روز بیست و هشتم ماه صفر (مفاتیح الجنان)
اعمال ماه صفر، روز بیست و هشتم سنه یازدهم روز وفات حضرت خاتم الانبیا صلوات اللّه علیه وآله است، و روز وفات روز دوشنبه بوده بالاتفاق و در وقت وفات، سنین عمر مبارکش به شصت و سه رسیده بود. چهل سال از سن شریفش گذشته بود که وحی بر حضرتش نازل شد و بعد از آن، سیزده سال در مکه مردم را دعوت به خداپرستی نمود و پنجاه و سه سال داشت که به مدینه هجرت فرمود، و در سال دهم هجرت از دنیا رفت،و امیرالمؤمنین علیه السلام، متوجه غسل و حنوط آن حضرت شد و بعد از غسل و کفن بر بدن مطهّرش نماز گذارد، پس دسته دسته اصحاب آمدند و بدون امام، بر آن حضرت نماز خواندند، و حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام، آن حضرت را در حجره طاهره، در همان محلى که از دنیا رفته بود دفن کرد. از انس بن مالک روایت است که چون از دفن پیغمبر فارغ شدیم، حضرت فاطمه علیهاالسلام سوی من آمد و گفت:ای انس، چگونه نفس شما همراهی کرد که خاک به صورت پیغمبر خدا صلی الله علیه وآله بریزید، پس گریست و فرمود:
یَا أَبَتَاهْ أَجَابَ رَبّا دَعَاهُ یَا أَبَتَاهْ مِن رَبِّهِ مَا أَدْنَاهُ
پدرجان! به پروردگاری که تو را فرا خوانده بود پاسخ دادی. پدر جان!چقدر به پروردگارت نزدیکى
الی آخر، و چه زیبا سروده شده:
اى دو جهان زیر زمین از چه اى خاک نه اى خاک نشین از چه اى؟
به روایت معتبر است که آن مخدره(بانوی بانوان)، مشتى از خاک پاک آن مرقد مطهّر را بر گرفت، و بر دیدگان گذاشت و فرمود:
مَا ذَا عَلَى الْمُشْتَمِّ تُرْبَهَ أَحْمَدَ أَنْ لا یَشَمَّ مَدَى الزَّمَانِ غَوَالِیَا
آن را که تربت پاک احمد ببوید چه باک از اینکه تا همیشه تاریخ بوی عطری نبوید
صُبَّتْ عَلَیَّ مَصَائِبُ لَوْ أَنَّهَا صُبَّتْ عَلَى الْأَیَّامِ صِرْنَ لَیَالِیَا
چنان مصبیت هایی بر من فرو ریخت که اگر بر روزه افرو می ریخت(روزها) به شب تبدیل می گردید
و شیخ یوسف شامی در کتاب «درّ العظیم» نقل کرده است که فاطمه زهرا علیها السّلام این اشعار را در مرثیه پدر فرموده:
قُلْ لِلْمُغَیَّبِ تَحْتَ أَطْبَاقِ الثَّرَى إِنْ کُنْتَ تَسْمَعُ صَرْخَتِی وَ نِدَائِیَا
به آنکه در زیر طبقات خاک نهان شده بگو اگر شیون و فریاد مرا می شنوى
صُبَّتْ عَلَیَّ مَصَائِبُ لَوْ أَنَّهَا صُبَّتْ عَلَى الْأَیَّامِ صِرْنَ لَیَالِیَا
چنان مصبیت هایی بر من فرو ریخت که اگر بر روزه افرو می ریخت به شب تبدیل می گردید
قَدْ کُنْتُ ذَاتَ حِمًى بِظِلِّ مُحَمَّدٍ لا أَخْشَ مِنْ ضَیْمٍ وَ کَانَ حِمَیً لِیَا
آنگاه که در سایه حمایت محمّد بودم از ستم هراسی نداشتم و او نگهبان من بود
فَالْیَوْمَ أَخْضَعُ لِلذَّلِیلِ وَ أَتَّقِی ضَیْمِی وَ أَدْفَعُ ظَالِمِی بِرِدَائِیَا
اما امروز تسلیم ناکسان شده و از ستم می هراسم و با جامه ام ستمگر خویش را می رانم
فَإِذَا بَکَتْ قُمْرِیَّهٌ فِی لَیْلِهَا شَجَنا عَلَى غُصْنٍ بَکَیْتُ صَبَاحِیَا
پس تا هرگاه قمری در شب تارش از روی اندوه بر سر شاخه ای بگرید، من در بامداد بگریم
فَلَأَجْعَلَنَّ الْحُزْنَ بَعْدَکَ مُونِسِی وَ لَأَجْعَلَنَّ الدَّمْعَ فِیکَ وِشَاحِیَا
به یقین پس از تو غم و اندوه را همدم خویش سازم و گلوبندی از اشک غم تو را زیور خود کنم
متن و ترجمه زیارت پیامبر از بعید
همچنین اعمال روز بیست و هشتم ماه صفر از کتاب المراقبات
اعمال روز بیست و هشتم صفر (زاد المعاد)
اعمال ماه صفر؛ و مشهور میان علماى امامیه آن است که وفات حضرت سیّد انبیاء صلّى اللّه علیه و آله در روز بیست و هشتم ماه صفر واقع شد و شیخ طوسى و جمعى دیگر گفته‌اند که شهادت حضرت امام حسن مجتبى علیه السّلام نیز در این روز واقع شد، پس قیام به مراسم تعزیۀ این دو بزرگوار و زیارت ایشان از نزدیک و دور مناسب است.
اعمال روز بیست و هشتم صفر (مصباح المتهجد)
ماه صفر
وَ لِلَیْلَتَیْنِ بَقِیَتَا مِنْهُ سَنَهَ إِحْدَى عَشْرَهَ مِنَ الْهِجْرَهِ کَانَتْ وَفَاهُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ فِی مِثْلِهِ مِنْ سَنَهِ خَمْسِینَ مِنَ الْهِجْرَهِ کَانَتْ وَفَاهُ أَبِی مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع
و دو شب باقیمانده از ماه (یعنی روز بیست و هشتم صفر) در سنه یازده هجری وفات پیامبر و در مثل آن روز از سال پنجاه هجری وفات ابی محمد حسن بن علی بن ابی طالب واقع شده است.
اعمال روز بیست و هشتم صفر (بلدالامین)
ماه صفر
وَ لِلَیْلَتَیْنِ بَقِیَتَا مِنْ صَفَرٍ سَنَهَ إِحْدَى عَشْرَهَ مِنَ الْهِجْرَهِ تُوُفِّیَ سَیِّدُنَا رَسُولُ اللَّهِ ص فَزُرْهُ فِیهِ وَ کَانَتْ فِی مِثْلِهِ مِنْ سَنَهِ خَمْسِینَ وَفَاهُ أَبِی مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع
و دو شب باقیمانده از آخر ماه صفر (یعنی روز بیست و هشتم صفر)، در سنه یازده هجری وفات سید و آقای ما پیامبر صلی الله علیه و آله واقع شده پس ایشان را زیارت کن و در مثل این روز از سنه پنجاه هجری وفات ابی محمد الحسن امام حسن علیه السلام واقع شده است.
أما زیاره النبی ص فستأتی إن شاء الله فی شهر ربیع الأول فأما زیاره الحسن ع و الأئمه ع فی البقیع فستأتی إن شاء الله تعالى بعدها
اما زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله در ماه ربیع الاول خواهد آمد و زیارت امام حسن و ائمه علیهم السلام در بقیع بعد از این خواهد آمد.