فِی عِصْمَهِ دِینِی وَ خَلَاصِ نَفْسِی وَ قَضَاءِ حَاجَتِی
از جهت برکت در نگاهدارى از دین، آزاد کردن من [از آتش جهنم]و برآوردن حوایج،
وَ تَشْفِیعِی فِی مَسَائِلِی وَ إِتْمَامِ النِّعْمَهِ عَلَیَّ وَ صَرْفِ السُّوءِ عَنِّی وَ لِبَاسِ الْعَافِیَهِ لِی
شفاعت درخواستها، اتمام نعمتت بر من، برکنار کردن بدى از من، پوشاندن لباس عافیت به تنم، قرار دهى
وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِمَّنْ نَظَرْتَ إِلَیْهِ فِی هَذِهِ الْعَشِیَّهِ بِرَحْمَتِکَ إِنَّکَ جَوَادٌ کَرِیمٌ
و نیز مرا از کسانى قرار دهى که در این شامگاه با رحمتت به آنان نگریستهاى و به راستى که تو بخشنده و گرامی هستى.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَا تَجْعَلْ هَذِهِ الْعَشِیَّهَ آخِرَ الْعَهْدِ مِنِّی
خدایا بر محمد و خاندان او درود فرست و دیدار من با این شامگاه را آخرین دیدار قرار مده،
حَتَّى تَبْلُغَنِیهَا مِنْ قَابِلٍ مَعَ حُجَّاجٍ بَیْتِکَ الْحَرَامِ وَ الزُّوَّارِ لِقَبْرِ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ السَّلَامُ
تا اینکه مرا در سال آینده همراه با حاجیان خانهى محترم و زایران قبر پیامبرت- سلام بر او و خاندان او-
فِی أَعْفَى عَافِیَتِکَ وَ أَعَمِّ نِعْمَتِکَ وَ أَوْسَعِ رَحْمَتِکَ وَ أَجْزَلِ قَسْمِکَ وَ أَوْسَعِ رِزْقِکَ وَ أَفْضَلِ الرَّجَاءِ
در بهترین عافیت و فراگیرترین نعمت و گستردهترین رحمت و فراوانترین بهره و وسیعترین روزى و برترین امید
وَ أَنَا لَکَ عَلَى أَحْسَنِ الْوَفَاءِ (إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ)[7]
و نیز در حالى که من بهترین وفا را نسبت به تو کردهام، به آن برسانى؛ به راستى که تو شنواى دعا هستى.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْمَعْ دُعَائِی وَ ارْحَمْ تَضَرُّعِی وَ تَذَلُّلِی وَ اسْتِکَانَتِی وَ تَوَکُّلِی
خدایا، بر محمد و آل محمد درود فرست و دعایم را بشنو و بر تضرع و خاکسارى و فروتنى و توکلم رحم آر،
فَأَنَا لَکَ سِلْمٌ لَا أَرْجُو نَجَاحاً وَ لَا مُعَافَاهً وَ لَا تَشْرِیفاً إِلَّا بِکَ وَ مِنْکَ فَامْنُنْ عَلَیَّ بِتَبْلِیغِی هَذِهِ الْعَشِیَّهَ مِنْ قَابِلٍ
به راستى که من تسلیم توام و تنها به تو و از تو امید کامیابى و عافیت و برترى دارم، پس بر من منّت نه
وَ أَنَا مُعَافًى مِنْ کُلِّ مَکْرُوهٍ وَ مَحْذُورٍ مِنْ جَمِیعِ الْبَوَائِقِ وَ أَعِنِّی عَلَى طَاعَتِکَ
و در سال آینده در حالى که از ناخوشایندى و بیم همهى گرفتارىها در عافیت هستم، مرا به این شامگاه برسان و بر اطاعت از خود
وَ طَاعَهِ رَسُولِکَ وَ أَوْلِیَائِکَ الَّذِینَ اصْطَفَیْتَهُمْ مِنْ خَلْقِکَ لِخَلْقِکَ
و اطاعت از پیامبرت و اولیایت که از میان آفریدههایت [براى آفریدههایت]برگزیدهاى، یارى ده.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ سَلِّمْنِی فِی دِینِی وَ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی
خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و دین مرا سالم و عمرم را دراز
وَ أَصِحَّ جِسْمِی یَا مَنْ رَحِمَنِی وَ أَعْطَانِی سُؤْلِی فَاغْفِرْ لِی ذَنْبِی إِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
و تنم را سالم بگردان. اى خدایى که بر من رحم آورده و خواستهام را عطا کردى، گناهم را بیامرز، به راستى که تو بر هر چیز توانایى.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَمِّمْ عَلَیَّ نِعْمَتَکَ فِیمَا بَقِیَ مِنْ أَجَلِی حَتَّى تَتَوَفَّانِی
خدایا، بر محمد و آل محمد درود فرست و در باقىماندهى از عمرم، نعمتت را بر من تمامی بخش، تا اینکه در حالى که از من خرسندى، جانم را بگیرى
وَ أَنْتَ عَنِّی رَاضٍ وَ لَا تُخْرِجْنِی مِنْ مِلَّهِ الْإِسْلَامِ فَإِنِّی اعْتَصَمْتُ بِحَبْلِکَ
و مرا از آیین اسلام بیرون مبر، که من به ریسمان تو چنگ زدهام،
فَلَا تَکِلْنِی إِلَى غَیْرِکَ وَ عَلِّمْنِی مَا یَنْفَعُنِی وَ امْلَأْ قَلْبِی عِلْماً وَ خَوْفاً مِنْ سَطَوَاتِکَ وَ نَقِمَاتِکَ
پس مرا به غیر خود وامگذار و آنچه سودمند است به من بیاموز و دلم را از دانش و هراس از سختگیرىها و کیفرهایت آکنده گردان.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ مَسْأَلَهَ الْمُضْطَرِّ إِلَیْکَ الْمُشْفِقِ مِنْ عَذَابِکَ الْخَائِفِ مِنْ عُقُوبَتِکَ
خداوندا، از تو همانند درماندهى به تو، هراسناک از عذابت، بیمناک از کیفرت،
أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَحَنَّنَ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ وَ أَنْ تَجُودَ عَلَیَّ بِمَغْفِرَتِکَ وَ تُؤَدِّیَ عَنِّی فَرِیضَتَکَ
درخواست میکنم که مرا بیامرزى و با رحمتت بر من مهر ورزى و آمرزشت را بر من ببخشى و واجبات را از سوى من ادا کنى
وَ تُغْنِیَنِی بِفَضْلِکَ عَمَّنْ سِوَاکَ وَ أَنْ تُجِیرَنِی مِنَ النَّارِ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و به تفضل خویش مرا از غیر خود بىنیاز گردانى و از آتش جهنم پناه دهى، به رحمتت اى مهربانترین مهربانان.
[1]) سوره الکهف، آیه 26
[2]) سوره غافر، آیه 19
[3]) همان
[4]) سوره طه، آیه 7
[5]) سوره الاسراء، آیه 24
[6]) بهجاى این لفظ در برخى نسخهها، واژهى «عیشتى» و نیز بهجاى واژهى «عشیّه» لفظ «عیشه» آمده است که ظاهرا نامتناسب است
[7]) سوره آل عمران، آیه 38